wzmawiać
Old Polish
Pronunciation
Verb
wzmawiać impf
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “wzmawiać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
From wz- + mawiać. First attested in 1829.[1] Compare Old Polish wzmawiać.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈvzma.vjat͡ɕ/
- Rhymes: -avjat͡ɕ
- Syllabification: wzma‧wiać
Verb
wzmawiać impf
- (transitive, intransitive, reflexive with się) This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text
{{rfdef}}
.- 1846, Powstanie T. Kościuszki : z pism autentycznych sekretnych dotąd drukiem nieogłoszonych wydane., page 99:
- PS> Poduszczanie mieszkańców jest główem staraniem rozesłąnych, na wszystkie miejsca buntowników, którzy zbierając lud do karczmow poją i wzmawiają.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1871, Kaznodzieja Katolicki, number 2, page 266:
- 5. Usta nasze, któremu wzmawiamy Imię Trójcy św. niech będą czyste, wolne od kłamstwa, obmowy, bluźnierstwa, plugawych mów, opilstwa i obżarstwa; — a znacząc się z wierzchu znakiem krzyża, nośmy też krzyż Chrystusów w sercu naszém. Amen.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1883 July 5, Gazeta Handlowa : pismo poświęcone handlowi, przemysłowi fabrycznemu i rolniczemu, volume 20, number 147, page 2:
- Powołuje on się w niej na swoje przekonania polityczne i narodowe, jakie zawsze żywił. Centraliści wiedeńcy nie wierzą jednak tak idealnym motywom i wzmawiają ciągle w p. Maasena, że chce się on tylko przypodować większości polsko-czesko-klerykalnej aby potem uzyskać tekę ministra oświaty.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1886 February 11, Wędrowiec, volume 24, number 6, page 63:
- Do tego dołącza się okoliczność, mająca niekiedy znaczenie, mianowicie też n iekteórzy ludzie zepsuci powodzenem, wzmawiają w siebie pewną jakoby misyą, urabiają sobie doktrynę, odpowiednią i działaniu swemu zaznaczają daleko większą wartość, niż ono ją ma w rzeczywistości.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1901, Henryk Wiercieński, Opis statystyczny guberni lubelskiej, page 468:
- W owej epoce wszelką krytykę działalności władz naczelnych Tow, K.Z. starano się przedstawić ogółowi, jako zamach na samą instytucyę, a władze naczelne Tow. Wzmawiały w siebie, że Towarzystwo — to one; wszelkie też żądania stowarzyszonych (wnioski) pozostawały bez skutku.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1908, Louis Jacolliot, Z krainy cudów : wspomnienia z pobytu w Indjach Wschodnich, page 87:
- Przez pierwszy dzień podróży nie wiedziałem prawie, że babu istnieje na świecie. Spał, palił fajkę, jadł i pił... Wieczorem nawet nie zsiadał ze słonia, wzmawiając się bólem głowy.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1908, Gazeta Narodowa, volume 48, number 58, page 1:
- Dlatego chcielibyśy uspokoić to stronnictwo, chcielibyśmy je przekonać, ze wszystkie jego obawy, które je wytrącają z równowagi, wytworzyły się w jego niespokojnej fantazyi, nie mówimy: sumieniu, i lepiej będziej [sic] dla niego, aby zamiast wzmawiać w ogół istnienie o podobnych możliwości, stanęło do wspólnej a zgodnej pracy.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1912 September 21, Górnoślązak : codzienne pismo illustrowane poświęcone sprawom ludu polskiego na Śląsku, volume 13 [i.e.12], number 215, page 6:
- Przez podawanie M. Brockmanna marki z każełkiem która zawiera prawdziwą sól spożywczą z wapnem pokarmowem osięga się szybko gdyż wzmawia się przezto apetyt nadzwyczajny do jedzenia, pomaga w trawieniu i przyspiesza w rozwijaniu się.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1914, Stanisław Łukomski, Koźmin Wielki i Nowy : monografia historyczna, page 272:
- 11. Któryby chłopiec nie miał czci, takowy nie ma bydz przyjęty na rzemiosło do Bractwa. 12. Gdy chłopca wzmawiają u rzemiosłą, na wszystko ten powinien dać groszy trzynaście zarazem do skarbu Brackiego krom odwłoki, nizli go Bracia przymom.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1927 January 1, Robotnik : centralny organ P.P.S., volume 33, number 1 (3159), page 3:
- A doświadczenie to w ten sposób wygląda, że stając u progu następnego Nowego Roku, zatwardziały ten optymista znowu wzmawia w siebie i w innych, ćenadchodzący rok będzie dobry, że musi być dobry, że inaczej wcale być nie może.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1928 January 13, Robotnik : organ Polskiej Partyi Socyalistycznej, volume 34, number 13, page 3:
- Wydrukowano czarne na białem: partja polityczna. Po cóż było napadać demagogicznie na „partyjnictwo“ po cóż było wzmawiać, że Partja Pracy nie jest partją, lecz jakimś mistycznym tworem ogólno - państwowym?
