podawać
Old Polish
Verb
podawać impf (perfective podać)
- to give (to transfer one's possession or holding of (something) to (someone))
- Synonym: dawać
- 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 828, Kościan:
- Jacom nye lscziwe Maczeyewy scolteto podawal pyanczdzesszad grzywen grossy za szoltistwo
- [Jakom nielściwie Maciejewi scolteto podawał pięćdziesiąt grzywien groszy za szołtystwo]
- c. 1431, Kanon mszy św., Canon missae., volume XII, page 218:
- Sicuti accepta habere dignatus es..., quod tibi obtulit summus sacerdos, podawal wyrzchny kaplyan, tuus Malchisedech, sanctum sacrificium tuum
- [Sicuti accepta habere dignatus es..., quod tibi obtulit summus sacerdos, podawał wirzchni kapłan, tuus Malchisedech, sanctum sacrificium tuum]
- to administer sacraments
- 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIII, page 281:
- Sexto, debet wlnera alligare, id est sacramenta eis ministrare podavacz
- [Sexto, debet wlnera alligare, id est sacramenta eis ministrare podawać]
- to pass, to hand (to move, allowing something to be taken or used)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 529:
- Czczyenye o tem, yako myly Iesus... podaval pyczye svem apostolom
- [Czcienie o tem, jako miły Jesus... podawał picie swem apostołom]
- to give away, to give out
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski, Krakow, Brodnia, page 20a:
- Nye podaway, panye, zwierzątom dusz chwalaczich cziebie
- [Nie podawaj, Panie, źwierzętom dusz chwalących ciebie]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 82:
- Nye podavay non trahas (super humilem animo fortior esto et elemosyna non trahas illum Ecclus 29, 11)
- [Nie podawaj non trahas (super humilem animo fortior esto et elemosyna non trahas illum Ecclus 29, 11)]
- to give away, to commit [+dative = to what]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 310:
- Bądzye podavacz brat bratha kv smyerczy (tradet... frater fratrem in mortem Mat 10, 21)
- [Będzie podawać brat brata ku śmierci (tradet... frater fratrem in mortem Mat 10, 21)]
- (reflexive with się) to oblige to something, to take on an obligation
- 1868 [1446], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego, volume XI, page 275:
- Si recederet, tunc... tres marcas succumbet, quia idem homo... ubique fuerit, ipsum debent exdare, ad hoc se subdidit al. podawa sze benivole
- [Si recederet, tunc... tres marcas succumbet, quia idem homo... ubique fuerit, ipsum debent exdare, ad hoc se subdidit al. podawa sie benivole]
- (reflexive with się) to announce one's departure
- 1857 [1397], Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, volume II, Biblioteka Warszawska, page 797:
- Ducit testes Jassek erga cmetonem de Dobeslavicze... Jse *se on mu ne podawal podluk prawa ani mu przecz kasal
- [Ducit testes Jaszek erga cmetonem de Dobiesławice... Iże się on mu nie podawał podług prawa ani mu przecz kazał]
- The meaning of this term is uncertain.
- 1967 [1421], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1212, Kościan:
- Isze pani Zowka ne stracyla ctirdzesancy grywen, nisli acz gee strączyla to gee stracyla swim *począdkem... a to tegodla, isz yest podawala woytową oczcysną, *chącz gy oddalicz
- [Iże pani Zofka nie straciła cztyrdziesiąci grzywien, niżli acz je straciła, to je straciła swym początkiem... a to tego dla, iż jest podawała wojtowę oćczyznę, ch[c]ąc ji oddalić]
Derived terms
nouns
- podawanie
- podawca
verbs
- figi podawać impf
- podawać kurwie macierze syny impf
- podawać się pod imienie impf
- tył podawać impf
Descendants
- Masurian: podawacz
- Polish: podawać
- Silesian: podŏwać
References
- Boryś, Wiesław (2005) “dawać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “podawać, podawać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish podawać. By surface analysis, po- + dawać.
