कूट
Hindi
Pronunciation
- (Delhi Hindi) IPA(key): /kuːʈ/
Noun
कूट • (kūṭ) m (Urdu spelling کوٹ)
Declension
Declension
Derived terms
- कूटशब्द (kūṭśabd, “password”)
Descendants
- → Sanskrit: कूट (kūṭa)
Etymology 3
Inherited from Sauraseni Prakrit 𑀓𑀼𑀝𑁆𑀞 (kuṭṭha), from Sanskrit कुष्ठ (kuṣṭha). Doublet of कुष्ठ (kuṣṭh).
Declension
Etymology 4
Derived from the verb कूटना (kūṭnā).
Declension
Etymology 5
Derived from कुटी (kuṭī).
Declension
References
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “कूट”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “कूट”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Pali
Alternative forms
Alternative forms
- kūṭa (Latin script)
- 𑀓𑀽𑀝 (Brahmi script)
- কূট (Bengali script)
- කූට (Sinhalese script)
- ကူဋ or ၵူꩦ (Burmese script)
- กูฏ or กูฏะ (Thai script)
- ᨠᩪᨭ (Tai Tham script)
- ກູຏ or ກູຏະ (Lao script)
- កូដ (Khmer script)
- 𑄇𑄫𑄑 (Chakma script)
Declension
Declension table of "कूट" (neuter)
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | कूटं (kūṭaṃ) | कूटानि (kūṭāni) |
Accusative (second) | कूटं (kūṭaṃ) | कूटानि (kūṭāni) |
Instrumental (third) | कूटेन (kūṭena) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Dative (fourth) | कूटस्स (kūṭassa) or कूटाय (kūṭāya) or कूटत्थं (kūṭatthaṃ) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Ablative (fifth) | कूटस्मा (kūṭasmā) or कूटम्हा (kūṭamhā) or कूटा (kūṭā) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Genitive (sixth) | कूटस्स (kūṭassa) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Locative (seventh) | कूटस्मिं (kūṭasmiṃ) or कूटम्हि (kūṭamhi) or कूटे (kūṭe) | कूटेसु (kūṭesu) |
Vocative (calling) | कूट (kūṭa) | कूटानि (kūṭāni) |
Declension
Declension table of "कूट" (masculine)
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | कूटो (kūṭo) | कूटा (kūṭā) |
Accusative (second) | कूटं (kūṭaṃ) | कूटे (kūṭe) |
Instrumental (third) | कूटेन (kūṭena) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Dative (fourth) | कूटस्स (kūṭassa) or कूटाय (kūṭāya) or कूटत्थं (kūṭatthaṃ) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Ablative (fifth) | कूटस्मा (kūṭasmā) or कूटम्हा (kūṭamhā) or कूटा (kūṭā) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Genitive (sixth) | कूटस्स (kūṭassa) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Locative (seventh) | कूटस्मिं (kūṭasmiṃ) or कूटम्हि (kūṭamhi) or कूटे (kūṭe) | कूटेसु (kūṭesu) |
Vocative (calling) | कूट (kūṭa) | कूटा (kūṭā) |
As a neuter noun, the nominative, vocative and accusative are declined differently:
Declension
Declension table of "कूट" (masculine)
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | कूटो (kūṭo) | कूटा (kūṭā) |
Accusative (second) | कूटं (kūṭaṃ) | कूटे (kūṭe) |
Instrumental (third) | कूटेन (kūṭena) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Dative (fourth) | कूटस्स (kūṭassa) or कूटाय (kūṭāya) or कूटत्थं (kūṭatthaṃ) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Ablative (fifth) | कूटस्मा (kūṭasmā) or कूटम्हा (kūṭamhā) or कूटा (kūṭā) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Genitive (sixth) | कूटस्स (kūṭassa) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Locative (seventh) | कूटस्मिं (kūṭasmiṃ) or कूटम्हि (kūṭamhi) or कूटे (kūṭe) | कूटेसु (kūṭesu) |
Vocative (calling) | कूट (kūṭa) | कूटा (kūṭā) |
Declension table of "कूट" (neuter)
