دیدن
See also: ديدن
Persian
Etymology
From Middle Persian [script needed] (dytn' /didan/), from Proto-Iranian *daiH- (“to look, see”).[1] Cognate with Avestan 𐬛𐬌𐬜𐬁𐬌𐬙𐬌 (diδāiti) and Old Armenian դէտ (dēt), ճշմարիտ (čšmarit), օրէն (ōrēn), օրինակ (ōrinak), -արէն (-arēn), all borrowed from Iranian languages, as well as Sanskrit ध्यै (dhyai, “to contemplate, meditate, think of”), whence ध्यान (dhyāna, “meditation, thought”); see ध्यै (dhyai) for more on the root.
This verb's present stem is suppletive, it is from Middle Persian wēn-, the present stem of dīdan, ultimately from Proto-Indo-European *weyd- (“to see”).
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): [diː.ˈðan]
- (Dari, formal) IPA(key): [d̪iː.d̪ǽn]
- (Kabuli) IPA(key): [d̪iː.d̪ǽn]
- (Hazaragi) IPA(key): [d̪i.d̪ǽn]
- (Iran, formal) IPA(key): [d̪iː.d̪ǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [d̪i.d̪ǽn]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | dīḏan |
| Dari reading? | dīdan |
| Iranian reading? | didan |
| Tajik reading? | didan |
Audio (Iran) (file)
Verb
| Dari | دیدن |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | дидан |
دیدَن • (didan) (present stem بین (bin))
- to see, to look
- آیا می‌خواهی چیزِ شگفت‌انگیزی ببینی؟ (more literary)
- âyâ mi-xâhi čiz-e šegeft-angiz-i be-bini?
- می‌خوای یه چیزِ شگفت‌انگیز ببینی؟ (more colloquial)
- mi-xây ye čiz-e šegeft-angiz be-bini?
- Do you want to see something wonderful?
- c. 1260, Rumi, “1:966”, in The Masnavi:
- گفت من از خشم کی کردم نظر؟ از تعجب دیدمش در رهگذر
- goft: man az xešm key kardam nazar? az ta'ajjob didam-aš dar rahgozar.
- [Azrael] said, "When did I cast glances [at him] with anger? I saw him with wonderment, while passing by."
- to view
- to behold, to witness, to observe
- to perceive, to understand, to comprehend
- to distinguish, to recognize
- to sense, to feel
Conjugation
| infinitive | دیدن (didán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | بین (bin) | ||||||
| past | دید (did) | |||||||
| participle | present | بیننده (binandé) | ||||||
| past | دیده (didé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | بینم (bínam) |
بینی (bíni) |
بیند (bínad) |
بینیم (bínim) |
بینید (bínid) |
بینند (bínand) | |
| present (imperfect) | می‌بینم (mí-binam) |
می‌بینی (mí-bini) |
می‌بیند (mí-binad) |
می‌بینیم (mí-binim) |
می‌بینید (mí-binid) |
می‌بینند (mí-binand) | ||
| present progressive | دارم می‌بینم (dấram mí-binam) |
داری می‌بینی (dấri mí-bini) |
دارد می‌بیند (dấrad mí-binad) |
داریم می‌بینیم (dấrim mí-binim) |
دارید می‌بینید (dấrid mí-binid) |
دارند می‌بینند (dấrand mí-binand) | ||
| present perfect | دیده‌ام (didé-am) |
دیده‌ای (didé-i) |
دیده است (didé ast) |
دیده‌ایم (didé-im) |
دیده‌اید (didé-id) |
دیده‌اند (didé-and) | ||
| past | دیدم (dídam) |
دیدی (dídi) |
دید (did) |
دیدیم (dídim) |
دیدید (dídid) |
دیدند (dídand) | ||
| past (imperfect) | می‌دیدم (mí-didam) |
می‌دیدی (mí-didi) |
می‌دید (mí-did) |
می‌دیدیم (mí-didim) |
می‌دیدید (mí-didid) |
می‌دیدند (mí-didand) | ||
| past progressive | داشتم می‌دیدم (dấštam mí-didam) |
داشتی می‌دیدی (dấšti mí-didi) |
داشت می‌دید (dâšt mí-did) |
داشتیم می‌دیدیم (dấštim mí-didim) |
داشتید می‌دیدید (dấštid mí-didid) |
داشتند می‌دیدند (dấštand mí-didand) | ||
| pluperfect | دیده بودم (didé búdam) |
دیده بودی (didé búdi) |
دیده بود (didé bud) |
دیده بودیم (didé búdim) |
دیده بودید (didé búdid) |
دیده بودند (didé búdand) | ||
| future | خواهم دید (xâhám did) |
