ագուռ

Armenian

Alternative forms
recorded dialectal forms and meanings

Etymology

From Old Armenian ագուռ (aguṙ). For the sense “diamond” compare քյարփինջ (kʻyarpʻinǰ, “brick; diamond”) and Georgian აგური (aguri, “brick; diamond”).

Pronunciation

Noun

ագուռ • (aguṙ)

  1. brick
    Synonym: աղյուս (aġyus)
  2. (card games) diamond
    Synonyms: քյարփինջ (kʻyarpʻinǰ), քյափ (kʻyapʻ)

Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular plural
nominative ագուռ (aguṙ) ագուռներ (aguṙner)
dative ագուռի (aguṙi) ագուռների (aguṙneri)
ablative ագուռից (aguṙicʻ) ագուռներից (aguṙnericʻ)
instrumental ագուռով (aguṙov) ագուռներով (aguṙnerov)
locative ագուռում (aguṙum) ագուռներում (aguṙnerum)
definite forms
nominative ագուռը/ագուռն (aguṙə/aguṙn) ագուռները/ագուռներն (aguṙnerə/aguṙnern)
dative ագուռին (aguṙin) ագուռներին (aguṙnerin)
1st person possessive forms (my)
nominative ագուռս (aguṙs) ագուռներս (aguṙners)
dative ագուռիս (aguṙis) ագուռներիս (aguṙneris)
ablative ագուռիցս (aguṙicʻs) ագուռներիցս (aguṙnericʻs)
instrumental ագուռովս (aguṙovs) ագուռներովս (aguṙnerovs)
locative ագուռումս (aguṙums) ագուռներումս (aguṙnerums)
2nd person possessive forms (your)
nominative ագուռդ (aguṙd) ագուռներդ (aguṙnerd)
dative ագուռիդ (aguṙid) ագուռներիդ (aguṙnerid)
ablative ագուռիցդ (aguṙicʻd) ագուռներիցդ (aguṙnericʻd)
instrumental ագուռովդ (aguṙovd) ագուռներովդ (aguṙnerovd)
locative ագուռումդ (aguṙumd) ագուռներումդ (aguṙnerumd)

See also
Suits in Armenian · համագույն խաղաթուղթ (hamaguyn xaġatʻuġtʻ) (layout · text)
սիրտ (sirt) ագուռ (aguṙ), քյարփինջ (kʻyarpʻinǰ), քյափ (kʻyapʻ) ագռավ (agṙav), ղառ (ġaṙ), մաչա (mačʻa) խաչ (xačʻ), խաչիկ (xačʻik), ճանճ (čanč)

References
  1. Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “ագուռ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 79a
  2. Sargsyan, Artem et al., editors (2001), “ագուռ”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: Hayastan, page 5a
  3. Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “ագուռ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 45b

Old Armenian

Etymology

From Akkadian 𒅇𒆪𒊒𒌝 (agurru, ukurru [Ù.KU.RU.UM]), according to Diakonoff either directly from it or mediated by Hurrian. But because the word is attested late, Ačaṙean and J̌ahukyan prefer Persian آگور (âgur) as the immediate source for the Armenian.

Noun

ագուռ • (aguṙ)

  1. burned brick
    • Varkʻ srbocʻ harancʾ [Paterica] :
      […] [աղիւս] թրծեալն հրով ագուռ՝ կացցէ եւ ի ջրի լաւ քան զքար […]
      […] [ałiws] tʻrcealn hrov aguṙ, kacʻcʻē ew i ǰri law kʻan zkʻar […]

Declension

 The template Template:xcl-noun-ո does not use the parameter(s): 
vow=on
Please see Module:checkparams for help with this warning.

o-type
singular plural
nominative ագուռ (aguṙ) ագուռք (aguṙkʻ)
genitive ագռոյ (agṙoy) ագռոց (agṙocʻ)
dative ագռոյ (agṙoy) ագռոց (agṙocʻ)
accusative ագուռ (aguṙ) ագուռս (aguṙs)
ablative ագռոյ (agṙoy) ագռոց (agṙocʻ)
instrumental ագռով (agṙov) ագռովք (agṙovkʻ)
locative ագուռ (aguṙ) ագուռս (aguṙs)

Synonyms

Descendants
  • Armenian: ագուռ (aguṙ)

References
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “ագուռ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ագուռ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ագուռ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Diakonoff, Igor M. (1985) “Hurro-Urartian Borrowings in Old Armenian”, in Journal of the American Oriental Society‎, volume 105, number 4, pages 597–603
  • J̌ahukyan, Geworg (2010) “ագուռ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.