przyszły
Old Polish
Etymology
From przyjć (past tense przysz-) + -ły. First attested in the beginning of the 15th century. Compare Old Czech přišlý and Old Slovak prišlý.
Adjective
przyszły
- future (that what will happen)
- Coordinate term: przeszły
- 1950 [1428], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2777:
- O cthore rancogemstwo na myø Pyotr szalowal, tom ya gemv winowath na prziszli swanthi Barthlomey
- [O ktore rękojemstwo na mię Piotr żałował, tom ja jemu winowat na przyszły święty Bartłomiej]
- arrived (that who has come)
- 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 33, 40:
- Vslisy kanaanski krol Arad... przisle syni israelske (audivit... venisse filios Israel)
- [Usłyszy kanaański krol Arad... przyszłe syny israelskie (audivit... venisse filios Israel)]
- 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume I, page XXXIX:
- Urodz[o]nemu ryczerzovy y slawanth[ne]mw panw Ianowy... Bernharth, ku starosczy przyssly, *pozdrowy[e]nye ne[ch] bądze (Bernardus in senium deductus salutem)
- [Urodz[o]nemu rycerzowi i sławęt[ne]mu panu Janowi... Bernart, ku starości przyszły, pozdrowi[e]nie nie[ch] będzie (Bernardus in senium deductus salutem)]
- resulting, ensuing
- 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 153:
- Iste sunt volubilitates, odmyany, et defectus ad eas consequentes, sz nych przyszle, significati, vysznamyonany, in quos homo decidit vpadl
- [Iste sunt volubilitates, odmiany, et defectus ad eas consequentes, z nich przyszłe, significati, wyznamionany, in quos homo decidit upadł]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “przyszły”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “przyszły”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “przyszły 1-2”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przyszły”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish przyszły. By surface analysis, przyjść (past tense przysz-) + -ły. Compare Kashubian przińdny.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpʂɨʂ.wɨ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈpʂɨʂ.ɫɨ/, /ˈpr̝ɨʂ.ɫɨ/
Audio 1 (file) Audio 2 (file) - Rhymes: -ɨʂwɨ
- Syllabification: przysz‧ły
Adjective
przyszły (not comparable, no derived adverb)
- future (that will happen in the future)
- Coordinate terms: bieżący, przeszły, teraźniejszy
- Near-synonym: jutrzejszy
- czas przyszły ― future tense
- next (happening after that what is currently happening)
- future (who will have a particular role or function)
- Coordinate terms: były, obecny
- Near-synonyms: późniejszy, in spe
- (obsolete) arrived (that has come)
Declension
Declension of przyszły (hard)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | przyszły | przyszła | przyszłe | przyszli | przyszłe | |
genitive | przyszłego | przyszłej | przyszłego | przyszłych | ||
dative | przyszłemu | przyszłej | przyszłemu | przyszłym | ||
accusative | przyszłego | przyszły | przyszłą | przyszłe | przyszłych | przyszłe |
instrumental | przyszłym | przyszłą | przyszłym | przyszłymi | ||
locative | przyszłym | przyszłej | przyszłym | przyszłych |
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przyszły is one of the most used words in Polish, appearing 14 times in scientific texts, 31 times in news, 27 times in essays, 7 times in fiction, and 11 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 90 times, making it the 708th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “przyszły”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 473
Further reading
- przyszły in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przyszły in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyszły”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “PRZYSZŁY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 04.02.2021
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przyszły”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przyszły”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyszły”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 383
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.