कल्य

Sanskrit

Alternative scripts

Pronunciation

Etymology 1

From Proto-Indo-European *kal- (handsome). Cognate with Ancient Greek κάλλος (kállos), Albanian kolmë.

Adjective

कल्य • (kalya) stem

  1. well, healthy, free from sickness
  2. hale, vigorous
  3. sound, perfect, strong
  4. clever, dexterous
  5. ready or prepared for (+ locative or infinitive)
  6. agreeable, auspicious (as speech)
  7. instructive, admonitory
Declension
Masculine a-stem declension of कल्य (kalya)
Singular Dual Plural
Nominative कल्यः
kalyaḥ
कल्यौ / कल्या¹
kalyau / kalyā¹
कल्याः / कल्यासः¹
kalyāḥ / kalyāsaḥ¹
Vocative कल्य
kalya
कल्यौ / कल्या¹
kalyau / kalyā¹
कल्याः / कल्यासः¹
kalyāḥ / kalyāsaḥ¹
Accusative कल्यम्
kalyam
कल्यौ / कल्या¹
kalyau / kalyā¹
कल्यान्
kalyān
Instrumental कल्येन
kalyena
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्यैः / कल्येभिः¹
kalyaiḥ / kalyebhiḥ¹
Dative कल्याय
kalyāya
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्येभ्यः
kalyebhyaḥ
Ablative कल्यात्
kalyāt
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्येभ्यः
kalyebhyaḥ
Genitive कल्यस्य
kalyasya
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्यानाम्
kalyānām
Locative कल्ये
kalye
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्येषु
kalyeṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of कल्या (kalyā)
Singular Dual Plural
Nominative कल्या
kalyā
कल्ये
kalye
कल्याः
kalyāḥ
Vocative कल्ये
kalye
कल्ये
kalye
कल्याः
kalyāḥ
Accusative कल्याम्
kalyām
कल्ये
kalye
कल्याः
kalyāḥ
Instrumental कल्यया / कल्या¹
kalyayā / kalyā¹
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्याभिः
kalyābhiḥ
Dative कल्यायै
kalyāyai
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्याभ्यः
kalyābhyaḥ
Ablative कल्यायाः / कल्यायै²
kalyāyāḥ / kalyāyai²
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्याभ्यः
kalyābhyaḥ
Genitive कल्यायाः / कल्यायै²
kalyāyāḥ / kalyāyai²
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्यानाम्
kalyānām
Locative कल्यायाम्
kalyāyām
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्यासु
kalyāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of कल्य (kalya)
Singular Dual Plural
Nominative कल्यम्
kalyam
कल्ये
kalye
कल्यानि / कल्या¹
kalyāni / kalyā¹
Vocative कल्य
kalya
कल्ये
kalye
कल्यानि / कल्या¹
kalyāni / kalyā¹
Accusative कल्यम्
kalyam
कल्ये
kalye
कल्यानि / कल्या¹
kalyāni / kalyā¹
Instrumental कल्येन
kalyena
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्यैः / कल्येभिः¹
kalyaiḥ / kalyebhiḥ¹
Dative कल्याय
kalyāya
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्येभ्यः
kalyebhyaḥ
Ablative कल्यात्
kalyāt
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्येभ्यः
kalyebhyaḥ
Genitive कल्यस्य
kalyasya
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्यानाम्
kalyānām
Locative कल्ये
kalye
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्येषु
kalyeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun

कल्य • (kalya) stem, n

  1. health
  2. good wishes, good tidings
  3. Emblic Myrobalan
Declension
Neuter a-stem declension of कल्य (kalya)
Singular Dual Plural
Nominative कल्यम्
kalyam
कल्ये
kalye
कल्यानि / कल्या¹
kalyāni / kalyā¹
Vocative कल्य
kalya
कल्ये
kalye
कल्यानि / कल्या¹
kalyāni / kalyā¹
Accusative कल्यम्
kalyam
कल्ये
kalye
कल्यानि / कल्या¹
kalyāni / kalyā¹
Instrumental कल्येन
kalyena
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्यैः / कल्येभिः¹
kalyaiḥ / kalyebhiḥ¹
Dative कल्याय
kalyāya
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्येभ्यः
kalyebhyaḥ
Ablative कल्यात्
kalyāt
कल्याभ्याम्
kalyābhyām
कल्येभ्यः
kalyebhyaḥ
Genitive कल्यस्य
kalyasya
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्यानाम्
kalyānām
Locative कल्ये
kalye
कल्ययोः
kalyayoḥ
कल्येषु
kalyeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Etymology 2

Vowel reduction of काल्य (kālya, timely; daybreak).

Noun

कल्य • (kalya) stem, n

  1. dawn, morning
  2. yesterday
Derived terms
Descendants

See also descendants of कल्यम् (kalyam).

  • Prakrit: 𑀓𑀮𑁆𑀮 n (kalla, dawn)

Etymology 3

Related to कड (kaḍa, dumb, mute; ignorant, stupid).

Adjective

कल्य • (kalya) stem

  1. deaf and dumb (compare कल (kala) and कल्ल (kalla))

Etymology 4

See कल्या (kalyā, spirituous liquor).

Noun

कल्य • (kalya) stem, n

  1. spirituous liquor

References

  • Monier Williams (1899) “कल्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 263/2.
  • Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 325-326
  • Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 75-76
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.