Pronunciation
- IPA(key): /pɔˈda.vat͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /pɔˈdɒ.vat͡ɕ/, /pɔˈda.vat͡ɕ/
Audio 1, podawać (file) Audio 2, podawać się (file) - Rhymes: -avat͡ɕ
- Syllabification: po‧da‧wać
Verb
podawać impf (perfective podać)
- (transitive) to hand, to pass (to give, pass or transmit with the hand) [+dative = to whom]
- Synonym: dawać
- (transitive) to pass along (to give information) [+dative = to whom]
- (transitive, engineering) to deliver (to give a particular substance to something through mechanical means)
- (transitive) to give, to administer (to put some substance, i.e. medicine, into someone's body) [+dative = to whom]
- (transitive) to serve; to pass (to wait upon at a table; to set food and drink in front of, to help to food, meals etc.) [+dative = to whom]
- Synonym: serwować
- (transitive, basketball, field hockey or ice hockey, soccer) to pass (to send a ball or puck to someone) [+instrumental = with what], [+dative]/[+ do (genitive) = to whom]
- (transitive, tennis) to serve (to lead off with the first delivery over the net)
- (transitive) to send (to report a specific institution related to the justice system to deal with a given person or case) [+ do (genitive) = to what], [+ na (accusative) = for what]
- (transitive, obsolete) to put up (to nominate someone's candidacy for something)
- Synonym: wysuwać kandydaturę
- (transitive, obsolete) to subjugate
- Synonyms: poddawać, podporządkowywać
- (transitive, obsolete) to expose to
- (transitive, obsolete) to commission
- Synonym: zalecać
- (transitive, obsolete) to bring up; to mention, to propose
- (transitive, obsolete) to dictate (to speak while someone records)
- Synonym: dyktować
- (transitive, obsolete) to take away (to change the course of; to cause to be in a far off place)
- (transitive, obsolete) to bring, to give rise to (to cause to be)
- (Middle Polish, transitive) to announce
- Synonyms: ogłaszać, obwieszczać
- (Middle Polish, transitive) to impose; to send; to bestow
- (Middle Polish, transitive) to send; to lead (to cause to go somewhere)
- Synonym: kierować
- (Middle Polish, transitive) to present orally or in words
- (Middle Polish, transitive) to propose
- Synonym: proponować
- (Middle Polish, transitive) to show, to reveal
- (Middle Polish, transitive) to bring to a particular state
- Synonym: doprowadzać
- (Middle Polish, transitive) to give birth to; to give fruit
- Synonym: rodzić
- (Middle Polish, transitive) to be the source of something physical
- (Middle Polish, transitive) to pull out (to bring something to the surface from the inside of)
- (Middle Polish, transitive) to render; to make; to cause
- (Middle Polish, transitive) to mock; to slander
- (Middle Polish) to offer; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 123c:
- Offero, Podáyę/ Okazuyę/ Ofiaruyę
- (Middle Polish) to submit; Further details are uncertain.
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page [1019]a:
- Submissus – Podaię, ſpuſzczam.
- (reflexive with się) to pretend, to act (to present oneself as someone one is not) [+ za (accusative) = to be whom]
- (reflexive with się, literary, archaic) to lean forward
- Synonym: wychylać się
- (reflexive with się, obsolete) to announce oneself
- Synonym: ogłoszać się
- (reflexive with się, obsolete) to be subjugated
- Synonyms: poddawać się, podporządkowywać się
- (reflexive with się, obsolete) to expose oneself to
- Synonyms: narażać się, wystawiać się
- (reflexive with się, obsolete) to trust something to someone
- Synonym: zawierzać
- (reflexive with się, obsolete) to come someone's way
- Synonym: nadarzać się
- (reflexive with się, obsolete) to unfold before someone's eyes
- (reflexive with się, obsolete) to say one's name and surname as someone else reads from a list
- (reflexive with się, obsolete) to request a demission
- (Middle Polish, reflexive with się) to give oneself
- Synonym: dawać się
- (Middle Polish, reflexive with się) to head (to go in a particular direction)
- Synonym: kierować się
- (Middle Polish, reflexive with się) to undertake
- Synonym: podejmować się
- (Middle Polish, reflexive with się) to insist; to suggest
- (Middle Polish, reflexive with się) to be obvious
- (Middle Polish, reflexive with się) to originate from, to come from
- Synonym: pochodzić
- (Middle Polish, reflexive with się) to present oneself; to be
- (Middle Polish, reflexive with się) to want to escape
- (Middle Polish, reflexive with się) to be announced; to be taught
- (Middle Polish) to vow; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 508a:
- Devoveo, Pośliubuyę/ przirzekam/ też podawam albo wydawam ſie
Conjugation
Conjugation of podawać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | podawać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | podaję | podajemy | ||||||||||||||||
2nd | podajesz | podajecie | |||||||||||||||||
3rd | podaje | podają | |||||||||||||||||
impersonal | podaje się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | podawałem, -(e)m podawał |
podawałam, -(e)m podawała |
podawałom, -(e)m podawało |
podawaliśmy, -(e)śmy podawali |
podawałyśmy, -(e)śmy podawały | |||||||||||||
2nd | podawałeś, -(e)ś podawał |
podawałaś, -(e)ś podawała |
podawałoś, -(e)ś podawało |
podawaliście, -(e)ście podawali |
podawałyście, -(e)ście podawały | ||||||||||||||
3rd | podawał | podawała | podawało | podawali | podawały | ||||||||||||||
impersonal | podawano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę podawał, będę podawać |
będę podawała, będę podawać |
będę podawało, będę podawać |
będziemy podawali, będziemy podawać |
będziemy podawały, będziemy podawać | |||||||||||||
2nd | będziesz podawał, będziesz podawać |