خواهی دید (xâhí did) |
خواهد دید (xâhád did) |
خواهیم دید (xâhím did) |
خواهید دید (xâhíd did) |
خواهند دید (xâhánd did) | ||
| subjunctive | present | ببینم (bébinam) |
ببینی (bébini) |
ببیند (bébinad) |
ببینیم (bébinim) |
ببینید (bébinid) |
ببینند (bébinand) | |
| past | دیده باشم (didé bấšam) |
دیده باشی (didé bấši) |
دیده باشد (didé bấšad) |
دیده باشیم (didé bấšim) |
دیده باشید (didé bấšid) |
دیده باشند (didé bấšand) | ||
| imperative | ببین (bébin) |
ببینید (bébinid) |
||||||
| infinitive | دیدن (didán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | بین (bin) | ||||||
| past | دید (did) | |||||||
| participle | present | بیننده (binandé) | ||||||
| past | دیده (didé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | بینم (bínam) |
بینی (bíni) |
بینه (bíne) |
بینیم (bínim) |
بینین (bínin) |
بینن (bínan) | |
| present (imperfect) | می‌بینم (mí-binam) |
می‌بینی (mí-bini) |
می‌بینه (mí-bine) |
می‌بینیم (mí-binim) |
می‌بینین (mí-binin) |
می‌بینن (mí-binan) | ||
| present progressive | دارم می‌بینم (dấram mí-binam) |
داری می‌بینی (dấri mí-bini) |
داره می‌بینه (dấre mí-bine) |
داریم می‌بینیم (dấrim mí-binim) |
دارین می‌بینین (dấrin mí-binin) |
دارن می‌بینن (dấran mí-binan) | ||
| present perfect | دیده‌ام (didám) |
دیده‌ای (didí) |
دیده (didé) |
دیده‌ایم (didím) |
دیده‌این (didín) |
دیده‌ان (didán) | ||
| past | دیدم (dídam) |
دیدی (dídi) |
دید (díd) |
دیدیم (dídim) |
دیدین (dídin) |
دیدن (dídan) | ||
| past (imperfect) | می‌دیدم (mí-didam) |
می‌دیدی (mí-didi) |
می‌دید (mí-did) |
می‌دیدیم (mí-didim) |
می‌دیدین (mí-didin) |
می‌دیدن (mí-didan) | ||
| past progressive | داشتم می‌دیدم (dấštam mí-didam) |
داشتی می‌دیدی (dấšti mí-didi) |
داشت می‌دید (dấšt mí-did) |
داشتیم می‌دیدیم (dấštim mí-didim) |
داشتین می‌دیدین (dấštin mí-didin) |
داشتن می‌دیدن (dấštan mí-didan) | ||
| pluperfect | دیده بودم (didé búdam) |
دیده بودی (didé búdi) |
دیده بود (didé bud) |
دیده بودیم (didé búdim) |
دیده بودین (didé búdin) |
دیده بودن (didé búdan) | ||
| subjunctive | present | ببینم (bébinam) |
ببینی (bébini) |
ببینه (bébine) |
ببینیم (bébinim) |
ببینین (bébinin) |
ببینن (bébinan) | |
| past | دیده باشم (didé bấšam) |
دیده باشی (didé bấši) |
دیده باشه (didé bấše) |
دیده باشیم (didé bấšim) |
دیده باشین (didé bấšin) |
دیده باشن (didé bấšan) | ||
| imperative | ببین (bébin) |
ببینین (bébinin) |
||||||
| infinitive | دیدن (dīdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | بین (bīn) | ||||||
| past | دید (dīd) | |||||||
| participle | present | بیننده (bīnindá) | ||||||
| past | دیده (dīdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | بینم (bī́nam) |
بینی (bī́nī) |
بیند (bī́nad) |
بینیم (bī́nēm) |
بینید (bī́nēd) |
بینند (bī́nand) | |
| present (imperfect) | می‌بینم (mḗ-bīnam) |
می‌بینی (mḗ-bīnī) |
می‌بیند (mḗ-bīnad) |
می‌بینیم (mḗ-bīnēm) |
می‌بینید (mḗ-bīnēd) |
می‌بینند (mḗ-bīnand) | ||
| present progressive | در حال دیدن استم (dar hāl-i dīdan astam) |
در حال دیدن استی (dar hāl-i dīdan astī) |
در حال دیدن است (dar hāl-i dīdan ast) |
در حال دیدن استیم (dar hāl-i dīdan astēm) |
در حال دیدن استید (dar hāl-i dīdan astēd) |
در حال دیدن استند (dar hāl-i dīdan astand) | ||
| present perfect | دیده‌ام (dīdá-am) |
دیده‌ای (dīdá-ī) |
دیده‌است (dīdá ast) |
دیده‌ایم (dīdá-ēn) |
دیده‌اید (dīdá-ēd) |
دیده‌اند (dīdá-and) | ||
| past | دیدم (dī́dam) |
دیدی (dī́dī) |
دید (dīd) |
دیدیم (dī́dēm) |
دیدید (dī́dēd) |
دیدند (dī́dand) | ||
