kadir

See also: Kadir

Turkish

Etymology 1

Inherited from Ottoman Turkish قدر (kadr),[1][2][3] from Arabic قَدْر (qadr).[4]

Pronunciation
  • IPA(key): /kaˈdiɾ/
  • Hyphenation: ka‧dir

Noun

kadir (definite accusative kadri, plural kadirler)

  1. (monetary, sentimental or otherwise) worth, value
    Synonyms: değer, kıymet, eder, paha, (archaic) fehamet
  2. (astronomy, of a star) magnitude
Declension
Inflection
Nominative kadir
Definite accusative kadri
Singular Plural
Nominative kadir kadirler
Definite accusative kadri kadirleri
Dative kadre kadirlere
Locative kadirde kadirlerde
Ablative kadirden kadirlerden
Genitive kadrin kadirlerin
Derived terms
  • Kadir Gecesi
  • kadir kıymet bilmek
  • kadirbilir
  • kadirbilmez
  • kadrini anlamak
  • kadrini bilmek

Etymology 2

Inherited from Ottoman Turkish قادر (kadir, kadır), from Arabic قَادِر (qādir).[5]

Alternative forms
  • kâdir (superseded spelling)
  • kadır (Vidin)[6][7]

Pronunciation
  • IPA(key): /kaːˈdiɾ/
  • Hyphenation: ka‧dir

Adjective

kadir

  1. capable, able
    Synonym: muktedir
  2. (religion) omnipotent
Declension
predicative forms of kadir
present tense
positive,
declarative		 positive,
interrogative		 negative,
declarative		 negative,
interrogative
ben (I am) kadirim kadir miyim? kadir değilim kadir değil miyim?
sen (you are) kadirsin kadir misin? kadir değilsin kadir değil misin?
o (he/she/it is) kadir / kadirdir kadir mi? kadir değil kadir değil mi?
biz (we are) kadiriz kadir miyiz? kadir değiliz kadir değil miyiz?
siz (you are) kadirsiniz kadir misiniz? kadir değilsiniz kadir değil misiniz?
onlar (they are) kadir(ler) kadir(ler) mi? kadir değil(ler) kadir değiller mi?
past tense
positive,
declarative		 positive,
interrogative		 negative,
declarative		 negative,
interrogative
ben (I was) kadirdim kadir miydim? kadir değildim kadir değil miydim?
sen (you were) kadirdin kadir miydin? kadir değildin kadir değil miydin?
o (he/she/it was) kadirdi kadir miydi? kadir değildi kadir değil miydi?
biz (we were) kadirdik kadir miydik? kadir değildik kadir değil miydik?
siz (you were) kadirdiniz kadir miydiniz? kadir değildiniz kadir değil miydiniz?
onlar (they were) kadirdiler kadir miydiler? kadir değildi(ler) / değillerdi kadir değil miydiler?
indirect past
positive,
declarative		 positive,
interrogative		 negative,
declarative		 negative,
interrogative
ben (I was) kadirmişim kadir miymişim? kadir değilmişim kadir değil miymişim?
sen (you were) kadirmişsin kadir miymişsin? kadir değilmişsin kadir değil miymişsin?
o (he/she/it was) kadirmiş kadir miymiş? kadir değilmiş kadir değil miymiş?
biz (we were) kadirmişiz kadir miymişiz? kadir değilmişiz kadir değil miymişiz?
siz (you were) kadirmişsiniz kadir miymişsiniz? kadir değilmişsiniz kadir değil miymişsiniz?
onlar (they were) kadirmişler kadir miymişler? kadir değilmiş(ler) / değillermiş kadir değil miymişler?
conditional
positive,
declarative		 positive,
interrogative		 negative,
declarative		 negative,
interrogative
ben (if I) kadirsem kadir miysem? kadir değilsem kadir değil miysem?
sen (if you) kadirsen kadir miysen? kadir değilsen kadir değil miysen?
o (if he/she/it) kadirse kadir miyse? kadir değilse kadir değil miyse?
biz (if we) kadirsek kadir miysek? kadir değilsek kadir değil miysek?
siz (if you) kadirseniz kadir miyseniz? kadir değilseniz kadir değil miyseniz?
onlar (if they) kadirseler kadir miyseler? kadir değilseler / değillerse kadir değil miyseler?
Derived terms
  • kadir olmak

References
  1. Redhouse, James W. (1890) “قدر”, in A Turkish and English Lexicon‎, Constantinople: A. H. Boyajian, page 1438
  2. Kélékian, Diran (1911) “قدر”, in Dictionnaire turc-français‎, Constantinople: Mihran, page 948
  3. Şemseddin Sâmi (1899–1901) “قدر”, in قاموس تركی [kamus-ı türki] (in Ottoman Turkish), Constantinople: İkdam Matbaası, page 1056
  4. Nişanyan, Sevan (2002–) “kadir¹”, in Nişanyan Sözlük
  5. Nişanyan, Sevan (2002–) “kadir³”, in Nişanyan Sözlük
  6. Németh, Julius (1965) Die Türken von Vidin: Sprache, Folklore, Religion (Bibliotheca Orientalis Hungarica; 10)‎ (in German), Budapest: Academy Press, page 400b: “qàdır, qadır”
  7. Özden, Muharrem, Doğan, Levent, Bayraktar, Fatma Sibel (2021) “kādır/kadır”, in Trakya Ağızları Sözlüğü (in Turkish), Çanakkale: Paradigma Akademi, →ISBN, page 683b

Further reading
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.