będziesz podawała, będziesz podawać |
będziesz podawało, będziesz podawać |
będziecie podawali, będziecie podawać |
będziecie podawały, będziecie podawać | ||||||||||||||
3rd | będzie podawał, będzie podawać |
będzie podawała, będzie podawać |
będzie podawało, będzie podawać |
będą podawali, będą podawać |
będą podawały, będą podawać | ||||||||||||||
impersonal | będzie podawać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | podawałbym, bym podawał |
podawałabym, bym podawała |
podawałobym, bym podawało |
podawalibyśmy, byśmy podawali |
podawałybyśmy, byśmy podawały | |||||||||||||
2nd | podawałbyś, byś podawał |
podawałabyś, byś podawała |
podawałobyś, byś podawało |
podawalibyście, byście podawali |
podawałybyście, byście podawały | ||||||||||||||
3rd | podawałby, by podawał |
podawałaby, by podawała |
podawałoby, by podawało |
podawaliby, by podawali |
podawałyby, by podawały | ||||||||||||||
impersonal | podawano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech podaję | podawajmy | ||||||||||||||||
2nd | podawaj | podawajcie | |||||||||||||||||
3rd | niech podaje | niech podają | |||||||||||||||||
active adjectival participle | podający | podająca | podające | podający | podające | ||||||||||||||
passive adjectival participle | podawany | podawana | podawane | podawani | podawane | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | podając | ||||||||||||||||||
verbal noun | podawanie |
Or obsoletely:
Conjugation of podawać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | podawać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | podawam | podawamy | ||||||||||||||||
2nd | podawasz | podawacie | |||||||||||||||||
3rd | podawa | podawają | |||||||||||||||||
impersonal | podawa się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | podawałem, -(e)m podawał |
podawałam, -(e)m podawała |
podawałom, -(e)m podawało |
podawaliśmy, -(e)śmy podawali |
podawałyśmy, -(e)śmy podawały | |||||||||||||
2nd | podawałeś, -(e)ś podawał |
podawałaś, -(e)ś podawała |
podawałoś, -(e)ś podawało |
podawaliście, -(e)ście podawali |
podawałyście, -(e)ście podawały | ||||||||||||||
3rd | podawał | podawała | podawało | podawali | podawały | ||||||||||||||
impersonal | podawano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę podawał, będę podawać |
będę podawała, będę podawać |
będę podawało, będę podawać |
będziemy podawali, będziemy podawać |
będziemy podawały, będziemy podawać | |||||||||||||
2nd | będziesz podawał, będziesz podawać |
będziesz podawała, będziesz podawać |
będziesz podawało, będziesz podawać |
będziecie podawali, będziecie podawać |
będziecie podawały, będziecie podawać | ||||||||||||||
3rd | będzie podawał, będzie podawać |
będzie podawała, będzie podawać |
będzie podawało, będzie podawać |
będą podawali, będą podawać |
będą podawały, będą podawać | ||||||||||||||
impersonal | będzie podawać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | podawałbym, bym podawał |
podawałabym, bym podawała |
podawałobym, bym podawało |
podawalibyśmy, byśmy podawali |
podawałybyśmy, byśmy podawały | |||||||||||||
2nd | podawałbyś, byś podawał |
podawałabyś, byś podawała |
podawałobyś, byś podawało |
podawalibyście, byście podawali |
podawałybyście, byście podawały | ||||||||||||||
3rd | podawałby, by podawał |
podawałaby, by podawała |
podawałoby, by podawało |
podawaliby, by podawali |
podawałyby, by podawały | ||||||||||||||
impersonal | podawano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech podawam | podawajmy | ||||||||||||||||
2nd | podawaj | podawajcie | |||||||||||||||||
3rd | niech podawa | niech podawają | |||||||||||||||||
active adjectival participle | podawający | podawająca | podawające | podawający | podawające | ||||||||||||||
passive adjectival participle | podawany | podawana | podawane | podawani | podawane | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | podawając | ||||||||||||||||||
verbal noun | podawanie |
Derived terms
verbs
- podawać do druku impf, podać do druku pf
- podawać do raportu impf, podać do raportu pf
- podawać do stołu impf, podać do stołu pf
- podawać do wiadomości impf, podać do wiadomości pf
- podawać na tacy impf, podać na tacy pf
- podawać ogień impf, podać ogień pf
- podawać płaszcz impf, podać płaszcz pf
- podawać pomocną dłoń impf, podać pomocną dłoń pf
- podawać ramię impf, podać ramię pf
- podawać rękę impf, podać rękę pf
- podawać się do dymisji impf, podać się do dymisji pf
- podawać sobie ręce impf, podać sobie ręce pf
- podawać tyły impf, podać tyły pf
- podawać w wątpliwość impf, podać w wątpliwość pf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), podawać is one of the most used words in Polish, appearing 20 times in scientific texts, 31 times in news, 6 times in essays, 4 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 65 times, making it the 1011th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “podawać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 381
Further reading
- podawać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podawać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podawać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podawać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “podawać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “PODAWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.01.2023
- “PODAWAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 22.09.2023
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “podawać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “podawać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “podawać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 336
- podawać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.