statek

Czech

Etymology

Inherited from Old Czech statek, from Proto-Slavic *statъkъ.

Pronunciation

  • IPA(key): [ˈstatɛk]
  • (file)

Noun

statek m inan

  1. (economics, accounting) good, commodity
    soukromý statekprivate good
    veřejný statekpublic good
  2. farm

Declension

Further reading

  • statek in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
  • statek in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989
  • statek in Internetová jazyková příručka

Old Czech

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *statъkъ.

Pronunciation

  • IPA(key): (13th CE) /ˈstatɛk/
  • IPA(key): (15th CE) /ˈstatɛk/

Noun

statek m inan

  1. goods, property; power, strength; help, support; benefit, profit, benefit; essence

Declension

Descendants

  • Czech: statek

References

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *statъkъ. First attested in 1396.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /statɛk/
  • IPA(key): (15th CE) /statɛk/

Noun

statek m ?

  1. personalty, chattel (movable property, especially apartment equipment, livestock)
    • 1959 [1427], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1267, Poznań:
      Tamo yesd sdlucla yego stadky y pobrala yesd ryb
      [Tamo jest stłukła jego statki i pobrała jest ryb]
    • 1959 [1396], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 207, Poznań:
      Iako Maczey otbegll statca a Petrasz mu go ne pokradl
      [Jako Maciej otbiegł statka, a Pietrasz mu go nie pokradł]
  2. livelihood
    • 1839 [End of the 15th century], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Pamiętniki o dziejach, piśmiennictwie i prawodawstwie Słowian, jako dodatek do historii prawodawstw słowiańskich przez siebie napisanej, volume II, Warsaw, page 352:
      Nyeboze, proszy boga za myø, nadznyka, o sthatek wszyedni
      [Nieboże, prosi Boga za mię, nędznika, o statek wszedni]
  3. tool
    • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 68:
      Est (sc. exemplum) enim de corpore humano, sicud de... instrvmento, statku, ferreo... Instrvmentum, stathek, ferreum, quando indebite exercetur, consumitur siue corrumpitur
      [Est (sc. exemplum) enim de corpore humano, sicud de... instrvmento, statku, ferreo... Instrvmentum, statek, ferreum, quando indebite exercetur, consumitur siue corrumpitur]
  4. deed
    • 1885 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne, volume I, page 485:
      We statek in effectu
      [We statek in effectu]
  5. order, orderly action
    • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 201:
      Nye patrz lyczka rumyanego, alye vrzadu a stathku domovego
      [Nie patrz liczka rumianego, ale urzędu a statku domowego]
  6. way of life, custom
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 23:
      O nyepokalana dzyevycze Marya, czyebye bog okraszyl przeslycznymy cznotamy y dobrymy statky (moribus pulchris decoravit)
      [O niepokalana dziewice Maryja! Ciebie Bog okrasił przezlicznymi cnotami i dobrymi statki (moribus pulchris decoravit)]

Derived terms

adjectives
adverbs
nouns
  • stateczność
verbs

Descendants

References

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish statek. Sense 1 is from sense 2; compare English vessel.[1][2]

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈsta.tɛk/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈsta.tɛk/
  • (file)
  • Rhymes: -atɛk
  • Syllabification: sta‧tek

Noun

statek m inan (diminutive stateczek, related adjective statkowy)

  1. ship, craft, vessel
    Synonyms: jednostka, korab, łajba, nawa
  2. (archaic, now in the plural) dishes (vessels for food)
  3. (obsolete) sedateness, calm; settling down; seriousness; takt
  4. (obsolete) property, estate; rural personalty, chattel
  5. (obsolete) cattle; pet
  6. (obsolete) endurance, durability

Declension

Derived terms

nouns
verb
nouns
adjective
verb

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), statek is one of the most used words in Polish, appearing 28 times in scientific texts, 55 times in news, 13 times in essays, 28 times in fiction, and 10 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 134 times, making it the 451st most common word in a corpus of 500,000 words.[3]

References

  1. Boryś, Wiesław (2005) “statek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  2. Mańczak, Witold (2017) “statek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  3. Ida Kurcz (1990) “statek”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 559

Further reading

  • statek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • statek in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “statek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • STATEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 27.02.2009
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “statek”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “statek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “statek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 404

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish statek.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈstatɛk/
  • Rhymes: -atɛk
  • Syllabification: sta‧tek

Noun

statek m inan

  1. property (object of ownership)

Derived terms

adjectives
verbs
  • statkować impf
adverbs

Further reading

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.