kłaść
See also: kłasc
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *klàsti (stem *klad-). First attested in the end of the 14th century.
Verb
kłaść impf (perfective położyć, frequentative kładać)
- to put (to place something somewhere)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 32, 7:
- Slowem boszim nebosa sø sczwerdzona... Sgromadzaiø iaco w pøchirz wodi morske, cladø w zkarbech gløbocosci (ponens in thesauris abyssos)
- [Słowem bożym niebiosa są śćwierdzona... Zgromadzaję jako w pęchyrz wody morskie, kładę w skarbiech głębokości (ponens in thesauris abyssos)]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 767:
- Svyaty Maczyey... pyrvey nyz vypyssal vmączenye boze..., klądzye hystorya o Iudaschu
- [Święty Maciej... pirwej niż wypisał umęczenie boże..., kładzie historyją o Judaszu]
- to resist
- 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 16:
- Pugna, boy, lupis opponit, boyvge, naprzeczyw cladzye oves
- [Pugna, boj, lupis opponit, bojuje, naprzeciw kładzie oves]
- to give; to pay
- 1959 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1073, Poznań:
- Panu Nemerzy cladzono pol grzyvni, czo mu za ne Chwalatha raczyl
- [Panu Niemierzy kładziono poł grzywny, co mu za nie Chwalęta ręczył]
- 1897 [1420], Teki Adolfa Pawińskiego, volume VII, number 1982:
- Hoc, quod stat in libro, legere iussimus, et circa hoc castellanus kladl memoriale, sed ipsum non receperunt
- [Hoc, quod stat in libro, legere iussimus, et circa hoc castellanus kładł memoriale, sed ipsum non receperunt]
- to lay; to present, to show
- 1959 [1436], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1463, Poznań:
- Jze moya mathka k temu dzedzy[c]twu nycz nye ma, tu gdze poswy kladą
- [Iże moja matka k temu dziedzi[c]twu nic nie ma, tu gdzie pozwy kładą]
- to bring
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 637:
- Kristus... kazal (sc. św. Piotrowi) myecz schovacz... Na tho kladzye svyąthy Maczyey *dolyczeny: Vschelky, ktory vezmye myecz..., od myecza zgynye
- [Krystus... kazał (sc. św. Piotrowi) miecz schować... Na to kładzie święty Maciej doliczeni: Wszelki, ktory weźmie miecz..., od miecza zginie]
- to assume, to base on something; to see in something, to consider, to judge, to reckon
- 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 234:
- Geny mowili, eze temu blogo, gen ma dossicz gymyenya... A trzeczy cladli blogoscz we czczy tego swyata a w mądrosczi
- [Jeni mowili, eże temu błogo, jen ma dosyć jimienia... A trzeci kładli błogość we czci tego świata a w mądrości]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 176:
- Nyektorzy od Bozego Narodzenya początek tego vyeku klądą (quidam ab Incarnatione Domini initium eius, sc. aetatis, ponunt)
- [Niektorzy od Bożego Narodzenia początek tego wieku kładą (quidam ab Incarnatione Domini initium eius, sc. aetatis, ponunt)]
- to make, to do
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 12, 2:
- Kaco dlugo clascz bødø radi w duszi moiey (quamdiu ponam consilia in anima mea) a bolescz w serczu moiem?
- [Kako długo kłaść będę rady w duszy mojej (quamdiu ponam consilia in anima mea) a boleść w siercu mojem?]
- 1874-1891 [c. 1420], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 82:
- Przyrownano yeszth crolewszthwo nebeszke czlowecowi crolowi, yensze chczal lyczbø polozycz szwimi szlugami. A gdysz poczøl liczbø claszcz (cum coepisset rationem ponere Mat 18, 24), prziszedl yeszt k nemw yeden, yensze byl winen yemu dzeszøcz tyszøczy funtow szlotha albo szrzebra
- [Przyrownano jest krolewstwo niebieskie człowiekowi krolowi, jenże chciał liczbę położyć swymi sługami. A gdyż począł liczbę kłaść (cum coepisset rationem ponere Mat 18, 24), przyszedł jest k niemu jeden, jenże był winien jemu dziesięć tysięcy funtow złota albo śrzebra]
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), section 49,1:
- Pokolena Levi nye licz any clacz svmi gich s sinmi israelskimi (neque pones summam eorum cum filiis Israel)
- [Pokolenia Lewi nie licz ani kładź sumy jich z synmi israelskimi (neque pones summam eorum cum filiis Israel)]
- (reflexive with się) to lay down (to put oneself in a horizontal position)
Derived terms
verbs
verbs
- kłaść część impf
- kłaść duszę impf, położyć duszę pf
- kłaść liczbę impf, położyć liczbę pf
- kłaść się w pośrzodek impf
Related terms
adjectives
adverbs
nouns
verbs
References
- Boryś, Wiesław (2005) “kłaść”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “kłaść”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “kłaść”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “kłaść”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish kłaść.
