zacząć
See also: zacząc
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *začęti, from *za- + *čęti. First attested in c. 1500.
Verb
zacząć pf (imperfective zaczynać)
- to start, to begin
- 1979 [c. 1500], “Rzepka Wojciech R. Pieśni Władysława z Gielniowa nowo odnalezione”, in Wiesław Wydra, editor, Studia Polonistyczne, volume 6, numbers 167-201, page 175:
- Syn mathuchny swey duszą wszyal a szlothkye pyenye yest *zaczchąl
- [Syn matuchny swej duszę wziął a słodkie pienie jest zacz[ch]ął]
- The mother's son took his soul and the sweet singing has begun.
Related terms
noun
- zaczynacz
References
- Boryś, Wiesław (2005) “zacząć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “zacząć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish zacząć.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈza.t͡ʂɔɲt͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈza.t͡ʂɔ̃t͡ɕ/
Audio 1, zacząć (file) Audio 2, zacząć się (file) - Rhymes: -at͡ʂɔɲt͡ɕ
- Syllabification: za‧cząć
Verb
zacząć pf (imperfective zaczynać)
- (transitive) to start, to begin (to do something previously not done) [+infinitive = to do what]
- (transitive) to start (to enter the first stages of something) [+infinitive = to do what]
- Synonym: rozpocząć
- (transitive) to begin (to do something as the first of a series of actions) [+instrumental = with what], [+ od (genitive) = from what]
- Synonym: rozpocząć
- (intransitive) to begin, to start (to take on a particular profession) [+ jako (nominative) = as what], [+ w (locative) = in what field]
- Synonym: rozpocząć
- (transitive) to begin (to open and start using something previously unused)
- (intransitive) to begin (to say something at first and continue speaking afterwards) [+ o (locative) = about what]
- Synonym: rozpocząć
- (intransitive) to begin, to start (to gain a particular ability) [+infinitive = to do what]
- zacząć chodzić ― to start walking
- (intransitive) to start (to be the cause of conflict)
- Ale to on zaczął! ― But he started it!
- (intransitive, obsolete) to enter pregnancy, to become pregnant
- Synonym: zajść w ciążę
- (reflexive with się) to start, to begin (of events, etc., to have a beginning; to be initiated)
- Synonym: rozpocząć się
- Antonym: skończyć się
- Spotkanie się zaczęło. ― The meeting has started.
- (reflexive with się) to start, to begin (of places, etc., to have an edge; to be first seen somewhere)
- Synonym: rozpocząć się
- Antonym: skończyć się
- (reflexive with się) to start, to begin (of periods, etc., to have the initial phase and continue to last)
- Synonyms: nastać, rozpocząć się
- (reflexive with się) to start, to begin (to be the first of a collection of events) [+instrumental = with what], [+ od (genitive) = from what], [+ z (instrumental) = with what]
- Synonym: rozpocząć się
Conjugation
Conjugation of zacząć pf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | zacząć | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | zacznę | zaczniemy | ||||||||||||||||
2nd | zaczniesz | zaczniecie | |||||||||||||||||
3rd | zacznie | zaczną | |||||||||||||||||
impersonal | zacznie się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | zacząłem, -(e)m zaczął |
zaczęłam, -(e)m zaczęła |
zaczęłom, -(e)m zaczęło |
zaczęliśmy, -(e)śmy zaczęli |
zaczęłyśmy, -(e)śmy zaczęły | |||||||||||||
2nd | zacząłeś, -(e)ś zaczął |
zaczęłaś, -(e)ś zaczęła |
zaczęłoś, -(e)ś zaczęło |
zaczęliście, -(e)ście zaczęli |
zaczęłyście, -(e)ście zaczęły | ||||||||||||||
3rd | zaczął | zaczęła | zaczęło | zaczęli | zaczęły | ||||||||||||||
impersonal | zaczęto | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | zacząłbym, bym zaczął |
zaczęłabym, bym zaczęła |
zaczęłobym, bym zaczęło |
zaczęlibyśmy, byśmy zaczęli |
zaczęłybyśmy, byśmy zaczęły | |||||||||||||
2nd | zacząłbyś, byś zaczął |
zaczęłabyś, byś zaczęła |
zaczęłobyś, byś zaczęło |
zaczęlibyście, byście zaczęli |
zaczęłybyście, byście zaczęły | ||||||||||||||
3rd | zacząłby, by zaczął |
zaczęłaby, by zaczęła |
zaczęłoby, by zaczęło |
zaczęliby, by zaczęli |
zaczęłyby, by zaczęły | ||||||||||||||
impersonal | zaczęto by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech zacznę | zacznijmy | ||||||||||||||||
2nd | zacznij | zacznijcie | |||||||||||||||||
3rd | niech zacznie | niech zaczną | |||||||||||||||||
passive adjectival participle | zaczęty | zaczęta | zaczęte | zaczęci | zaczęte | ||||||||||||||
anterior adverbial participle | zacząwszy | ||||||||||||||||||
verbal noun | zaczęcie |
Derived terms
verbs
- zacząć od pieca pf, zaczynać od pieca impf
- zaczęły się schody pf, zaczynają się schody impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), zacząć is one of the most used words in Polish, appearing 33 times in scientific texts, 12 times in news, 14 times in essays, 93 times in fiction, and 48 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 200 times, making it the 274th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “zacząć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 729
Further reading
- zacząć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- zacząć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zacząć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zacząć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “ACZĄĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 08.03.2016
- “ZACZĄĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 11.01.2010
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zacząć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “zacząć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zacząć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 54
M. Arcta Słownik Staropolski/Zacząć on the Polish Wikisource.Wikisource pl
- zacząć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.