całować

• całuwać

Inherited from Proto-Slavic *cělovàti. By surface analysis, cały +‎ -ować. First attested in the end of the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡saɫɔvat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡saɫɔvat͡ɕ/

całować impf (perfective pocałować or ucałować)

1. (transitive) to kiss (to touch with the lips) [+accusative = whom/what], [+ w (accusative) = where], [+instrumental = with what]
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, section 11,29:

     Gymye syø gey czalowacz (osculatus est eam) a zaplakaw y rzekl gey, yze gey gest brat

     [Jimie się jej całować (osculatus est eam), a zapłakaw i rzekł jej, iże jest brat jej [oćca]]

   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 60:

     Czalvysze thy, Rogowszky, w rzicz biccaka

     [Całujże ty, Rogowski, w rzyć byczaka]

   • 1930 [c. 1455], “Ruth”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, section 14,1:

     Orffa czalowawszi (osculata est) swyekrew wrocy syø

     [Orfa, całowawszy (osculata est) świekrew, wroci się]

   • 1876 [1407], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie‎, volume X, page 389:

     Milowacz gymeli (sc. Chrystusa) y wszegdi gego nogy czalowacz

     [Miłować jimieli (sc. Chrystusa) i wszegdy jego nogi całować]

   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 15:

     Czalvva circuit ore

     [Całuwa circuit ore]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 769:

     Wnętrze lało sie w ty usta jego, ktoremi był boga całował

     [Wnętrze lało sie w ty usta jego, ktoremi był Boga całował]

2. (reflexive with się) to kiss each other (to touch each other’s lips)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 84, 11:

     Sprawedlnoscz a pocoy czalowalesta se sø (iustitia et pax osculatae sunt)

     [Sprawiedlność a pokoj całowalesta sie [są] (iustitia et pax osculatae sunt)]

• Polish: całować
• Silesian: całować

• Bańkowski, Andrzej (2000) “całować”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Boryś, Wiesław (2005) “całować”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “całować”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish całować. By surface analysis, cały +‎ -ować.

• IPA^(key): /t͡saˈwɔ.vat͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /t͡saˈɫɔ.vat͡ɕ/

• Audio 1, całować

  (file)

• Audio 2, całować się

  (file)

• Rhymes: -ɔvat͡ɕ
• Syllabification: ca‧ło‧wać

całować impf (perfective ucałować or pocałować)

1. (transitive) to kiss (to touch with the lips)

   Hyponym: cmokać

2. (reflexive with się) to kiss each other (to touch each other’s lips)

• całować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• całować in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “całować”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “całować się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “CAŁOWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 02.01.2023
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “całować”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “całować”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “całować”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 1, Warsaw, page 254
• całować in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish całować. By surface analysis, cały +‎ -ować.

• IPA^(key): /t͡saˈwɔvat͡ɕ/
• Rhymes: -ɔvat͡ɕ
• Syllabification: ca‧ło‧wać

całować impf (perfective pocałować or ucałować)

1. (transitive) to kiss (to touch with the lips)
2. (reflexive with sie) to kiss each other (to touch each other’s lips)

• całować in silling.org