przychodzić
Old Polish
Verb
przychodzić impf (perfective przyjć)
- (of living beings) to come, to arrive [+ do (genitive)] or [+ ku (dative) = to whom/what]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 375:
- Owa yvsz trzy lata przychodza (venio Luc 13, 7) na kazde, schukayącz ovocza na tem drzevye fygovym
- [Owa już trzy lata przychodzę (venio Luc 13, 7) na każde szukając owoca na tem drzewie figowym]
- 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 298:
- Vydzancz vyelye... Saducevszow przychodzącze na krzesth yego (venientes ad baptismum suum Mat 3, 7), rzekl gym
- [Widząc wiele... saduceuszow przychodzące na krzest jego (venientes ad baptismum suum Mat 3, 7), rzekł jim]
- 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 301:
- Drugyego dnya vydzyal Ian Iesusa przychodzączego do szyebye (venientem ad se Jo 1, 29)
- [Drugiego dnia widział Jan Jesusa przychodzącego do siebie (venientem ad se Jo 1, 29)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 77, 38:
- Rano przichodzili k nemu (veniebant ad eum)
- [Rano przychodzili k niemu (veniebant ad eum)]
- to come to; to get (to achieve a particular state) [+ na (accusative)] or [+ ku (dative) = to what]
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I, page 36:
- Potem w vbostwo wpadwszy, kv gorszemv przychodzą (ad vicia deteriora labuntur) abo zbygyayą
- [Potem w ubostwo wpadwszy ku gorszemu przychodzą (ad vicia deteriora labuntur) abo zbijają]
- (of things) to come, to appear
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 61, 10:
- Bogaczstwa acz bødø p[rz]ichodzicz (divitiae si affluant), ne przicladaycze sercza
- [Bogacstwa acz będą p[rz]ychodzić (divitiae si affluant), nie przykładajcie sierca]
- to belong to someone
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 47:
- Vydzalo szą gest nam..., abi... synowye nye prosili gimyenya przychodzączego sz strony oczczovey (obvenientium ex linea paterna)
- [Widziało się jest nam..., aby... synowie nie prosili jimienia, przychodzącego z strony oćcowej (obvenientium ex linea paterna)]
- to arise; to be born
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 80:
- Aby lasy..., gdze male vzithki przychodzą (ubi modicae utilitates proveniunt), byli wykopany, aby w szyrsze vszytky byly obroczony
- [Aby lasy..., gdzie małe użytki przychodzą (ubi modicae utilitates proveniunt), były wykopany a aby w szyrsze użytki były obrocony]
- (of concepts, phenomena, etc.) to arise, to appear
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 1b:
- Isczy nasz mily Ihu Xc narodzilci szø gesth on byl f ten tho czasz, gdisczy stare latho schodzy, a noue przichodzy
- [Iżci nasz miły Jesu Kryst narodziłci się jest on był w ten to czas, gdyżci stare lato schodzi a nowe przychodzi]
- 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume I, page XLVII:
- Przichodzy-cz staroscz (appropinquat senectus), radzą-cz, aby radnyey syą poleczal bogu nyzly synowy
- [Przychodzi-ć starość (appropinquat senectus), radzę-ć, aby radniej się polecał Bogu niżli synowi]
- (of negative experiences) to happen
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski, Krakow, Brodnia, page 75a:
- Iusz czaszkoscz przychodzy mego zywotha
- [Już ciężkość przychodzi mego żywota]
- to spread, to extend, to appear, to come true
- Corruption of przychodzący or przychodzień.
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 12, 45:
- Przychodzøø (advena) a negemnyk nye bødze gego geszcz
- [*Przychodzę (advena) a najemnik nie będzie jego jeść]
- The meaning of this term is uncertain.
Descendants
- Masurian: prżichodżicz
- Polish: przychodzić
- Silesian: przichodzić
References
- Boryś, Wiesław (2005) “chodzić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “chodzić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przychodzić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish przychodzić. By surface analysis, przy- + chodzić. Compare Kashubian przëchòdzëc and Slovincian przêchôdzëc.
