युद्ध

See also: योद्धा

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit युद्ध (yuddhá). Doublet of जूझ (jūjh).

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /jʊd̪d̪ʱ/, [jʊd̪(ː)ʱ]

Noun

युद्ध • (yuddh) m (Urdu spelling یدھ)

war
Synonyms: जंग (jaṅg), रण (raṇ), संग्राम (saṅgrām)

वे शत्रु के विरुद्ध युद्ध में मारे गये।
ve śatru ke viruddh yuddh mẽ māre gaye.
They were killed in the war against the enemy.

Declension

Declension of युद्ध (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	युद्ध yuddh	युद्ध yuddh
oblique	युद्ध yuddh	युद्धों yuddhõ
vocative	युद्ध yuddh	युद्धो yuddho

Alternative forms

जुद्ध (juddh) — archaic

Derived terms

गृहयुद्ध (gŕhyuddh, “civil war”)
जलयुद्ध (jalyuddh, “naval war”)
बाहुयुद्ध (bāhuyuddh, “hand-to-hand combat”)
युद्धक्षेत्र (yuddhakṣetra, “battlefield”)
युद्धपोत (yuddhapot, “warship”)
युद्धबंदी (yuddhabandī, “prisoner of war”)
युद्धसंधि (yuddhasandhi, “ceasefire agreement”)
विश्वयुद्ध (viśvayuddh, “world war”)

References

Bahri, Hardev (1989) “युद्ध”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
Platts, John T. (1884) “युद्ध”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.

Pali

Alternative forms

yuddha (Latin script)
𑀬𑀼𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
যুদ্ধ (Bengali script)
යුද‍්ධ (Sinhalese script)
ယုဒ္ဓ or ယုၻ္ꩪ or ယုၻ်ꩪ (Burmese script)
ยุทฺธ or ยุทธะ (Thai script)
ᨿᩩᨴ᩠ᨵ (Tai Tham script)
ຍຸທ຺ຘ or ຍຸທຘະ (Lao script)
យុទ្ធ (Khmer script)
𑄠𑄪𑄘𑄴𑄙 (Chakma script)

Noun

युद्ध n

Devanagari script form of yuddha

Sanskrit

Alternative scripts

যুদ্ধ (Assamese script)
ᬬᬸᬤ᭄ᬥ (Balinese script)
যুদ্ধ (Bengali script)
𑰧𑰲𑰟𑰿𑰠 (Bhaiksuki script)
𑀬𑀼𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
ယုဒ္ဓ (Burmese script)
યુદ્ધ (Gujarati script)
ਯੁਦ੍ਧ (Gurmukhi script)
𑌯𑍁𑌦𑍍𑌧 (Grantha script)
ꦪꦸꦢ꧀ꦣ (Javanese script)
𑂨𑂳𑂠𑂹𑂡 (Kaithi script)
ಯುದ್ಧ (Kannada script)
យុទ្ធ (Khmer script)
ຍຸທ຺ຘ (Lao script)
യുദ്ധ (Malayalam script)
ᠶᡠᡩᢡᠠ (Manchu script)
𑘧𑘳𑘟𑘿𑘠 (Modi script)
ᠶ᠋ᠤᢑᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
𑧇𑧔𑦿𑧠𑧀 (Nandinagari script)
𑐫𑐸𑐡𑑂𑐢 (Newa script)
ଯୁଦ୍ଧ (Odia script)
ꢫꢸꢣ꣄ꢤ (Saurashtra script)
𑆪𑆶𑆢𑇀𑆣 (Sharada script)
𑖧𑖲𑖟𑖿𑖠 (Siddham script)
යුද‍්ධ (Sinhalese script)
𑩻𑩒𑩭 𑪙𑩮 (Soyombo script)
𑚣𑚰𑚛𑚶𑚜 (Takri script)
யுத்³த⁴ (Tamil script)
యుద్ధ (Telugu script)
ยุทฺธ (Thai script)
ཡུ་དྡྷ (Tibetan script)
𑒨𑒳𑒠𑓂𑒡 (Tirhuta script)
𑨪𑨃𑨛𑩇𑨜 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *Hyudᶻdʰás, from Proto-Indo-European *Hyudʰ-tó-s. Cognate with Avestan 𐬫𐬏𐬜 (yūδ), Ancient Greek ὑσμίνη (husmínē, “battle”), Latin iussus. The root is युध् (yudh).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /jud.dʱɐ́/, [jud̚.dʱɐ́]
(Classical) IPA^(key): /ˈjud̪.d̪ʱɐ/, [ˈjud̪̚.d̪ʱɐ]

Noun

युद्ध • (yuddhá) stem, n

battle, fight, war
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda
opposition, conflict of the planets

