сур
Bulgarian
Etymology
Continues Old Church Slavonic соуръ (surŭ), probably of Oghur or Kipchak (Cuman) origin cognate with Kazakh сұр (sūr, “gray”) (possibly from Proto-Turkic *sǖr- (“to vade away”)) or from an o-grade of Proto-Slavic *syrъ (“raw, damp”).
Pronunciation
- IPA(key): [ˈsur]
Adjective
сур • (sur)
- (dialectal) light gray, gloomy
- (dialectal) black-and-white
- Synonym: грив (griv)
Declension
masculine | feminine | neuter | plural | |
---|---|---|---|---|
indefinite | по́-су́р pó-súr |
по́-су́ра pó-súra |
по́-су́ро pó-súro |
по́-су́ри pó-súri |
definite (subject form) |
по́-су́рият pó-súrijat |
по́-су́рата pó-súrata |
по́-су́рото pó-súroto |
по́-су́рите pó-súrite |
definite (object form) |
по́-су́рия pó-súrija |
masculine | feminine | neuter | plural | |
---|---|---|---|---|
indefinite | на́й-су́р náj-súr |
на́й-су́ра náj-súra |
на́й-су́ро náj-súro |
на́й-су́ри náj-súri |
definite (subject form) |
на́й-су́рият náj-súrijat |
на́й-су́рата náj-súrata |
на́й-су́рото náj-súroto |
на́й-су́рите náj-súrite |
definite (object form) |
на́й-су́рия náj-súrija |
See also
бял (bjal) | сив (siv), сяр (sjar), сур (sur), грив (griv) | черен (čeren), вран (vran), вакъл (vakǎl), смугъл (smugǎl) |
ален (alen); червен (červen), румен (rumen), риж (riž); багър (bagǎr) | оранжев (oranžev), гранив (graniv), руд (rud); кафяв (kafjav), смядов (smjadov) | жълт (žǎlt); бежов (bežov), кремав (kremav) |
резедав (rezedav) | зелен (zelen) | |
плав (plav) | небесносин (nebesnosin), лазурен (lazuren) | син (sin); модър (modǎr) |
виолетов (violetov), вишняв (višnjav); индиго (indigo) | цикламен (ciklamen); лилав (lilav), пурпурен (purpuren) | розов (rozov) |
References
- “сур”, in Речник на българския език [Dictionary of the Bulgarian Language] (in Bulgarian), Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, 2014
- Todorov, T. A., Racheva, M., editors (2010), “сур”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volumes 7 (слòво – теря̀свам), Sofia: Prof. Marin Drinov Pubg. House, →ISBN, page 579
Anagrams
- рус (rus)
Chuvash
Etymology 1
Inherited from Proto-Turkic *sōd- (“to spit”).[1][2]
Cognate with Old Uyghur swd (sod-, “to spit”).
Verb
сур • (sur)
- (transitive) to spit
- (transitive) to soak (to penetrate or permeate by saturation)
- (transitive) to spout, to regurgitate (of a bonfire spouting sparks or of an erupting volcano)
- (transitive) to conjure
Derived terms
- сурчӑк (surč̬ăk)
Etymology 2
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
References
- Fedotov, M. R. (1996) “сур”, in Etimologičeskij slovarʹ čuvašskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Chuvash Language] (in Russian), volume II, Cheboksary: Chuvash State Institute of Humanities, page 65
- Jegorov, V. G. (1964) “сур”, in Etimologičeskij slovarʹ čuvašskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Chuvash Language] (in Russian), Cheboksary: Čuvašskoje knižnoje izdatelʹstvo, page 196
Further reading
- “сур”, in Электронлă сăмахсар (overall work in Russian and Chuvash), 1996.
Erzya

Etymology
From Proto-Mordvinic *sur, from Proto-Finno-Permic [Finno-Volgaic] *sorme. Cognate with Moksha сур (sur), Finnish sormi, Estonian sõrm, Livonian suoŗm, Northern Sami suorbma.
Pronunciation
- IPA(key): /sur/
- Hyphenation: сур
Noun
сур • (sur)
- finger
- 1865, Ferdinand Johann Wiedemann, Das Evangelium des Matthäus ersamordwinisch, page 84:
- Śulmsit staka, akandovi berem’at i vatškyt lavtomst langs lomatnenen, a syńs sursojak a tokšit synenst.
- They tie up heavy, cumbersome loads and put them on other people’s shoulders, but they themselves are not willing to lift a finger to move them.
Declension
This entry needs an inflection-table template.
References
- B. A. Serebrennikov, R. N. Buzakova, M. V. Mosin (1993) “сур”, in Эрзянь-рузонь валкс [Erzya-Russian dictionary], Moscow: Русский язык, →ISBN
- Entry #1571 in Uralonet, online Uralic etymological database of the Hungarian Research Centre for Linguistics.
