jechać
Old Polish
Alternative forms
- jachać
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *jě̀xati. First attested in the 14th century.
Verb
jechać impf (determinate, indeterminate jeździć)
- to go; to ride; to take; to drive (to commute by vehicle) [+infinitive = to do what]
- 1888 [1386], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Greater Poland, page 60:
- Jacom swemv sinowy ne kazal jechacz ani s mim wedzenim ne brano Wancowich kmeczi
- [Jakom swemu synowi nie kazał jechać ani s mym wiedzenim nie brano Wańkowych kmieci]
- 1887, 1889 [1391], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 988:
- Isesm poslem bil ot Pyotra do Jacusza a do Thomi, isby geli do Kosczana na fsdane
- [Iżeśm posłem był ot Piotra do Jakusza a do Tomy, iżby jeli do Kościana na wzdanie]
- 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 22, 15:
- Mamly gechacz (ire debemus) do Ramot Galaat boiowacz?
- [Mamli jechać (ire debemus) do Ramot Galaad bojować?]
- to invade
- 1887, 1889 [1389], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 517:
- Czo ranyl Jacusz Martinum, to vczynil, ysz yachal na gego dobro y bral moczø gego bidlo
- [Co ranił Jakusz Martinum, to uczynił, iż jachał na jego dobro i brał mocą jego bydło]
- 1887, 1889 [1393], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 1556:
- Jako Passzek gyal na mø dzedzinø szamoczwart gwaltem
- [Jako Paszek jał na mą dziedzinę samoczwart gwałtem]
Derived terms
nouns
verbs
Related terms
nouns
- jeździec
- jeżdżały
- jeżdżenie
- najechanie
- niewyjachanie
- objechanie
- odjechanie
- pojeżdżacz
- pojeżdżanie
- projezd
- przyjechanie
- rozjechanie
- ujazdne
- ujechanie
- ujezdnica
- wjechanie
- wjeżdżenie
- wyjechanie
- zajezda
- zajeżdżana
- zjechanie
verbs
References
- Boryś, Wiesław (2005) “jechać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “jechać”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Mańczak, Witold (2017) “jechać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “jechać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “jechać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Alternative forms
- jachać (Middle Polish, regional)
Etymology
Inherited from Old Polish jechać.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈjɛ.xat͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈjɛ.xat͡ɕ/
Audio 1 (file) Audio 2 (file) - Rhymes: -ɛxat͡ɕ
- Syllabification: je‧chać
Verb
jechać impf (determinate, indeterminate jeździć)
- (intransitive, of a person) to go; to ride; to take; to drive (to commute by vehicle) [+infinitive = to do what] [+instrumental = (by) what] [+ na (locative) = on what]
- (intransitive, of a vehicle) to go (to locomote)
- Synonym: iść
- (intransitive, colloquial) to ride, to coast (to live comfortably by taking advantage of what was given to one, as opposed to something earned) [+ na (locative) = on what]
- (intransitive, colloquial) to coast (to continuously get the same grades in school) [+ na (locative) = on what grades]
- (intransitive, colloquial) to chew out; to come after (to criticize harshly) [+ na (accusative) = whom/what]
- Szef w robocie ostro na niego jechał. ― His boss was chewing him out hard.
- Jak dostał bonusa, to całą grę na niego jechał. ― When he received the bonus, he owned the whole game.
