chłop

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xolpъ.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈxwɔp/
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers (diminutive chłopik or chłopina, augmentative chłopiszcze, related adjective chłopsczi)

  1. man (male human)
    Synonym: mąż
  2. husband
    Synonym: mąż

Declension

Further reading

  • Stefan Ramułt (1893) “Xłop”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 53
  • Jan Trepczyk (1994) “chłop”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
  • Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “chłop”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi
  • chłop”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Masurian

Etymology

Inherited from Old Polish chłop.

Pronunciation

  • IPA(key): [ˈxwɔp]
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers

  1. man (male human)
    Synonym: mónz
  2. husband (married male partner)
    Synonym: mónz
  3. (sometimes collecetive) farmer; villager

Derived terms

nouns

Further reading

  • Zofia Stamirowska (1987-2024) “chłop”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, pages 289-290

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xolpъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /xɫɔp/
  • IPA(key): (15th CE) /xɫɔp/

Noun

chłop m animacy unattested (related adjective chłopi)

  1. (sometimes derogatory) peasant
    • 1910 [76], Rocznik Towarzystwa Heraldycznego, page III:
      1425
      [Zalowal Sandek... na Jarantha: Tego na tø zalugø, yszes mi prziganil... Tedi Jarant otpowedzal..., yszess ty mne pirvey rzekl, yszessz chlop, przetom tobie ja rze[k]l, isszess ti chlop]
      Żałował Sędek... na Jaranta: Tego na cię żałuję, iżeś mi przyganił... Tedy Jarant otpowiedział..., iżeś ty mnie pirwej rzekł, iżeś chłop, przetom tobie ja rze[k]ł, iżeś ty chłop
    • 1461, Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego, line 3:
      A yaczy tho szly ludze myeszczanye cracovianye, zeby pana swego, wyelkyego choragyewnego, zabylyscze, chlopy, Andrzeya Thanczinskyego
      [A jacy to źli ludzie mieszczanie krakowianie, żeby pana swego, wielkiego chorągiewnego, zabiliście, chłopi, Andrzeja Tęczyńskiego!]
  2. man (male human)
    Synonym: mężczyzna
    • 1881 [1460], “Wydanie krakowskie dzieła Jana z Turrekrematy Explanatio in Psalterium”, in Józef Przyborowski, editor, Przegląd Bibliograficzno-Archeologiczny. Dwutygodnik ilustrowany poświęcony bibliografii, archeologii, numizmatyce, heraldyce, historii, sztukom pięknym i literaturze, volume I, Bydgoszcz, page 187:
      Thocz boli, kyedi chlop kygyem glowa goly
      [Toć boli, kiedy chłop kijem głowę goli!]

Derived terms

nouns

Descendants

  • Masurian: chłop
  • Polish: chłop
  • Silesian: chop, chłop

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “chłop”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “chłop”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • Mańczak, Witold (2017) “chłop”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “chłop”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “chłop”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish chłop.

Pronunciation

  • IPA(key): /xwɔp/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈxɫɔp/
  • (file)
  • (file)
  • Rhymes: -ɔp
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers (female equivalent chłopka, diminutive chłopek, related adjective chłopski)

  1. (colloquial) farmer
    Synonym: rolnik
  2. (colloquial) guy, man
  3. (colloquial) boyfriend (longterm romantic partner)
  4. (historical) peasant
    Synonym: włościanin
  5. (obsolete) simpleton
    Synonyms: cham, prostak
  6. (obsolete) husband
    Synonym: mąż
  7. (obsolete) attaboy; young gay blade
    Synonyms: chojrak, chwat, junak, śmiałek, zuch
  8. (Middle Polish, heraldry) man (representation of a man in a coat of arms)
  9. (Middle Polish, expressive) boy; son (male offspring)
    Synonyms: chłopiec, syn
  10. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1551, S. Murzynowski, Ortografija polska, page B2v:
      chłop/ ſkop/ pop

Usage notes

Sense 2 sometimes uses the form chłopa with numerals larger than 5, i.e. było tam pięciu chłopa (“there were five guys there”).

Declension

Derived terms

adjectives
nouns
proverbs
  • gówno chłopu, nie zegarek
verbs
  • chłopieć impf, schłopieć pf
adjectives
  • antychłopski
  • chłopacki
  • chłopaczkowaty
  • chłopcowaty
  • chłopczykowaty
  • chłopczyński
  • chłopięcy
  • chłopomański
  • chłoporobotniczy
adverbs
  • chłopczykowo
  • chłopięco

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), chłop is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 4 times in news, 12 times in essays, 35 times in fiction, and 29 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 84 times, making it the 755th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

  1. Ida Kurcz (1990) “chłop”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 46

Further reading

  • chłop in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • chłop in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “chłop”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Wiesław Morawski (3.04.2023) “CHŁOP”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “chłop”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “chłop”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “chłop”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 283

Silesian

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈxwɔp/
  • Rhymes: -ɔp
  • Syllabification: chłop

Noun

chłop m pers

  1. (Southern Silesian) Alternative form of chop

Declension

Further reading

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.