Komi-Permyak
Pronunciation
- IPA(key): /ˈsur/, [ˈsur̺]
- Hyphenation: сур
Declension
Declension of сур (stem: сур-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | сур (sur) | суррез (surrez) | |
accusative | I* | сур (sur) | суррез (surrez) |
II* | сурӧс (surös) | суррезӧс (surrezös) | |
instrumental | сурӧн (surön) | суррезӧн (surrezön) | |
comitative | суркӧт (surköt) | суррезкӧт (surrezköt) | |
caritive | суртӧг (surtög) | суррезтӧг (surreztög) | |
consecutive | сурла (surla) | суррезла (surrezla) | |
genitive | сурлӧн (surlön) | суррезлӧн (surrezlön) | |
ablative | сурлісь (surliś) | суррезлісь (surrezliś) | |
dative | сурлӧ (surlö) | суррезлӧ (surrezlö) | |
inessive | сурын (suryn) | суррезын (surrezyn) | |
elative | сурись (suriś) | суррезісь (surreziś) | |
illative | сурӧ (surö) | суррезӧ (surrezö) | |
egressive | сурсянь (surśań) | суррезсянь (surrezśań) | |
approximative | сурлань (surlań) | суррезлань (surrezlań) | |
terminative | I | сурӧдз (surödź) | суррезӧдз (surrezödź) |
II | сурви (survi) | суррезви (surrezvi) | |
prolative | сурӧт (suröt) | суррезӧт (surrezöt) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of сур | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
References
- P. S. Kuznecov, A. M. Sporova (1946) “пиво”, in Русско-Коми-Пермяцкӧй словарь [Russian-Komi-Permyak dictionary], Kudymkar: Комипермгиз
- G. I. Nemtinova, V. V. Fedoseeva, L. F. Yarkova (1993) “сур”, in V. N. Kokoleva, editor, Коми-пермяцко-русский русско-коми-пермяцкий словарь [Komi-Permyak-Russian Russian-Komi-Permyak dictionary], Kudymkar: Коми-Пермяцкӧй книжнӧй издательство
Komi-Zyrian

Etymology
From Proto-Permic *sur, borrowed from an Indo-Iranian language, ultimately from Proto-Indo-Iranian *súraH.
Cognate with Udmurt сур (sur) and Komi-Permyak сур (sur).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈsur/, [ˈsur]
- Hyphenation: сур
Declension
Declension of сур (stem: сур-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | сур (sur) | суръяс (surjas) | |
accusative | I* | сур (sur) | суръяс (surjas) |
II* | сурӧс (surös) | суръясӧс (surjasös) | |
instrumental | сурӧн (surön) | суръясӧн (surjasön) | |
comitative | суркӧд (surköd) | суръяскӧд (surjasköd) | |
caritive | суртӧг (surtög) | суръястӧг (surjastög) | |
consecutive | сурла (surla) | суръясла (surjasla) | |
genitive | сурлӧн (surlön) | суръяслӧн (surjaslön) | |
ablative | сурлысь (surlyś) | суръяслысь (surjaslyś) | |
dative | сурлы (surly) | суръяслы (surjasly) | |
inessive | сурын (suryn) | суръясын (surjasyn) | |
elative | сурысь (suryś) | суръясысь (surjasyś) | |
illative | сурӧ (surö) | суръясӧ (surjasö) | |
egressive | сурсянь (surśań) | суръяссянь (surjasśań) | |
approximative | сурлань (surlań) | суръяслань (surjaslań) | |
terminative | сурӧдз (surödź) | суръясӧдз (surjasödź) | |
prolative | I | сурӧд (suröd) | суръясӧд (surjasöd) |
II | сурті (surti) | суръясті (surjasti) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of сур | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
References
- L. M. Beznosikova, E. A. Ajbabina, R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 616
Moksha
Etymology
From Proto-Mordvinic *surmə̑ from Proto-Finno-Ugric *sorme (“finger”). Cognate with Erzya сур (sur), Estonian sõrm, Livonian suorm.
References
• V. I. Ščankina (2011) Russko-mokšansko-erzjanskij slovarʹ [Russian-Moksha-Erzya Dictionary], Saransk, →ISBN
Mongolian
Etymology
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation
- IPA(key): /ˈsʊr̥/
- Syllabification: сур (1 syllable)
Serbo-Croatian
Etymology
Compare суров.