| past (imperfect) | می‌دیدم (mḗ-dīdam) |
می‌دیدی (mḗ-dīdī) |
می‌دید (mḗ-dīd) |
می‌دیدیم (mḗ-dīdēm) |
می‌دیدید (mḗ-dīdēd) |
می‌دیدند (mḗ-dīdand) | ||
| past progressive | در حال دیدن بودم (dar hāl-i dīdan būdam) |
در حال دیدن بودی (dar hāl-i dīdan būdī) |
در حال دیدن بود (dar hāl-i dīdan būd) |
در حال دیدن بودیم (dar hāl-i dīdan būdēm) |
در حال دیدن بودید (dar hāl-i dīdan būdēd) |
در حال دیدن بودند (dar hāl-i dīdan būdand) | ||
| pluperfect | دیده بودم (dīdá bū́dam) |
دیده بودی (dīdá bū́dī) |
دیده بود (dīdá būd) |
دیده بودیم (dīdá bū́dēm) |
دیده بودید (dīdá bū́dēd) |
دیده بودند (dīdá bū́dand) | ||
| future | خواهم دید (xāhám dīd) |
خواهی دید (xāhī́ dīd) |
خواهد دید (xāhád dīd) |
خواهیم دید (xāhḗm dīd) |
خواهید دید (xāhḗd dīd) |
خواهند دید (xāhánd dīd) | ||
| subjunctive | present | ببینم (bíbīnam) |
ببینی (bíbīnī) |
ببیند (bíbīnad) |
ببینیم (bíbīnēm) |
ببینید (bíbīnēd) |
ببینند (bíbīnand) | |
| past | دیده باشم (dīdá bā́šam) |
دیده باشی (dīdá bā́šī) |
دیده باشد (dīdá bā́šad) |
دیده باشیم (dīdá bā́šēm) |
دیده باشید (dīdá bā́šēd) |
دیده باشند (dīdá bā́šand) | ||
| imperative | ببین (bíbīn) |
ببینید (bíbīnēd) |
||||||
| infinitive | دیدن (dīdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | بین (bīn) | ||||||
| past | دید (dīd) | |||||||
| participle | present | بیننده (bīnindá) | ||||||
| past | دیده (dīdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | بینم (bī́num) |
بینی (bī́nī) |
بینه (bī́na) |
بینیم (bī́nēm) |
بینین (bī́nēn) |
بینن (bī́nan) | |
| present (imperfect) | می‌بینم (mḗ-bīnum) |
می‌بینی (mḗ-bīnī) |
می‌بینه (mḗ-bīna) |
می‌بینیم (mḗ-bīnēm) |
می‌بینین (mḗ-bīnēn) |
می‌بینن (mḗ-bīnan) | ||
| present progressive | ده آل دیدن استم (da āl-i dīdan astum) |
ده آل دیدن استی (da āl-i dīdan astī) |
ده آل دیدن است (da āl-i dīdan ast) |
ده آل دیدن استیم (da āl-i dīdan astēm) |
ده آل دیدن استین (da āl-i dīdan astēn) |
ده آل دیدن استن (da āl-i dīdan astan) | ||
| present perfect | دیدم (dīdám) |
دیدی (dīdī́) |
دیداست (dīdást) |
دیدیم (dīdḗm) |
دیدین (dīdḗn) |
دیدن (dīdán) | ||
| past | دیدم (dī́dum) |
دیدی (dī́dī) |
دیده (dīda) |
دیدیم (dī́dēm) |
دیدین (dī́dēn) |
دیدن (dī́dan) | ||
| past (imperfect) | می‌دیدم (mḗ-dīdum) |
می‌دیدی (mḗ-dīdī) |
می‌دیده (mḗ-dīda) |
می‌دیدیم (mḗ-dīdēm) |
می‌دیدین (mḗ-dīdēn) |
می‌دیدن (mḗ-dīdan) | ||
| past progressive | ده آل دیدن بودم (da āl-i dīdan būdum) |
ده آل دیدن بودی (da āl-i dīdan būdī) |
ده آل دیدن بود (da āl-i dīdan būd) |
ده آل دیدن بودیم (da āl-i dīdan būdēm) |
ده آل دیدن بودین (da āl-i dīdan būdēn) |
ده آل دیدن بودن (da āl-i dīdan būdan) | ||
| pluperfect | دیده بودم (dīdá bū́dum) |
دیده بودی (dīdá bū́dī) |
دیده بوده (dīdá būda) |
دیده بودیم (dīdá bū́dēm) |
دیده بودین (dīdá bū́dēn) |
دیده بودن (dīdá bū́dan) | ||
| future | خوایم دید (xāyyúm dīd) |
خوایی دید (xāyyī́ dīd) |
خوایه دید (xāyyá dīd) |
خواییم دید (xāyyḗm dīd) |
خوایین دید (xāyyḗn dīd) |
خواین دید (xāyyán dīd) | ||
| subjunctive | present | ببینم (bíbīnum) |
ببینی (bíbīnī) |
ببینه (bíbīna) |
ببینیم (bíbīnēm) |
ببینین (bíbīnēn) |
ببینن (bíbīnan) | |
| past | دیده باشم (dīdá bā́šam) |
دیده باشی (dīdá bā́šī) |
دیده باشه (dīdá bā́ša) |
دیده باشیم (dīdá bā́šēm) |
دیده باشین (dīdá bā́šēn) |
دیده باشن (dīdá bā́šan) | ||
| imperative | ببین (bíbīn) |
ببینین (bíbīnēn) |
||||||
Related terms
- دیدار (didâr)
Descendants
- → Gujarati: દીદ (dīd)
References
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 49
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.