Declension

Neuter a-stem declension of युद्ध (yuddhá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धम् yuddhám	युद्धे yuddhé	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhā́ni / yuddhā́¹
Vocative	युद्ध yúddha	युद्धे yúddhe	युद्धानि / युद्धा¹ yúddhāni / yúddhā¹
Accusative	युद्धम् yuddhám	युद्धे yuddhé	युद्धानि / युद्धा¹ yuddhā́ni / yuddhā́¹
Instrumental	युद्धेन yuddhéna	युद्धाभ्याम् yuddhā́bhyām	युद्धैः / युद्धेभिः¹ yuddhaíḥ / yuddhébhiḥ¹
Dative	युद्धाय yuddhā́ya	युद्धाभ्याम् yuddhā́bhyām	युद्धेभ्यः yuddhébhyaḥ
Ablative	युद्धात् yuddhā́t	युद्धाभ्याम् yuddhā́bhyām	युद्धेभ्यः yuddhébhyaḥ
Genitive	युद्धस्य yuddhásya	युद्धयोः yuddháyoḥ	युद्धानाम् yuddhā́nām
Locative	युद्धे yuddhé	युद्धयोः yuddháyoḥ	युद्धेषु yuddhéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

Prakrit: 𑀚𑀼𑀤𑁆𑀥 (juddha)
- Gujarati: જુધ (judh)
Pali: yuddha
Punjabi: ਜੁੱਧ (juddha)
→ Assamese: যুদ্ধ (zuddho)
→ Balinese: ᬬᬸᬤ᭄ᬥ (yuda)
→ Bengali: যুদ্ধ (juddho)
→ Gujarati: યુદ્ધ (yuddh)
→ Hindi: युद्ध (yuddh)
→ Indonesian: yud
→ Kannada: ಯುದ್ಧ (yuddha)
→ Marathi: युद्ध (yuddha)
-> Odia: ଯୁଦ୍ଧ (juddha)
→ Malayalam: യുദ്ധം (yuddhaṁ)
→ Punjabi: ਯੁੱਧ (yuddha)
→ Telugu: యుద్ధం (yuddhaṁ)
→ Tamil: யுத்தம் (yuttam)
→ Sinhalese: යුද්ධය (yuddhaya)
→ Thai: ยุทธ์ (yút)

Adjective

युद्ध • (yuddha)

fought, encountered, conquered, subdued

Declension

Masculine a-stem declension of युद्ध
Nom. sg.	युद्धः (yuddhaḥ)
Gen. sg.	युद्धस्य (yuddhasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धः (yuddhaḥ)	युद्धौ (yuddhau)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Vocative	युद्ध (yuddha)	युद्धौ (yuddhau)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Accusative	युद्धम् (yuddham)	युद्धौ (yuddhau)	युद्धान् (yuddhān)
Instrumental	युद्धेन (yuddhena)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धैः (yuddhaiḥ)
Dative	युद्धाय (yuddhāya)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Ablative	युद्धात् (yuddhāt)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Genitive	युद्धस्य (yuddhasya)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धानाम् (yuddhānām)
Locative	युद्धे (yuddhe)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धेषु (yuddheṣu)

Feminine ā-stem declension of युद्ध
Nom. sg.	युद्धा (yuddhā)
Gen. sg.	युद्धायाः (yuddhāyāḥ)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धा (yuddhā)	युद्धे (yuddhe)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Vocative	युद्धे (yuddhe)	युद्धे (yuddhe)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Accusative	युद्धाम् (yuddhām)	युद्धे (yuddhe)	युद्धाः (yuddhāḥ)
Instrumental	युद्धया (yuddhayā)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धाभिः (yuddhābhiḥ)
Dative	युद्धायै (yuddhāyai)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धाभ्यः (yuddhābhyaḥ)
Ablative	युद्धायाः (yuddhāyāḥ)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धाभ्यः (yuddhābhyaḥ)
Genitive	युद्धायाः (yuddhāyāḥ)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धानाम् (yuddhānām)
Locative	युद्धायाम् (yuddhāyām)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धासु (yuddhāsu)

Neuter a-stem declension of युद्ध
Nom. sg.	युद्धम् (yuddham)
Gen. sg.	युद्धस्य (yuddhasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युद्धम् (yuddham)	युद्धे (yuddhe)	युद्धानि (yuddhāni)
Vocative	युद्ध (yuddha)	युद्धे (yuddhe)	युद्धानि (yuddhāni)
Accusative	युद्धम् (yuddham)	युद्धे (yuddhe)	युद्धानि (yuddhāni)
Instrumental	युद्धेन (yuddhena)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धैः (yuddhaiḥ)
Dative	युद्धाय (yuddhāya)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Ablative	युद्धात् (yuddhāt)	युद्धाभ्याम् (yuddhābhyām)	युद्धेभ्यः (yuddhebhyaḥ)
Genitive	युद्धस्य (yuddhasya)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धानाम् (yuddhānām)
Locative	युद्धे (yuddhe)	युद्धयोः (yuddhayoḥ)	युद्धेषु (yuddheṣu)

Proper noun

युद्ध • (yuddha) m

name of a son of उग्रसेन (ugra-sena)

References

Monier Williams (1899) “युद्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0854/3.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.