Pronunciation
- IPA(key): /sûːr/
Adjective
су̑р (definite су̑рӣ, Latin spelling sȗr)
Declension
singular | masculine | feminine | neuter | |
---|---|---|---|---|
nominative | сур | сура | суро | |
genitive | сура | суре | сура | |
dative | суру | сурој | суру | |
accusative | inanimate animate |
сур сура |
суру | суро |
vocative | сур | сура | суро | |
locative | суру | сурој | суру | |
instrumental | сурим | суром | сурим | |
plural | masculine | feminine | neuter | |
nominative | сури | суре | сура | |
genitive | сурих | сурих | сурих | |
dative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
accusative | суре | суре | сура | |
vocative | сури | суре | сура | |
locative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
instrumental | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) |
singular | masculine | feminine | neuter | |
---|---|---|---|---|
nominative | сури | сура | суро | |
genitive | сурог(а) | суре | сурог(а) | |
dative | суром(у/е) | сурој | суром(у/е) | |
accusative | inanimate animate |
сури сурог(а) |
суру | суро |
vocative | сури | сура | суро | |
locative | суром(е/у) | сурој | суром(е/у) | |
instrumental | сурим | суром | сурим | |
plural | masculine | feminine | neuter | |
nominative | сури | суре | сура | |
genitive | сурих | сурих | сурих | |
dative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
accusative | суре | суре | сура | |
vocative | сури | суре | сура | |
locative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
instrumental | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) |
References
- “сур” in Hrvatski jezični portal
Southern Altai
Udmurt

Etymology
From Proto-Permic *sur (“beer”), borrowed from an Indo-Iranian language, ultimately from Proto-Indo-Iranian *súraH (compare Sanskrit सुरा (surā) and Avestan 𐬵𐬎𐬭𐬁 (hurā)). Cognates include Komi-Zyrian сур (sur) and Komi-Permyak сур (sur).
Pronunciation
- IPA(key): [ˈsur]
- Rhymes: -ur
- Hyphenation: сур
Declension
singular | |
---|---|
nominative | сур sur |
accusative | сурез surez |
genitive | сурлэн surlen |
dative | сурлы surly |
ablative | сурлэсь surleś |
instrumental | сурен suren |
abessive | суртэк surtek |
adverbial | суръя surja |
inessive | сурын suryn |
illative | суре sure |
elative | сурысь suryś |
egressive | сурысьен suryśjen |
terminative | сурозь suroź |
prolative | суретӥ sureti |
allative | сурлань surlań |
singular | |
---|---|
nominative | суре sure |
accusative | сурме surme |
genitive | сурелэн surelen |
dative | сурелы surely |
ablative | сурелэсь sureleś |
instrumental | суреным surenym |
singular | |
---|---|
nominative | суред sured |
accusative | сурдэ surde |
genitive | суредлэн suredlen |
dative | суредлы suredly |
ablative | суредлэсь suredleś |
instrumental | суреныд surenyd |
singular | |
---|---|
nominative | сурез surez |
accusative | сурзэ surze |
genitive | сурезлэн surezlen |
dative | сурезлы surezly |
ablative | сурезлэсь surezleś |
instrumental | суреныз surenyz |
singular | |
---|---|
nominative | сурмы surmy |
accusative | сурмэс surmes |
genitive | сурмылэн surmylen |
dative | сурмылы surmyly |
ablative | сурмылэсь surmyleś |
instrumental | суренымы surenymy |
singular | |
---|---|
nominative | сурды surdy |
accusative | сурдэс surdes |
genitive | сурдылэн surdylen |
dative | сурдылы surdyly |
ablative | сурдылэсь surdyleś |
instrumental | суреныды surenydy |
singular | |
---|---|
nominative | сурзы surzy |
accusative | сурзэс surzes |
genitive | сурзылэн surzylen |
dative | сурзылы surzyly |
ablative | сурзылэсь surzyleś |
instrumental | суренызы surenyzy |
References
- L. E. Kirillova, L. L. Karpova, editors (2008), “сур”, in Удмурт-ӟуч кыллюкам [Udmurt-Russian dictionary], Izhevsk: Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, →ISBN, page 616
- Yrjö Wichmann, Toivo Emil Uotila (1987) Mikko Korhonen, editor, Wotjakischer Wortschatz [Votyak Vocabulary] (Lexica Societatis Fenno-Ugricae; Volume 21) (overall work in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen Seura, →ISBN, →ISSN, page 227
Yakut
Etymology 1
From Proto-Turkic *sūr. See the Southern Altai term above for more cognates.
This term may or may not be related with Russian серый (seryj). Compare its etymology and that of the Bulgarian term above.
Adjective
сур • (sur)
See also
үрүҥ (ürüñ), маҥан (mañan), (less common) ак (ak) |
бороҥ (boroñ), сур (sur) | хара (qara) |
кыһыл (kıhıl), тэтэркэй (teterkey); [Term?] | [Term?]; кугас (kugas) | араҕас (arağas), саһархай (saharqay); хоҥор (qoñor) |
[Term?] | күөх (küöq) | от күөҕэ (ot küöğe); [Term?] |
халлаан күөх (qallaan küöq); күөх (küöq) | [Term?] | [Term?] |
[Term?]; [Term?] | [Term?]; [Term?] | кыһаан (kıhaan) |
Etymology 2
Onomatopoeic.
Noun
сур • (sur)
- The sound of rustling.
Derived terms
- сур гын (sur gın, “to rustle”)