sarmak
Turkish
Etymology 1
Inherited from Ottoman Turkish صارمق (sarmak, “to wind, wrap around, embrace, surround, comprehend, take in”), from Proto-Turkic *saru- (“to wind around”).[1]
Cognates
- Karakhanid [script needed] (sarūmāk, “to wind, wrap”)
- Azerbaijani sarımaq (“to wind”)
- Chuvash сырма (syrma, “to circle, surround”)
- Khakas сарирға (sarirğa, “to wind, wrap”)
- Tatar сарырга (sarırga, “to wind, surround”)
- Turkmen saramak (“to spin, wrap”)
Verb
sarmak (third-person singular simple present sarar)
- (transitive, dative) to wind or wrap (one thing) around (another)
- Kolunu boynuna sardı. ― She wrapped her arms around his neck.
- (transitive) to bandage
- Yaranı sarmamı ister misin? ― Would you like me to bandage your wound?
- (transitive) to surround (a place, someone)
- Çevremizi kurtlar sarmıştı. ― The wolves had surrounded us.
- (transitive) to cover, spread over, envelop.
- (transitive) to wind up, coil up
- (slang) to interest, excite the curiosity of; to please
- Bu oyun beni sarmadı. ― This game hasn't interested me.
Etymology 2
Akin to Karakhanid [script needed] (sarmāk, “to ill-use, use harsh language”)
Verb
sarmak (third-person singular simple present sarar)
Derived terms
- sarpa sarmak
- yokuşa sarmak
See also
- sataşmak
Conjugation
Conjugation of sarmak (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | sarmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | saran | ||||||
perfective | sarmış | |||||||
prospective | saracak | |||||||
personal participle | non-prospective | sardığım | sardığın | sardığı | sardığımız | sardığınız | sardıkları | |
prospective | saracağım | saracağın | saracağı | saracağımız | saracağınız | saracakları | ||
verbal noun | sarma | |||||||
way of doing | sarış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sararım | sararsın | sarar | sararız | sararsınız | sararlar |
imperfective | sarıyorum | sarıyorsun | sarıyor | sarıyoruz | sarıyorsunuz | sarıyorlar | ||
past | perfective | sardım | sardın | sardı | sardık | sardınız | sardılar | |
imperfective | sarıyordum | sarıyordun | sarıyordu | sarıyorduk | sarıyordunuz | sarıyorlardı (or sarıyordular) | ||
future | saracağım | saracaksın | saracak | saracağız | saracaksınız | saracaklar | ||
inferential | perfective | sarmışım | sarmışsın | sarmış | sarmışız | sarmışsınız | sarmışlar | |
aorist | sararmışım | sararmışsın | sararmış | sararmışız | sararmışsınız | sararlarmış (or sararmışlar) | ||
imperfective | sarıyormuşum | sarıyormuşsun | sarıyormuş | sarıyormuşuz | sarıyormuşsunuz | sarıyorlarmış | ||
conditional | simple | sarsam | sarsan | sarsa | sarsak | sarsanız | sarsalar | |
perfective | sarsaydım | sarsaydın | sarsaydı | sarsaydık | sarsaydınız | sarsaydılar | ||
optative | sarayım | sarasın | sara | saralım | sarasınız | saralar | ||
progressive | sarmaktayım | sarmaktasın | sarmakta | sarmaktayız | sarmaktasınız | sarmaktalar | ||
necessitative | sarmalıyım | sarmalısın | sarmalı | sarmalıyız | sarmalısınız | sarmalılar | ||
imperative | sar | sarsın | sarın | sarsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarar mıyım? | sarar mısın? | sarar mı? | sarar mıyız? | sarar mısınız? | sararlar mı? |
imperfective | sarıyor muyum? | sarıyor musun? | sarıyor mu? | sarıyor muyuz? | sarıyor musunuz? | sarıyorlar mı? | ||
past | perfective | sardım mı? | sardın mı? | sardı mı? | sardık mı? | sardınız mı? | sardılar mı? | |
imperfective | sarıyor muydum? | sarıyor muydun? | sarıyor muydu? | sarıyor muyduk? | sarıyor muydunuz? | sarıyorlar mıydı? | ||
future | saracak mıyım? | saracak mısın? | saracak mı? | saracak mıyız? | saracak mısınız? | saracaklar mı? | ||
inferential | perfective | sarmış mıyım? | sarmış mısın? | sarmış mı? | sarmış mıyız? | sarmış mısınız? | sarmışlar mı? | |
aorist | sarar mıymışım? | sarar mıymışsın? | sarar mıymış? | sarar mıymışız? | sarar mıymışsınız? | sararlar mıymış? | ||
imperfective | sarıyor muymuşum? | sarıyor muymuşsun? | sarıyor muymuş? | sarıyor muymuşuz? | sarıyor muymuşsunuz? | sarıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sarsam mı? | sarsan mı? | sarsa mı? | sarsak mı? | sarsanız mı? | sarsalar mı? | |
