czekać

• czakać

Inherited from Proto-Slavic *čekati. First attested in the beginning of the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ʃʲɛkat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ʃʲɛkat͡ɕ/

czekać impf

1. to wait [+genitive = what/whom], [+ od (genitive) = from whom], [+infinitive = to do what]
   • 1885 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎, volume I, page 489:

     Czekayanczy prestolans

     [Czekający prestolans]

   • 1861 [1428–1430], Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi‎, volume III, Biblioteka Warszawska, page 18:

     Jacoszmy przi tem byly y na weczu szedzely, y do sloncza (rp. sluncza) zachoda czekaly, kyedy xancz oppath (Kopythka ku prawu wolacz kazal)

     [Jakosmy przy tem byli i na wiecu siedzieli, i do słuńca zachoda czekali, kiedy ksiądz opat (Kopytka ku prawu wołać kazał)]

   • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie‎, page cv 41:

     Taco tich crolew... chacal, ize za trinadesce dny ot narodena gih

     [Tako tych krolew [Syn Boży dług]o czakał, iże za trzynadzieście dni ot narodzenia jich]

   • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume I, page XLVII:

     Czeka lenywy pomoczy od boga (expectat piger sibi subveniri a deo), kt[o]hory przycazal na thym swyeczye czucz o sobye

     [Czeka leniwy pomocy od Boga (expectat piger sibi subveniri a Deo), ktory przykazał na tym świecie czuć o sobie]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎, page 734:

     Jako dziewica błogosławiona jakoby *schechla, czekając słyszeć, co sie już było przygodziło

     [Tako dziewica błogosławiona jakoby ze‹t›chła, czekając słyszeć, co sie już było przygodziło]

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 103, 28:

     Wszytko ot czyebye czaka, by dal gym karmø w czas (omnia a te exspectant, ut des illis escam in tempore)

     [Wszytko ot ciebie czaka, by dał jim karmią w czas (omnia a te exspectant, ut des illis escam in tempore)]

2. to delay, to put off
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 77, 25:

     I kusili sø boga w serczoch swogich... i zle molwili sø o bodze... Przeto vsliszal bog y czakal (distulit)

     [I kusili są Boga w siercoch swojich... i źle mołwili są o Bodze... Przeto usłyszał Bog i czakał (distulit)]

3. The meaning of this term is uncertain.
   • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski‎, Greater Poland, page 95 arg:

     Ten ps[alm] powyada, yze Xpus od drewna w narodoch krolyuyøcz, opyøcz yest czakayøczy przyszczym

     [Ten ps[alm] powiada, iże Krystus od dawna w narodoch krolując, opięć jest czakający przyścim]

• Masurian: cekäcz
• Polish: czekać
• Silesian: czekać

• Boryś, Wiesław (2005) “czekać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “czekać”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “czekać”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “czekać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “czekać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish czekać.

• IPA^(key): /ˈt͡ʂɛ.kat͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈt͡ʂɛ.kat͡ɕ/

• Audio 1

  (file)

• Audio 2

  (file)

• Rhymes: -ɛkat͡ɕ
• Syllabification: cze‧kać

czekać impf

1. (intransitive) to wait (to delay movement or action until the arrival or occurrence of) [+ na (accusative) = for/on what/whom], [+ aż (future) = until what happens], [+ żeby (past) = for someone to do something]

   Synonym: oczekiwać

2. (intransitive) to wait, to await (to expect with hope or worry) [+ na (accusative)] or (Poznań, from German) [+ za (instrumental) = for/on what/whom], [+genitive = whom/what], [+ żeby (past) = for someone to do something]

   Synonym: oczekiwać

   Czekam na ciebie. ― I'm waiting for you.

   Czekałem na nią. ― I've been waiting for her.

3. (intransitive) to wait (to delay or put off action) [+ na (accusative) = on what], [+ z (instrumental) = with what]

   Synonym: wyczekiwać

4. (intransitive, of objects) to wait (to need a particular action to occur) [+ na (accusative) = for/on what/whom], [+ żeby (past) = for someone to do something]

   Synonym: oczekiwać

5. (intransitive, of things or places) to wait (to be ready to be used or occupies) [+ na (accusative) = on whom]

   Synonym: oczekiwać

6. (intransitive) to lie ahead, to lie in store [+genitive] or [+ na (accusative) = for whom/what]

   Synonym: oczekiwać

   Nie wiem, co nas czeka. ― I don't know what the future holds.

7. (Middle Polish) to wait; Further details are uncertain.
   • 1579, A. Calagius, Synonyma Latina‎, page 264b:

     Harren. Cżekáć. Expectare.

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), czekać is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 8 times in news, 11 times in essays, 79 times in fiction, and 82 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 184 times, making it the 309th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

• czekać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• czekać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “czekać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “czekać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “CZEKAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.01.2015
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “czekać”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “czekać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “czekać”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 1, Warsaw, page 380
• czekać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Inherited from Old Polish czekać.

• IPA^(key): /ˈt͡ʂɛkat͡ɕ/
• Rhymes: -ɛkat͡ɕ
• Syllabification: cze‧kać

czekać impf

1. (intransitive) to wait (to delay movement or action until the arrival or occurrence of)

• czekać in silling.org