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | कूटं (kūṭaṃ) | कूटानि (kūṭāni) |
Accusative (second) | कूटं (kūṭaṃ) | कूटानि (kūṭāni) |
Instrumental (third) | कूटेन (kūṭena) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Dative (fourth) | कूटस्स (kūṭassa) or कूटाय (kūṭāya) or कूटत्थं (kūṭatthaṃ) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Ablative (fifth) | कूटस्मा (kūṭasmā) or कूटम्हा (kūṭamhā) or कूटा (kūṭā) | कूटेहि (kūṭehi) or कूटेभि (kūṭebhi) |
Genitive (sixth) | कूटस्स (kūṭassa) | कूटानं (kūṭānaṃ) |
Locative (seventh) | कूटस्मिं (kūṭasmiṃ) or कूटम्हि (kūṭamhi) or कूटे (kūṭe) | कूटेसु (kūṭesu) |
Vocative (calling) | कूट (kūṭa) | कूटानि (kūṭāni) |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- কূট (Assamese script)
- ᬓᬹᬝ (Balinese script)
- কূট (Bengali script)
- 𑰎𑰳𑰘 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀽𑀝 (Brahmi script)
- ကူဋ (Burmese script)
- કૂટ (Gujarati script)
- ਕੂਟ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑍂𑌟 (Grantha script)
- ꦏꦹꦛ (Javanese script)
- 𑂍𑂴𑂗 (Kaithi script)
- ಕೂಟ (Kannada script)
- កូដ (Khmer script)
- ກູຏ (Lao script)
- കൂട (Malayalam script)
- ᡬᡠᡠᢞᠠ (Manchu script)
- 𑘎𑘴𑘘 (Modi script)
- ᢉᠤᠤᢌᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦮𑧕𑦸 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐹𑐚 (Newa script)
- କୂଟ (Odia script)
- ꢒꢹꢜ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆷𑆛 (Sharada script)
- 𑖎𑖳𑖘 (Siddham script)
- කූට (Sinhalese script)
- 𑩜𑩒𑩛𑩦 (Soyombo script)
- 𑚊𑚱𑚔 (Takri script)
- கூட (Tamil script)
- కూట (Telugu script)
- กูฏ (Thai script)
- ཀཱུ་ཊ (Tibetan script)
- 𑒏𑒴𑒙 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨃𑨊𑨔 (Zanabazar Square script)
Etymology 1
Borrowed from Dravidian, ultimately from Proto-Dravidian *kūṭ-.[1]
Adjective
कूट • (kū́ṭa) stem
Declension
Masculine a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटः kū́ṭaḥ |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटान् kū́ṭān |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of कूटा (kū́ṭā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटा kū́ṭā |
कूटे kū́ṭe |
कूटाः kū́ṭāḥ |
Vocative | कूटे kū́ṭe |
कूटे kū́ṭe |
कूटाः kū́ṭāḥ |
Accusative | कूटाम् kū́ṭām |
कूटे kū́ṭe |
कूटाः kū́ṭāḥ |
Instrumental | कूटया / कूटा¹ kū́ṭayā / kū́ṭā¹ |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटाभिः kū́ṭābhiḥ |
Dative | कूटायै kū́ṭāyai |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटाभ्यः kū́ṭābhyaḥ |
Ablative | कूटायाः / कूटायै² kū́ṭāyāḥ / kū́ṭāyai² |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटाभ्यः kū́ṭābhyaḥ |
Genitive | कूटायाः / कूटायै² kū́ṭāyāḥ / kū́ṭāyai² |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटायाम् kū́ṭāyām |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटासु kū́ṭāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटम् kū́ṭam |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Declension
Masculine a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटः kū́ṭaḥ |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटान् kū́ṭān |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Noun
कूट • (kū́ṭa) stem, n
- the bone of the forehead with its projections or prominences, horn
- a kind of vessel or implement
- counterfeited objects (of a merchant)
Declension
