अछना

Hindi

Etymology

Inherited from Sauraseni Prakrit 𑀅𑀘𑁆𑀙𑀤𑀺 (acchadi), from Sanskrit आक्षेति (ā́kṣeti, “to abide, dwell in”). Cognate with Marathi असणे (asṇe, “to be”), Gujarati છે (che, “is”, 3sg.pres.), Bengali আছ- (ach-, “to be”), Kashmiri چھُ (chu, “is”, 3sg.pres.).

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /ət͡ʃʰ.nɑː/, [ɐt͡ʃʰ.näː]
Audio (file)

Verb

अछना • (achnā) (intransitive, Urdu spelling اچھنا)

(dialectal or poetic) to be
Synonym: (standard) होना (honā)

Conjugation

Impersonal forms of अछना

Undeclined
Stem		अछ ach
Infinitive		अछना achnā
Oblique Infinitive		अछने achne
Conjunctive		अछकर, अछके achkar, achke
Progressive		अछते-अछते achte-achte
Participles
		dir m s	m p obl m s	f s	f p
Infinitive		अछना achnā	अछने achne	अछनी achnī	अछनीं achnī̃
Habitual		अछता achtā	अछते achte	अछती achtī	अछतीं achtī̃
Perfective		अछा achā	अछे ache	अछी achī	अछीं achī̃
Prospective Agentive		अछनेवाला achnevālā	अछनेवाले achnevāle	अछनेवाली achnevālī	अछनेवालीं achnevālī̃
Adjectival	Perfective	अछा हुआ achā huā	अछे हुए ache hue	अछी हुई achī huī	अछी हुईं achī huī̃
Adjectival	Habitual	अछता हुआ achtā huā	अछते हुए achte hue	अछती हुई achtī huī	अछती हुईं achtī huī̃