perfective | sarsa mıydım? | sarsa mıydın? | sarsa mıydı? | sarsa mıydık? | sarsa mıydınız? | sarsalar mıydı? | ||
progressive | sarmakta mıyım? | sarmakta mısın? | sarmakta mı? | sarmakta mıyız? | sarmakta mısınız? | sarmaktalar mı? | ||
necessitative | sarmalı mıyım? | sarmalı mısın? | sarmalı mı? | sarmalı mıyız? | sarmalı mısınız? | sarmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | sarmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | sarmayan | ||||||
perfective | sarmamış | |||||||
prospective | sarmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | sarmadığım | sarmadığın | sarmadığı | sarmadığımız | sarmadığınız | sarmadıkları | |
prospective | sarmayacağım | sarmayacağın | sarmayacağı | sarmayacağımız | sarmayacağınız | sarmayacakları | ||
verbal noun | sarmama | |||||||
way of doing | sarmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarmam | sarmazsın | sarmaz | sarmayız | sarmazsınız | sarmazlar |
imperfective | sarmıyorum | sarmıyorsun | sarmıyor | sarmıyoruz | sarmıyorsunuz | sarmıyorlar | ||
past | perfective | sarmadım | sarmadın | sarmadı | sarmadık | sarmadınız | sarmadılar | |
imperfective | sarmıyordum | sarmıyordun | sarmıyordu | sarmıyorduk | sarmıyordunuz | sarmıyorlardı | ||
future | sarmayacağım | sarmayacaksın | sarmayacak | sarmayacağız | sarmayacaksınız | sarmayacaklar | ||
inferential | perfective | sarmamışım | sarmamışsın | sarmamış | sarmamışız | sarmamışsınız | sarmamışlar | |
aorist | sarmazmışım | sarmazmışsın | sarmazmış | sarmazmışız | sarmazmışsınız | sarmazlarmış | ||
imperfective | sarmıyormuşum | sarmıyormuşsun | sarmıyormuş | sarmıyormuşuz | sarmıyormuşsunuz | sarmıyorlarmış | ||
conditional | simple | sarmasam | sarmasan | sarmasa | sarmasak | sarmasanız | sarmasalar | |
perfective | sarmasaydım | sarmasaydın | sarmasaydı | sarmasaydık | sarmasaydınız | sarmasaydılar | ||
optative | sarmayayım | sarmayasın | sarmaya | sarmayalım | sarmayasınız | sarmayalar | ||
progressive | sarmamaktayım | sarmamaktasın | sarmamakta | sarmamaktayız | sarmamaktasınız | sarmamaktalar | ||
necessitative | sarmamalıyım | sarmamalısın | sarmamalı | sarmamalıyız | sarmamalısınız | sarmamalılar | ||
imperative | sarma | sarmasın | sarmayın | sarmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | sarmaz mıyım? | sarmaz mısın? | sarmaz mı? | sarmaz mıyız? | sarmaz mısınız? | sarmazlar mı? |
imperfective | sarmıyor muyum? | sarmıyor musun? | sarmıyor mu? | sarmıyor muyuz? | sarmıyor musunuz? | sarmıyorlar mı? | ||
past | perfective | sarmadım mı? | sarmadın mı? | sarmadı mı? | sarmadık mı? | sarmadınız mı? | sarmadılar mı? | |
imperfective | sarmıyor muydum? | sarmıyor muydun? | sarmıyor muydu? | sarmıyor muyduk? | sarmıyor muydunuz? | sarmıyorlar mıydı? | ||
future | sarmayacak mıyım? | sarmayacak mısın? | sarmayacak mı? | sarmayacak mıyız? | sarmayacak mısınız? | sarmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | sarmamış mıyım? | sarmamış mısın? | sarmamış mı? | sarmamış mıyız? | sarmamış mısınız? | sarmamışlar mı? | |
aorist | sarmaz mıymışım? | sarmaz mıymışsın? | sarmaz mıymış? | sarmaz mıymışız? | sarmaz mıymışsınız? | sarmazlar mıymış? | ||
imperfective | sarmıyor muymuşum? | sarmıyor muymuşsun? | sarmıyor muymuş? | sarmıyor muymuşuz? | sarmıyor muymuşsunuz? | sarmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | sarmasam mı? | sarmasan mı? | sarmasa mı? | sarmasak mı? | sarmasanız mı? | sarmasalar mı? | |
perfective | sarmasa mıydım? | sarmasa mıydın? | sarmasa mıydı? | sarmasa mıydık? | sarmasa mıydınız? | sarmasalar mıydı? | ||
progressive | sarmamakta mıyım? | sarmamakta mısın? | sarmamakta mı? | sarmamakta mıyız? | sarmamakta mısınız? | sarmamaktalar mı? | ||
necessitative | sarmamalı mıyım? | sarmamalı mısın? | sarmamalı mı? | sarmamalı mıyız? | sarmamalı mısınız? | sarmamalılar mı? |
References
- Clauson, Gerard (1972) “saru:-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, pages 844-845
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.