Pronunciation
- IPA(key): /kwaɕt͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈkɫaɕt͡ɕ/
Audio 1, kłaść (file) Audio 2, kłaść się (file) - Rhymes: -aɕt͡ɕ
- Syllabification: kłaść
Verb
kłaść impf (perfective położyć, frequentative kładać)
- (transitive) to put, to lay (to place something somewhere)
- (transitive) to lay (to cause a person to take a horizontal position)
- (transitive) to put (to place someone somewhere for a longer period, particularly so that they may heal)
- (transitive) to put to bed (to help someone go to sleep)
- (transitive) to lay (to create fundamentals upon which other elements rest)
- (transitive) to lay (to cover a surface with something)
- (transitive) to put (to place hand-written text or a stamp on something)
- (transitive) to mess up (to execute something poorly)
- (transitive, card games) to deal
- (reflexive with się) to lay down (to putoneself in a horizontal position)
- Synonym: zalegać
- Antonyms: podnosić się, wstawać
- (reflexive with się) to be put (to place oneself somewhere for a longer period, particularly so that they may heal)
- (reflexive with się) to lay down (to go to bed)
- Synonym: wstawać
- (reflexive with się) to lean (to rest diagonally either entirely or completely)
- Synonyms: pokładać się, przechylać się, przewracać się
- Antonym: podnosić się
- (reflexive with się) to rest (to cover oneself in a lower position)
- Synonyms: rozsnuwać się, rozścielać się, rozściełać się, słać się, ścielić się
Conjugation
Conjugation of kłaść impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | kłaść | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | kładę | kładziemy | ||||||||||||||||
2nd | kładziesz | kładziecie | |||||||||||||||||
3rd | kładzie | kładą | |||||||||||||||||
impersonal | kładzie się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | kładłem, -(e)m kładł |
kładłam, -(e)m kładła |
kładłom, -(e)m kładło |
kładliśmy, -(e)śmy kładli |
kładłyśmy, -(e)śmy kładły | |||||||||||||
2nd | kładłeś, -(e)ś kładł |
kładłaś, -(e)ś kładła |
kładłoś, -(e)ś kładło |
kładliście, -(e)ście kładli |
kładłyście, -(e)ście kładły | ||||||||||||||
3rd | kładł | kładła | kładło | kładli | kładły | ||||||||||||||
impersonal | kładziono | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę kładł, będę kłaść |
będę kładła, będę kłaść |
będę kładło, będę kłaść |
będziemy kładli, będziemy kłaść |
będziemy kładły, będziemy kłaść | |||||||||||||
2nd | będziesz kładł, będziesz kłaść |
będziesz kładła, będziesz kłaść |
będziesz kładło, będziesz kłaść |
będziecie kładli, będziecie kłaść |
będziecie kładły, będziecie kłaść | ||||||||||||||
3rd | będzie kładł, będzie kłaść |
będzie kładła, będzie kłaść |
będzie kładło, będzie kłaść |
będą kładli, będą kłaść |
będą kładły, będą kłaść | ||||||||||||||
impersonal | będzie kłaść się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | kładłbym, bym kładł |
kładłabym, bym kładła |
kładłobym, bym kładło |
kładlibyśmy, byśmy kładli |
kładłybyśmy, byśmy kładły | |||||||||||||
2nd | kładłbyś, byś kładł |
kładłabyś, byś kładła |
kładłobyś, byś kładło |
kładlibyście, byście kładli |
kładłybyście, byście kładły | ||||||||||||||
3rd | kładłby, by kładł |
kładłaby, by kładła |
kładłoby, by kładło |
kładliby, by kładli |
kładłyby, by kładły | ||||||||||||||
impersonal | kładziono by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech kładę | kładźmy | ||||||||||||||||
2nd | kładź | kładźcie | |||||||||||||||||
3rd | niech kładzie | niech kładą | |||||||||||||||||
active adjectival participle | kładący | kładąca | kładące | kładący | kładące | ||||||||||||||
passive adjectival participle | kładziony | kładziona | kładzione | kładzeni | kładzione | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | kładąc | ||||||||||||||||||
verbal noun | kładzenie |
Derived terms
adjective
noun
verbs
verbs
- kłaść głowę pod ewangelię impf, położyć głowę pod ewangelię pf
- kłaść głowę pod topór impf
- kłaść kres impf, położyć kres pf
- kłaść lachę impf, położyć lachę pf
- kłaść na łopatki impf, położyć na łopatki pf
- kłaść na serce impf
- kłaść na stole impf, położyć na stole pf
- kłaść nacisk impf, położyć nacisk pf
- kłaść pokotem impf, położyć pokotem pf
- kłaść się cieniem impf, położyć się cieniem pf
- kłaść się do grobu impf, położyć się do grobu pf
- kłaść się Rejtanem impf, położyć się Rejtanem pf
