namówić
Old Polish
Verb
namówić pf (imperfective namawiać)
- to accuse, to blame
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I, pages 45–46:
- Vstawiamy, aczby kto o zlodzeystwo abo zboy przed sądem byl namowion (accusatur), a gdyby ten, ktory namowy, y ten namowiony bylibi w gedney dzedzynye abo pod gedną parrachią..., tym obiczagem badze myecz dawnoscz namowyony mymo geden rok, ale gdy ten, czso namowy, y tesz namowyony (actor et reus) bądą od syebie daleko, tedy gynsza dawnoscz namowyonemu (agentem) nye mosze bycz, gedno trzy lata
- [Ustawiamy, aczby kto o złodziejstwo abo zboj przed sądem był namowion (accusatur), a gdyby ten, ktory namowi, i ten namowiony byliby w jednej dziedzinie abo pod jedną parachiją..., tym obyczajem będzie mieć dawność namowiony mimo jeden rok. Ale gdy ten, czso namowi, i też namowiony (actor et reus) będą od siebie daleko, tedy jinsza dawność namowionemu (agentem) nie może być, jedno trzy lata]
- to persuade, to convince
- 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XVI, page 344:
- Namovycz afficere
- [Namowić afficere]
- to mention
- 1885 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne, volume I, page 482:
- Tale... dampnum non prefati Johannis esse sev fore censabitur takø *skodo namowonego [nie] bødze weszuane
- [Tale... dampnum non prefati Johannis esse sev fore censabitur taką szkodą namowionego [nie] będzie wezwane]
- (as an incorrect translation of Latin allocūtus) to speak
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 135:
- Namovyony (war. lub.: *namyawyal ge) allocutus (frangens panem et gustans satisque allocutus usque in lucem, sic profectus est Act 20, 11)
- [Namowiony (war. lub.: namawiał ge) allocutus (frangens panem et gustans satisque allocutus usque in lucem, sic profectus est Act 20, 11)]
Descendants
- Polish: namówić
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “namówić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish namówić. By surface analysis, na- + mówić. Compare Czech namluvit or Macedonian намолува (namoluva).
Pronunciation
- IPA(key): /naˈmu.vit͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /naˈmo.vit͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -uvit͡ɕ
- Syllabification: na‧mó‧wić
Verb
namówić pf (imperfective namawiać)
- (transitive) to talk into; to persuade, to convince [+ na (accusative)], [+ do (genitive)], [+ żeby (past tense/infinitve) = to (do) what]
- (reflexive with się) to arrange (to plan or agree to meet or go somewhere with someone) [+ na (accusative)], [+ żeby (past tense/infinitve) = to (do) what], [+ z (instrumental) = with whom]
- Synonym: zmówić się
- (reflexive with się) to collude, to conspire [+ z (instrumental) = with whom]
- Synonym: zmówić się
- (transitive, Middle Polish) to enact
- Synonym: uchwalić
- (transitive, Middle Polish) to insult, to badmouth
- Synonyms: nagadać, nawymyślać
- (reflexive with się) to persuade each other, to convince one another [+ na (accusative)] or [+ do (genitive) = to (do) what]
- (reflexive with się, Middle Polish) to talk enough, to talk a lot
- (reflexive with się, Middle Polish) to be persuaded
- (reflexive with się, Middle Polish) to be arranged
Conjugation
Conjugation of namówić pf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | namówić | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | namówię | namówimy | ||||||||||||||||
2nd | namówisz | namówicie | |||||||||||||||||
3rd | namówi | namówią | |||||||||||||||||
impersonal | namówi się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | namówiłem, -(e)m namówił |
namówiłam, -(e)m namówiła |
namówiłom, -(e)m namówiło |
namówiliśmy, -(e)śmy namówili |
namówiłyśmy, -(e)śmy namówiły | |||||||||||||
2nd | namówiłeś, -(e)ś namówił |
namówiłaś, -(e)ś namówiła |
namówiłoś, -(e)ś namówiło |
namówiliście, -(e)ście namówili |
namówiłyście, -(e)ście namówiły | ||||||||||||||
3rd | namówił | namówiła | namówiło | namówili | namówiły | ||||||||||||||
impersonal | namówiono | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | namówiłbym, bym namówił |
namówiłabym, bym namówiła |
namówiłobym, bym namówiło |
namówilibyśmy, byśmy namówili |
namówiłybyśmy, byśmy namówiły | |||||||||||||
2nd | namówiłbyś, byś namówił |
namówiłabyś, byś namówiła |
namówiłobyś, byś namówiło |
namówilibyście, byście namówili |
namówiłybyście, byście namówiły | ||||||||||||||
3rd | namówiłby, by namówił |
namówiłaby, by namówiła |
namówiłoby, by namówiło |
namówiliby, by namówili |
namówiłyby, by namówiły | ||||||||||||||
impersonal | namówiono by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech namówię | namówmy | ||||||||||||||||
2nd | namów | namówcie | |||||||||||||||||
3rd | niech namówi | niech namówią | |||||||||||||||||
passive adjectival participle | namówiony | namówiona | namówione | namówieni | namówione | ||||||||||||||
anterior adverbial participle | namówiwszy | ||||||||||||||||||
verbal noun | namówienie |
References
Further reading
- namówić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- namówić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “namowić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “namowić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “NAMÓWIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 02.10.2008
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “namówić”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “namówić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “namówić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 104
- namówić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.