- (intransitive, colloquial) to keep, to go on (to begin or continue an action that has been said before)
- Synonym: lecieć
- (intransitive, obsolete, mining) to walk in a mine
- (intransitive, obsolete, of roads) to go (to lead)
- (intransitive, Middle Polish) to appear somewhere to speak
- (intransitive, Middle Polish, chess) to move (to make a move with a chess piece)
Conjugation
Conjugation of jechać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | jechać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | jadę | jedziemy | ||||||||||||||||
2nd | jedziesz | jedziecie | |||||||||||||||||
3rd | jedzie | jadą | |||||||||||||||||
impersonal | jedzie się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | jechałem, -(e)m jechał |
jechałam, -(e)m jechała |
jechałom, -(e)m jechało |
jechaliśmy, -(e)śmy jechali |
jechałyśmy, -(e)śmy jechały | |||||||||||||
2nd | jechałeś, -(e)ś jechał |
jechałaś, -(e)ś jechała |
jechałoś, -(e)ś jechało |
jechaliście, -(e)ście jechali |
jechałyście, -(e)ście jechały | ||||||||||||||
3rd | jechał | jechała | jechało | jechali | jechały | ||||||||||||||
impersonal | jechano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę jechał, będę jechać |
będę jechała, będę jechać |
będę jechało, będę jechać |
będziemy jechali, będziemy jechać |
będziemy jechały, będziemy jechać | |||||||||||||
2nd | będziesz jechał, będziesz jechać |
będziesz jechała, będziesz jechać |
będziesz jechało, będziesz jechać |
będziecie jechali, będziecie jechać |
będziecie jechały, będziecie jechać | ||||||||||||||
3rd | będzie jechał, będzie jechać |
będzie jechała, będzie jechać |
będzie jechało, będzie jechać |
będą jechali, będą jechać |
będą jechały, będą jechać | ||||||||||||||
impersonal | będzie jechać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | jechałbym, bym jechał |
jechałabym, bym jechała |
jechałobym, bym jechało |
jechalibyśmy, byśmy jechali |
jechałybyśmy, byśmy jechały | |||||||||||||
2nd | jechałbyś, byś jechał |
jechałabyś, byś jechała |
jechałobyś, byś jechało |
jechalibyście, byście jechali |
jechałybyście, byście jechały | ||||||||||||||
3rd | jechałby, by jechał |
jechałaby, by jechała |
jechałoby, by jechało |
jechaliby, by jechali |
jechałyby, by jechały | ||||||||||||||
impersonal | jechano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech jadę | jedźmy | ||||||||||||||||
2nd | jedź | jedźcie | |||||||||||||||||
3rd | niech jedzie | niech jadą | |||||||||||||||||
active adjectival participle | jadący | jadąca | jadące | jadący | jadące | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | jadąc | ||||||||||||||||||
verbal noun | jechanie |
Verb
jechać impf
- (impersonal, colloquial) to reek (to give off an intense bad smell) [+instrumental = of what] [+ od (genitive) = who]
- Synonym: walić
- Dlaczego tu tak jedzie? ― Why does it stink so much here?
- Jeśli żul jedzie tramwajem, to potem tramwaj jedzie żulem. ― If a bum takes the tram, then the tram stinks like a bum.
Conjugation
Conjugation of jechać | |
---|---|
infinitive | jechać |
present indicative | jedzie |
past indicative | jechało |
future indicative | będzie jechać będzie jechało |
conditional | jechałoby by jechało |
imperative | niech jedzie |
Derived terms
phrases
- jedzie mi tu czołg?
- jedziemy z tym koksem
proverbs
- kto smaruje, ten jedzie
verbs
- dojechać pf, dojeżdżać impf
- nadjechać pf, nadjeżdżać impf
- najechać pf, najeżdżać impf
- objechać pf, objeżdżać impf
- odjechać pf, odjeżdżać impf
- podjechać pf, podjeżdżać impf
- pojechać pf, pojeżdżać impf
- przejechać pf, przejeżdżać impf
- przyjechać pf, przyjeżdżać impf
- rozjechać pf, rozjeżdżać impf
- ujechać pf, ujeżdżać impf
- wjechać pf, wjeżdżać impf
- wyjechać pf, wyjeżdżać impf
- zajechać pf, zajeżdżać impf
- zjechać pf, zjeżdżać impf
verbs
- jechać do Rygi impf, pojechać do Rygi pf
- jechać na jednym wózku impf
- jechać po bandzie impf, pojechać po bandzie pf
- jechać po całości impf, pojechać po całości pf
- jechać po rajtach impf, pojechać po rajtach pf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), jechać is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 5 times in news, 6 times in essays, 38 times in fiction, and 41 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 91 times, making it the 699th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “jechać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 162
Further reading
- jechać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- jechać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “jechać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “JECHAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 03.03.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “jechać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “jechać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “jechać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 151
- jechać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish jechać.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈjɛxat͡ɕ/
- Rhymes: -ɛxat͡ɕ
- Syllabification: je‧chać
Verb
jechać impf (determinate, indeterminate jeździć)
Conjugation
This verb needs an inflection-table template.
Derived terms
nouns
verbs
- dojechać pf, dojyżdżać impf
- nadjechać pf, nadjyżdżać impf
- podjechać pf, podjyżdżać impf
- pojechać pf
- przejechać pf, przejyżdżać impf
- przijechać pf, przijyżdżać impf
- rozjechać pf, rozjyżdżać impf
- sjechać pf, sjyżdżać impf
- wjechać pf, wjyżdżać impf
- wyjechać pf, wyjyżdżać impf
- zajechać pf, zajyżdżać impf
- ôbjechać pf, ôbjyżdżać impf
- ôdjechać pf, ôdjyżdżać impf
Further reading
- jechac in dykcjonorz.eu
- jechać in silling.org
- Bogdan Kallus (2020) “jechać na kogoś”, in Słownik Gōrnoślōnskij Gŏdki, IV edition, Chorzów: Pro Loquela Silesiana, →ISBN, page 317
- Aleksandra Wencel (2023) “jechać”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 286
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.