- kłaść trupem impf, położyć trupem pf
- kłaść uszy po sobie impf, położyć uszy po sobie pf
- kłaść w uszy impf
- nie kłaść palca między drzwi impf
Related terms
adjectives
- dokładnościowy
- dokładny
- nadkładowy
- nakładany
- nakładczy
- nakładkowy
- nakładny
- nakładowy
- obkładkowy
- obkładowy
- odkładnicowy
- odkładny
- odkładowy
- okładkowy
- okładowy
- okładzinowy
- podkładkowy
- podkładowy
- pokładny
- pokładowy
- pokładzinny
- pokładzinowy
- przekładalny
- przekładkowy
- przekładnikowy
- przekładniowy
- przekładny
- przekładowczy
- przekładowy
- przykładny
- przykładowy
- rozkładalny
- rozkładczy
- rozkładniczy
- rozkładny
- rozkładowy
- składankowy
- składkowy
- składnicowy
- składniczy
- składnikowy
- składniowy
- składny
- składowiskowy
- składowy
- składzisty
- układniczy
- układny
- układowy
- wkładkowy
- wkładowy
- wykładniczy
- wykładnikowy
- wykładniowy
- wykładny
- wykładowczy
- wykładowy
- wykładzinowy
- zakładkowy
- zakładny
- zakładowy
- zakładzinowy
adverbs
nouns
- dokład
- dokładka
- dokładność
- nadkład
- nadkładka
- nakładacz
- nakładaczka
- nakładarka
- nakładca
- nakładczość
- nakładka
- nakładnik
- nakładowość
- obkład
- obkładka
- odkład
- odkładacz
- odkładnia
- odkładnica
- okład
- okładeczka
- okładka
- okładnica
- okładniczka
- okładzik
- okładzina
- okładzinka
- podkład
- podkładacz
- podkładek
- podkładka
- podkładzina
- pokład
- pokładacz
- pokładaczka
- pokładanka
- pokładełko
- pokładka
- pokładne
- pokładnica
- pokładnik
- pokładność
- pokładowiec
- pokładówka
- pokładziny
- przedkładka
- przekład
- przekładacz
- przekładalność
- przekładaniec
- przekładanka
- przekładca
- przekładka
- przekładnia
- przekładnica
- przekładnik
- przekładność
- przekładowca
- przekładowczyni
- przekładowość
- przekładzina
- przykład
- przykładacz
- przykładek
- przykładka
- przykładnia
- przykładnica
- przykładnik
- przykładność
- przykładowość
- przykładzik
- przykładzina
- rozkład
- rozkładacz
- rozkładalność
- rozkładarka
- rozkładczość
- rozkładka
- rozkładnia
- rozkładnica
- rozkładnik
- rozkładowiec
- rozkładowość
- rozkładówka
- rozkładziny
- skład
- składacz
- składaczka
- składak
- składalnia
- składalność
- składaniec
- składanina
- składanka
- składarka
- składka
- składkowość
- składnia
- składnica
- składnie
- składnik
- składniowość
- składność
- składowe
- składowisko
- składownik
- składowość
- składzik
- układ
- układacz
- układaczka
- układanka
- układarka
- układka
- układnica
- układnictwo
- układnik
- układniś
- układność
- układowość
- układzik
- wkład
- wkładacz
- wkładca
- wkładka
- wkładnik
- wykład
- wykładacz
- wykładca
- wykładka
- wykładnia
- wykładniczość
- wykładnik
- wykładność
- wykładowca
- wykładowczyni
- wykładzik
- wykładzina
- zakład
- zakładacz
- zakładca
- zakładczarka
- zakładeczka
- zakładka
- zakładnica
- zakładnictwo
- zakładniczka
- zakładnik
- zakładowca
- zakładzik
- zakładziny
verbs
- dokładać impf, [dołożyć pf]
- nadkładać impf, [nadłożyć pf]
- nakładać impf, [nałożyć pf]
- obkładać impf, okładać impf, [obłożyć pf]
- odkładać impf, [odłożyć pf]
- podkładać impf, [podłożyć pf]
- pokładać impf, [położyć pf]
- pokładować pf
- przedkładać impf, [przedłożyć pf]
- przekładać impf, [przełożyć pf]
- przykładać impf, [przyłożyć pf]
- rozkładać impf, [rozłożyć pf]
- składać impf, [złożyć pf]
- składkować pf
- składować pf
- układać impf, [ułożyć pf]
- wkładać impf, [włożyć pf]
- wykładać impf, [wyłożyć pf]
- zakładać impf, [założyć pf]
Further reading
- kłaść in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- kłaść in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kłaść”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kłaść się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “KŁAŚĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2015 January 19
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “kłaść”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “kłaść”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “kłaść”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 369
- kłaść in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish kłaść.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkwaɕt͡ɕ/
- Rhymes: -aɕt͡ɕ
- Syllabification: kłaść
Conjugation
This verb needs an inflection-table template.
Further reading
- kłaść in silling.org
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.