Personal forms of अछना

Non-Aspectual
			Singular			Plural
			1^st मैं	2^nd तू	3^rd यह/वह, ये/वो	2^nd तुम	1^st हम	3^rd, 2^nd ये/वो/वे, आप
Indicative	PERF	m	अछा achā			अछे ache
	PERF	f	अछी achī				अछीं achī̃
	FUT	m	अछूँगा achūṅgā	अछेगा achegā		अछोगे achoge	अछेंगे acheṅge
	FUT	f	अछूँगी achūṅgī	अछेगी achegī		अछोगी achogī	अछेंगी acheṅgī
Subjunctive	FUT	m f	अछूँ achū̃	अछे ache		अछो acho	अछें achẽ
Contrafactual	PST	m	अछता achtā			अछते achte
Contrafactual	PST	f	अछती achtī				अछतीं achtī̃
Imperative	PRS	m f		अछ ach		अछो acho		अछिये¹ achiye¹
Imperative	FUT	m f		अछियो achiyo		अछना achnā		अछियेगा¹ achiyegā¹
Habitual Aspect
Indicative	PRS	m	अछता हूँ achtā hū̃	अछता है achtā hai		अछते हो achte ho	अछते हैं achte ha͠i
	PRS	f	अछती हूँ achtī hū̃	अछती है achtī hai		अछती हो achtī ho	अछती हैं achtī ha͠i
	PST	m	अछता था achtā thā			अछते थे achte the
	PST	f	अछती थी achtī thī				अछती थीं achtī thī̃
Presumptive	PRS PST	m	अछता हूँगा achtā hūṅgā	अछता होगा achtā hogā		अछते होगे achte hoge	अछते होंगे achte hoṅge
Presumptive	PRS PST	f	अछती हूँगी achtī hūṅgī	अछती होगी achtī hogī		अछती होगी achtī hogī	अछती होंगी achtī hoṅgī
Subjunctive	PRS	m	अछता हूँ achtā hū̃	अछता हो achtā ho		अछते हो achte ho	अछते हों achte hõ
Subjunctive	PRS	f	अछती हूँ achtī hū̃	अछती हो achtī ho		अछती हो achtī ho	अछती हों achtī hõ
Contrafactual	PST	m	अछता होता achtā hotā			अछते होते achte hote
Contrafactual	PST	f	अछती होती achtī hotī				अछती होतीं achtī hotī̃
Perfective Aspect
			Singular			Plural
			1^st मैं	2^nd तू	3^rd यह/वह, ये/वो	2^nd तुम	1^st हम	3^rd, 2^nd ये/वो/वे, आप
Indicative	PRS	m	अछा हूँ achā hū̃	अछा है achā hai		अछे हो ache ho	अछे हैं ache ha͠i
	PRS	f	अछी हूँ achī hū̃	अछी है achī hai		अछी हो achī ho	अछी हैं achī ha͠i
	PST	m	अछा था achā thā			अछे थे ache the
	PST	f	अछी थी achī thī				अछी थीं achī thī̃
	FUT	m	अछा हूँगा achā hūṅgā	अछा होगा achā hogā		अछे होगे ache hoge	अछे होंगे ache hoṅge
	FUT	f	अछी हूँगी achī hūṅgī	अछी होगी achī hogī		अछी होगी achī hogī	अछी होंगी achī hoṅgī
Presumptive	PRS PST	m	अछा हूँगा achā hūṅgā	अछा होगा achā hogā		अछे होगे ache hoge	अछे होंगे ache hoṅge
Presumptive	PRS PST	f	अछी हूँगी achī hūṅgī	अछी होगी achī hogī		अछी होगी achī hogī	अछी होंगी achī hoṅgī
Subjunctive	PRS	m	अछा हूँ achā hū̃	अछा हो achā ho		अछे हो ache ho	अछे हों ache hõ
	PRS	f	अछी हूँ achī hū̃	अछी हो achī ho		अछी हो achī ho	अछी हों achī hõ
	FUT	m	अछा होऊँ achā hoū̃	अछा होए achā hoe		अछे होओ ache hoo	अछे होएँ ache hoẽ
	FUT	f	अछी होऊँ achī hoū̃	अछी होए achī hoe		अछी होओ achī hoo	अछी होएँ achī hoẽ
Contrafactual	PST	m	अछा होता achā hotā			अछे होते ache hote
Contrafactual	PST	f	अछी होती achī hotī				अछी होतीं achī hotī̃
Progressive Aspect
Indicative	PRS	m	अछ रहा हूँ ach rahā hū̃	अछ रहा है ach rahā hai		अछ रहे हो ach rahe ho	अछ रहे हैं ach rahe ha͠i
	PRS	f	अछ रही हूँ ach rahī hū̃	अछ रही है ach rahī hai		अछ रही हो ach rahī ho	अछ रही हैं ach rahī ha͠i
	PST	m	अछ रहा था ach rahā thā			अछ रहे थे ach rahe the
	PST	f	अछ रही थी ach rahī thī				अछ रही थीं ach rahī thī̃
	FUT	m	अछ रहा हूँगा ach rahā hūṅgā	अछ रहा होगा ach rahā hogā		अछ रहे होगे ach rahe hoge	अछ रहे होंगे ach rahe hoṅge
	FUT	f	अछ रही हूँगी ach rahī hūṅgī	अछ रही होगी ach rahī hogī		अछ रही होगी ach rahī hogī	अछ रही होंगी ach rahī hoṅgī
Presumptive	PRS PST FUT	m	अछ रहा हूँगा ach rahā hūṅgā	अछ रहा होगा ach rahā hogā		अछ रहे होगे ach rahe hoge	अछ रहे होंगे ach rahe hoṅge
Presumptive	PRS PST FUT	f	अछ रही हूँगी ach rahī hūṅgī	अछ रही होगी ach rahī hogī		अछ रही होगी ach rahī hogī	अछ रही होंगी ach rahī hoṅgī
Subjunctive	PRS	m	अछ रहा हूँ ach rahā hū̃	अछ रहा हो ach rahā ho		अछ रहे हो ach rahe ho	अछ रहे हों ach rahe hõ
	PRS	f	अछ रही हूँ ach rahī hū̃	अछ रही हो ach rahī ho		अछ रही हो ach rahī ho	अछ रही हों ach rahī hõ
	FUT	m	अछ रहा होऊँ ach rahā hoū̃	अछ रहा होए ach rahā hoe		अछ रहे होओ ach rahe hoo	अछ रहे होएँ ach rahe hoẽ
	FUT	f	अछ रही होऊँ ach rahī hoū̃	अछ रही होए ach rahī hoe		अछ रही होओ ach rahī hoo	अछ रही होएँ ach rahī hoẽ
Contrafactual	PST	m	अछ रहा होता ach rahā hotā			अछ रहे होते ach rahe hote
Contrafactual	PST	f	अछ रही होती ach rahī hotī				अछ रही होतीं ach rahī hotī̃
			1^st मैं	2^nd तू	3^rd यह/वह, ये/वो	2^nd तुम	1^st हम	3^rd, 2^nd ये/वो/वे, आप
			Singular			Plural

¹The forms अछिये (achiye) and अछियेगा (achiyegā) can also be spelled without the y: अछिए (achie) and अछिएगा (achiegā).

References

Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “अछना”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “āˊkṣēti”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
Turner, Ralph Lilley (1936) “Sanskrit ā́-kṣeti and Pali acchati in Modern Indo-Aryan”, in Bulletin of the School of Oriental and African Studies, volume 8, numbers 2-3, →DOI, pages 795-812

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.