Pronunciation
- IPA(key): /pʂɨˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /pʂɨˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/, /pr̝ɨˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
Audio 1 (file) Audio 2 (file) - Rhymes: -ɔd͡ʑit͡ɕ
- Syllabification: przy‧cho‧dzić
Verb
przychodzić impf (perfective przyjść)
- (intransitive, of people) to come, to arrive (moving on foot, to get to a certain place)
- (intransitive, of vehicles) to come, to arrive
- (intransitive) to come (to arrive at a place to do the typical things one would do at that place, either once or for a while) [+infinitive = to do what]
- (intransitive, of messages etc.) to come (to be delivered to the intended addressee or place)
- (intransitive, colloquial) to come (to arrive at a place to pick up or drop off passengers)
- (intransitive, obsolete) to reach a border or boundary in time
- (intransitive) to get (to acquire a specific mental or physical condition) [+ do (genitive) = (int) what]
- przychodzić do formy ― to get into shape
- przychodzić do zdrowia ― to get healthy
- przychodzić do równowagi ― to find one's balance
- (intransitive, of events) to come (to start to take place)
- (intransitive, colloquial) to come next (to take place after something else)
- (intransitive, of a desire or other phenomena) to take (to start to be felt by a person) [+dative = whom]
- Synonym: nasuwać się
- (intransitive) to come (to be able to be achieved) [+dative = to whom] [+ z (genitive) = at what]
- (impersonal) to come to; to have to [+dative = subject], [+infinitive = to what], [+ na (accusative) = to what]
Conjugation
Conjugation of przychodzić impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | przychodzić | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | przychodzę | przychodzimy | ||||||||||||||||
2nd | przychodzisz | przychodzicie | |||||||||||||||||
3rd | przychodzi | przychodzą | |||||||||||||||||
impersonal | przychodzi się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | przychodziłem, -(e)m przychodził |
przychodziłam, -(e)m przychodziła |
przychodziłom, -(e)m przychodziło |
przychodziliśmy, -(e)śmy przychodzili |
przychodziłyśmy, -(e)śmy przychodziły | |||||||||||||
2nd | przychodziłeś, -(e)ś przychodził |
przychodziłaś, -(e)ś przychodziła |
przychodziłoś, -(e)ś przychodziło |
przychodziliście, -(e)ście przychodzili |
przychodziłyście, -(e)ście przychodziły | ||||||||||||||
3rd | przychodził | przychodziła | przychodziło | przychodzili | przychodziły | ||||||||||||||
impersonal | przychodzono | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę przychodził, będę przychodzić |
będę przychodziła, będę przychodzić |
będę przychodziło, będę przychodzić |
będziemy przychodzili, będziemy przychodzić |
będziemy przychodziły, będziemy przychodzić | |||||||||||||
2nd | będziesz przychodził, będziesz przychodzić |
będziesz przychodziła, będziesz przychodzić |
będziesz przychodziło, będziesz przychodzić |
będziecie przychodzili, będziecie przychodzić |
będziecie przychodziły, będziecie przychodzić | ||||||||||||||
3rd | będzie przychodził, będzie przychodzić |
będzie przychodziła, będzie przychodzić |
będzie przychodziło, będzie przychodzić |
będą przychodzili, będą przychodzić |
będą przychodziły, będą przychodzić | ||||||||||||||
impersonal | będzie przychodzić się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | przychodziłbym, bym przychodził |
przychodziłabym, bym przychodziła |
przychodziłobym, bym przychodziło |
przychodzilibyśmy, byśmy przychodzili |
przychodziłybyśmy, byśmy przychodziły | |||||||||||||
2nd | przychodziłbyś, byś przychodził |
przychodziłabyś, byś przychodziła |
przychodziłobyś, byś przychodziło |
przychodzilibyście, byście przychodzili |
przychodziłybyście, byście przychodziły | ||||||||||||||
3rd | przychodziłby, by przychodził |
przychodziłaby, by przychodziła |
przychodziłoby, by przychodziło |
przychodziliby, by przychodzili |
przychodziłyby, by przychodziły | ||||||||||||||
impersonal | przychodzono by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech przychodzę | przychodźmy | ||||||||||||||||
2nd | przychodź | przychodźcie | |||||||||||||||||
3rd | niech przychodzi | niech przychodzą | |||||||||||||||||
active adjectival participle | przychodzący | przychodząca | przychodzące | przychodzący | przychodzące | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | przychodząc | ||||||||||||||||||
verbal noun | przychodzenie |
Derived terms
proverbs
- kto późno przychodzi, sam sobie szkodzi
verbs
- jak przychodzić co do czego impf, jak przyszło co do czego pf
- przychodzić do głowy impf, przyjść do głowy pf
- przychodzić na gotowe impf, przyjść na gotowe pf
- przychodzić na świat impf, przyjść na świat pf
- przychodzić z pomocą impf, przyjść z pomocą pf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przychodzić is one of the most used words in Polish, appearing 9 times in scientific texts, 5 times in news, 5 times in essays, 19 times in fiction, and 19 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 57 times, making it the 1137th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “przychodzić”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 465
Further reading
- przychodzić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przychodzić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przychodzić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przychodzić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “PRZYCHODZIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 29.01.2009
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przychodzić”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przychodzić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przychodzić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 268
- przychodzić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.