Neuter a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटम् kū́ṭam |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Noun
कूट • (kū́ṭa) stem, m or n
Declension
Masculine a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटः kū́ṭaḥ |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटान् kū́ṭān |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटम् kū́ṭam |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटे kū́ṭe |
कूटानि / कूटा¹ kū́ṭāni / kū́ṭā¹ |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Proper noun
कूट • (kū́ṭa) stem, m
- a mystical name of the letter kṣa
- name of a particular constellation
- name of a subdivision of graha-yuddha
- name of the sage Agastya
- name of an enemy of Vishnu
Declension
Masculine a-stem declension of कूट (kū́ṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटः kū́ṭaḥ |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Vocative | कूट kū́ṭa |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटाः / कूटासः¹ kū́ṭāḥ / kū́ṭāsaḥ¹ |
Accusative | कूटम् kū́ṭam |
कूटौ / कूटा¹ kū́ṭau / kū́ṭā¹ |
कूटान् kū́ṭān |
Instrumental | कूटेन kū́ṭena |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटैः / कूटेभिः¹ kū́ṭaiḥ / kū́ṭebhiḥ¹ |
Dative | कूटाय kū́ṭāya |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kū́ṭāt |
कूटाभ्याम् kū́ṭābhyām |
कूटेभ्यः kū́ṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kū́ṭasya |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटानाम् kū́ṭānām |
Locative | कूटे kū́ṭe |
कूटयोः kū́ṭayoḥ |
कूटेषु kū́ṭeṣu |
Notes |
|
Etymology 2
Phono-semantic matching of English code. It is also possible that this word was used in that sense in Hindi first, and then it started being used in Sanskrit, with influence from it.
Declension
Masculine a-stem declension of कूट (kūṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटः kūṭaḥ |
कूटौ / कूटा¹ kūṭau / kūṭā¹ |
कूटाः kūṭāḥ |
Vocative | कूट kūṭa |
कूटौ / कूटा¹ kūṭau / kūṭā¹ |
कूटाः kūṭāḥ |
Accusative | कूटम् kūṭam |
कूटौ / कूटा¹ kūṭau / kūṭā¹ |
कूटान् kūṭān |
Instrumental | कूटेन kūṭena |
कूटाभ्याम् kūṭābhyām |
कूटैः kūṭaiḥ |
Dative | कूटाय kūṭāya |
कूटाभ्याम् kūṭābhyām |
कूटेभ्यः kūṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kūṭāt |
कूटाभ्याम् kūṭābhyām |
कूटेभ्यः kūṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kūṭasya |
कूटयोः kūṭayoḥ |
कूटानाम् kūṭānām |
Locative | कूटे kūṭe |
कूटयोः kūṭayoḥ |
कूटेषु kūṭeṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of कूट (kūṭa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कूटम् kūṭam |
कूटे kūṭe |
कूटानि kūṭāni |
Vocative | कूट kūṭa |
कूटे kūṭe |
कूटानि kūṭāni |
Accusative | कूटम् kūṭam |
कूटे kūṭe |
कूटानि kūṭāni |
Instrumental | कूटेन kūṭena |
कूटाभ्याम् kūṭābhyām |
कूटैः kūṭaiḥ |
Dative | कूटाय kūṭāya |
कूटाभ्याम् kūṭābhyām |
कूटेभ्यः kūṭebhyaḥ |
Ablative | कूटात् kūṭāt |
कूटाभ्याम् kūṭābhyām |
कूटेभ्यः kūṭebhyaḥ |
Genitive | कूटस्य kūṭasya |
कूटयोः kūṭayoḥ |
कूटानाम् kūṭānām |
Locative | कूटे kūṭe |
कूटयोः kūṭayoḥ |
कूटेषु kūṭeṣu |
Derived terms
- कूटशब्द (kūṭaśabda, “password”)
References
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kūṭa”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
Further reading
- Monier Williams (1899) “कूट”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 299, column 2.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.