przepowiadać
Old Polish
Alternative forms
Verb
przepowiadać impf (perfective przepowiedzieć)
- to say, to inform
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 11b:
- Prestocz szø gest svøthy Gan s dostognich ludzy byl narodzyl tegodla, isbicz on prafdø przepouedal byl
- [Przeztoć się jest święty Jan z dostojnych ludzi był narodził tegodla, iżbyć on prawdę przepowiedał był]
- to predict, to foresee
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 70, 18:
- Asz nine (usque nunc) przepowadacz bødø dzywi twoie
- [Aż ninie (czy nynie, usque nunc) przepowiadać będę dziwy twoje]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 5a:
- O boszemcy vmøczenv gestcy ona (sc. Sybilla) przedthim to vele lath byla przepouedala
- [O bożemci umęczeniu jestci ona (sc. Sybilla) przedtym to wiele lat była przepowiedała']
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 650:
- O yego mącze rozmayte prorocztwa przepovyedana
- [O jego męce rozmaite proroctwa przepowiedana]
- (reflexive with się, law) to appear in court to conduct a case
- 1868 [1487], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego, volume XIX, page 250:
- Domine iudex, attempto terminum al. przepowyedam ssye super... Iohannem
- [Domine iudex, attempto terminum al. przepowiedam sie super... Iohannem]
Descendants
- Polish: przepowiadać
References
- Bańkowski, Andrzej (2000) “przepowiadać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przepowiadać, przepowiedać, przepowiedać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Old Polish przepowiadać. By surface analysis, prze- + powiadać.
Pronunciation
- IPA(key): /pʂɛ.pɔˈvja.dat͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /pʂɛ.pɔˈvja.dat͡ɕ/, /pr̝ɛ.pɔˈvja.dat͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -adat͡ɕ
- Syllabification: prze‧po‧wia‧dać
Verb
przepowiadać impf (perfective przepowiedzieć)
Conjugation
Conjugation of przepowiadać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | przepowiadać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | przepowiadam | przepowiadamy | ||||||||||||||||
2nd | przepowiadasz | przepowiadacie | |||||||||||||||||
3rd | przepowiada | przepowiadają | |||||||||||||||||
impersonal | przepowiada się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | przepowiadałem, -(e)m przepowiadał |
przepowiadałam, -(e)m przepowiadała |
przepowiadałom, -(e)m przepowiadało |
przepowiadaliśmy, -(e)śmy przepowiadali |
przepowiadałyśmy, -(e)śmy przepowiadały | |||||||||||||
2nd | przepowiadałeś, -(e)ś przepowiadał |
przepowiadałaś, -(e)ś przepowiadała |
przepowiadałoś, -(e)ś przepowiadało |
przepowiadaliście, -(e)ście przepowiadali |
przepowiadałyście, -(e)ście przepowiadały | ||||||||||||||
3rd | przepowiadał | przepowiadała | przepowiadało | przepowiadali | przepowiadały | ||||||||||||||
impersonal | przepowiadano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę przepowiadał, będę przepowiadać |
będę przepowiadała, będę przepowiadać |
będę przepowiadało, będę przepowiadać |
będziemy przepowiadali, będziemy przepowiadać |
będziemy przepowiadały, będziemy przepowiadać | |||||||||||||
2nd | będziesz przepowiadał, będziesz przepowiadać |
będziesz przepowiadała, będziesz przepowiadać |
będziesz przepowiadało, będziesz przepowiadać |
będziecie przepowiadali, będziecie przepowiadać |
będziecie przepowiadały, będziecie przepowiadać | ||||||||||||||
3rd | będzie przepowiadał, będzie przepowiadać |
będzie przepowiadała, będzie przepowiadać |
będzie przepowiadało, będzie przepowiadać |
będą przepowiadali, będą przepowiadać |
będą przepowiadały, będą przepowiadać | ||||||||||||||
impersonal | będzie przepowiadać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | przepowiadałbym, bym przepowiadał |
przepowiadałabym, bym przepowiadała |
przepowiadałobym, bym przepowiadało |
przepowiadalibyśmy, byśmy przepowiadali |
przepowiadałybyśmy, byśmy przepowiadały | |||||||||||||
2nd | przepowiadałbyś, byś przepowiadał |
przepowiadałabyś, byś przepowiadała |
przepowiadałobyś, byś przepowiadało |
przepowiadalibyście, byście przepowiadali |
przepowiadałybyście, byście przepowiadały | ||||||||||||||
3rd | przepowiadałby, by przepowiadał |
przepowiadałaby, by przepowiadała |
przepowiadałoby, by przepowiadało |
przepowiadaliby, by przepowiadali |
przepowiadałyby, by przepowiadały | ||||||||||||||
impersonal | przepowiadano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech przepowiadam | przepowiadajmy | ||||||||||||||||
2nd | przepowiadaj | przepowiadajcie | |||||||||||||||||
3rd | niech przepowiada | niech przepowiadają | |||||||||||||||||
active adjectival participle | przepowiadający | przepowiadająca | przepowiadające | przepowiadający | przepowiadające | ||||||||||||||
passive adjectival participle | przepowiadany | przepowiadana | przepowiadane | przepowiadani | przepowiadane | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | przepowiadając | ||||||||||||||||||
verbal noun | przepowiadanie |
References
Further reading
- przepowiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przepowiadać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przepowiedać, przepowiadać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przepowiadać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przepowiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przepowiadać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 169
- przepowiadać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.