- (please add an English translation of this quotation)
- 1936 November 12, Kurjer Warszawski, volume 116, number 311, page 12:
- Nieprzyjaciele Kościoła szerzą wśród wiernych najfałszywsze zdania, że religia katolicka skierowując myśl ludzą ku Bogu i ku wieczności, każe zaniedbywać życie doczesne, że owe wzniosłe ideały niebiańskie sprzeciwiają sę [sic] dążenom [sic] do poprawy bytu ziemskiego, do p odniesienia wielkości ojczyzny i państwa wzmawiają w młodzież ,że dopiero po odrzuceniu myśli Bożej, młodzież będzie mogła dojść do dobrobytu i w pełni korzystać z dóbr ziemskich.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1937 June 18, Głos Poranny, volume 9, number 165, page 5:
- Ostatnio eksporterzy starej garderoby skarżą się, że dzięki ogromnemu rozpowszechnieniu kina ich klienci stali się bardzo wymagający. Wyrobili oni sobie dokładne pojęcie, jak powinien wyglądać, „ubrany gentleman“ i nie pozwalają sobie wzmawiać byle czego.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1939 August 31, Dzień Dobry, volume 9, number 240, page 11:
- Ona sama jednak nie byłą zadowolona. Daleka była od zadowolenia! Gdy przypominała sobie tę ich rozmowę, swoje uśmiechy, łatwość z jaką doszli od razu do porozumienia i potem ten wyścig po rakiety, krew uderzyła jej na policzki, przyśpieszyła kroku, jak ktoś, kto stara się uciec, zaciskała zęby i pięści, jakby na wspomnienie bolesnej gaffy i daremnie wzmawiała w siebie, że wszystko to było jedynie ymyślną igraszką, zniżaniem się do poziomu chłopaka.
- (please add an English translation of this quotation)
- 1967, Oskar Kolberg, Tarnowskie-Rzeszowskie, page 9:
- Pan Franc[iszek] Xaw[ery] Jarecki (daruj, szachetny mężu, że twoje zacne imię wzmawiam, a ciche twe zasługi podnoszę), jeden z właścicieli większych posiadłości w Pstrągowej i jeden z tych właśnie, co zaledwo uniósł swe życie w owym nieszczęsnym roku, a z majątku swego wiele wskutek rabunku postradał, powróciwszy do swej wioski, zapomniał zaślepionym doznanej krzywdy, a swym zachowaniem, pełnym taktu, uczynności, gotów zawsze pomóc poradzić, pomówić zjednał sobie zaufanie włościan pstrągowskich tak dalece, że ciż zaproponowali mu, aby przyjął urząd wójta gminy.
- (please add an English translation of this quotation)
Conjugation
Conjugation of wzmawiać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | wzmawiać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | wzmawiam | wzmawiamy | ||||||||||||||||
2nd | wzmawiasz | wzmawiacie | |||||||||||||||||
3rd | wzmawia | wzmawiają | |||||||||||||||||
impersonal | wzmawia się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | wzmawiałem, -(e)m wzmawiał |
wzmawiałam, -(e)m wzmawiała |
wzmawiałom, -(e)m wzmawiało |
wzmawialiśmy, -(e)śmy wzmawiali |
wzmawiałyśmy, -(e)śmy wzmawiały | |||||||||||||
2nd | wzmawiałeś, -(e)ś wzmawiał |
wzmawiałaś, -(e)ś wzmawiała |
wzmawiałoś, -(e)ś wzmawiało |
wzmawialiście, -(e)ście wzmawiali |
wzmawiałyście, -(e)ście wzmawiały | ||||||||||||||
3rd | wzmawiał | wzmawiała | wzmawiało | wzmawiali | wzmawiały | ||||||||||||||
impersonal | wzmawiano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę wzmawiał, będę wzmawiać |
będę wzmawiała, będę wzmawiać |
będę wzmawiało, będę wzmawiać |
będziemy wzmawiali, będziemy wzmawiać |
będziemy wzmawiały, będziemy wzmawiać | |||||||||||||
2nd | będziesz wzmawiał, będziesz wzmawiać |
będziesz wzmawiała, będziesz wzmawiać |
będziesz wzmawiało, będziesz wzmawiać |
będziecie wzmawiali, będziecie wzmawiać |
będziecie wzmawiały, będziecie wzmawiać | ||||||||||||||
3rd | będzie wzmawiał, będzie wzmawiać |
będzie wzmawiała, będzie wzmawiać |
będzie wzmawiało, będzie wzmawiać |
będą wzmawiali, będą wzmawiać |
będą wzmawiały, będą wzmawiać | ||||||||||||||
impersonal | będzie wzmawiać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | wzmawiałbym, bym wzmawiał |
wzmawiałabym, bym wzmawiała |
wzmawiałobym, bym wzmawiało |
wzmawialibyśmy, byśmy wzmawiali |
wzmawiałybyśmy, byśmy wzmawiały | |||||||||||||
2nd | wzmawiałbyś, byś wzmawiał |
wzmawiałabyś, byś wzmawiała |
wzmawiałobyś, byś wzmawiało |
wzmawialibyście, byście wzmawiali |
wzmawiałybyście, byście wzmawiały | ||||||||||||||
3rd | wzmawiałby, by wzmawiał |
wzmawiałaby, by wzmawiała |
wzmawiałoby, by wzmawiało |
wzmawialiby, by wzmawiali |
wzmawiałyby, by wzmawiały | ||||||||||||||
impersonal | wzmawiano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech wzmawiam | wzmawiajmy | ||||||||||||||||
2nd | wzmawiaj | wzmawiajcie | |||||||||||||||||
3rd | niech wzmawia | niech wzmawiają | |||||||||||||||||
active adjectival participle | wzmawiający | wzmawiająca | wzmawiające | wzmawiający | wzmawiające | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | wzmawiając | ||||||||||||||||||
verbal noun | wzmawianie |
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.