basmaq

Azerbaijani

Other scripts
Cyrillic		басмаг
Abjad		باسماق

Etymology

From Proto-Turkic *bas- (“to press”).[1] Cognate with Turkish basmak (“to press, print”).

Pronunciation

IPA^(key): [bɑsˈmɑχ]
Hyphenation: bas‧maq
Audio (Baku) (file)

Verb

basmaq (transitive)

to press, push
Düyməni bas, işıq yansın. ― Push the button, and the light goes on.

düyməyə/düyməni basmaq ― to push the button
to defeat
Synonyms: məğlub etmək, yenmək, qalib gəlmək
to run over, hit (by car)
Synonym: vurmaq
to overcome (to overwhelm with emotions)
Synonym: yenmək

Bu insanların içini paxıllıq basib. ― The inner of these people is overcome by envy.

Yuxu məni basdı. ― I was overcome by sleepiness.

Məni dəhşətli bir yorğunluq basdı. ― I was overcome by a terrible tiredness.
to flood (to overflow, as by water from excessive rainfall)
Metronu su basdı. ― The subway was flooded.
- 2013 January 7, FaktXəbər‎:
  Müstəqillikdən sonra sələmçi qruplar yağışdan sonra göbələk kimi ölkəni basıb.
  After the independence, moneylender groups flooded the country like mushrooms after rain.
to be overgrown with
Yolları ot basmışdı. ― The roads were overgrown with grass.
- 2019 June 8, AZƏRTAC-ın Uşaq Bilik Portalı‎:
  Evin bağı baxımsız qaldı, tarlanı alaq basdı.
  The garden was left without care, the field was overgrown with weeds.
(dated) to print
Synonym: çap etmək
(colloquial, agriculture) to mount, to get on top of (an animal) to mate, to cover
Synonym: sürmək

Conjugation

Conjugation of basmaq

positive
subject non-past participle			basan
subject past participle			basmış
subject future definite participle			basacaq
non-subject future participle			(mənim +) basacağım	(sənin +) basacağın	(onun +) basacağı	(bizim +) basacağımız	(sizin +) basacağınız	(onların +) basacağı or basacaqları
non-subject past participle			(mənim +) basdığım	(sənin +) basdığın	(onun +) basdığı	(bizim +) basdığımız	(sizin +) basdığınız	(onların +) basdığı or basdıqları
converb			basıb
general temporal participle			basanda
participle of intensification			basdıqca
specific temporal participle			basarkən
reduplicated participle			basa-basa
modal participle			basaraq
infinitive			basmaq
verbal noun			basma
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	basıram	basırsan	basır	basırıq	basırsınız	basırlar
		perfect 1	basmışam	basmısan, basmışsan*	basmışdır	basmışıq	basmısınız, basmışsınız*	basmışlar
		perfect 2	–	basıbsan	basıb(dır)	–	basıbsınız	basıb(dır)lar
	past	simple	basdım	basdın	basdı	basdıq	basdınız	basdılar
		continuous	basırdım	basırdın	basırdı	basırdıq	basırdınız	basırdılar
		perfect	basmışdım	basmışdın	basmışdı	basmışdıq	basmışdınız	basmışdılar
	future	definite	basacağam	basacaqsan	basacaq	basacağıq	basacaqsınız	basacaqlar
	future	indefinite	basaram	basarsan	basar	basarıq	basarsınız	basarlar
	future-in-the-past	definite	basacaqdım	basacaqdın	basacaqdı	basacaqdıq	basacaqdınız	basacaqdılar
	future-in-the-past	indefinite	basardım	basardın	basardı	basardıq	basardınız	basardılar
conditional	present		bassam	bassan	bassa	bassaq	bassanız	bassalar
conditional	past		bassaydım	bassaydın	bassaydı	bassaydıq	bassaydınız	bassaydılar
subjunctive			basam	basasan	basa	basaq	basasınız	basalar
hortative			basasıyam	basasısan	basasıdır	basasıyıq	basasısınız	basasıdırlar
obligational	present		basmalıyam	basmalısan	basmalıdır	basmalıyıq	basmalısınız	basmalıdırlar
obligational	past		basmalıydım	basmalıydın	basmalıydı	basmalıydıq	basmalıydınız	basmalıydılar
evidential	present		basırmışam	basırmışsan	basırmış	basırmışıq	basırmışsınız	basırmışlar
evidential	past		basıbmışam	basıbmışsan	basıbmış	basıbmışıq	basıbmışsınız	basıbmışlar
imperative			basım	bas	bassın	basaq, basalım*	basın	bassınlar

negative
subject non-past participle			basmayan
subject past participle			basmamış
subject future definite participle			basmayacaq
non-subject future participle			(mənim +) basmayacağım	(sənin +) basmayacağın	(onun +) basmayacağı	(bizim +) basmayacağımız	(sizin +) basmayacağınız	(onların +) basmayacağı or basmayacaqları
non-subject participle			(mənim +) basmadığım	(sənin +) basmadığın	(onun +) basmadığı	(bizim +) basmadığımız	(sizin +) basmadığınız	(onların +) basmadığı or basmadıqları
negative converb			-
caritive converb			basmadan
general temporal participle			basmayanda
participle of intensification			basmadıqca
specific temporal participle			basmayarkən
modal participle			basmayaraq
infinitive			basmamaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	basmıram	basmırsan	basmır	basmırıq	basmırsınız	basmırlar
		perfect 1	basmamışam	basmamısan, basmamışsan*	basmamış	basmamışıq	basmamısınız, basmamışsınız*	basmamışlar
		perfect 2	–	basmayıbsan	basmayıb(dır)	–	basmayıbsınız	basmayıb(dır)lar
	past	simple	basmadım	basmadın	basmadı	basmadıq	basmadınız	basmadılar
		continuous	basmırdım	basmırdın	basmırdı	basmırdıq	basmırdınız	basmırdılar
		perfect	basmamışdım	basmamışdın	basmamışdı	basmamışdıq	basmamışdınız	basmamışdılar
	future	definite	basmayacağam	basmayacaqsan	basmayacaq	basmayacağıq	basmayacaqsınız	basmayacaqlar
	future	indefinite	basmaram	basmarsan, basmazsan	basmaz	basmarıq	basmarsınız, basmazsınız	basmazlar
	future-in-the-past	definite	basmayacaqdım	basmayacaqdın	basmayacaqdı	basmayacaqdıq	basmayacaqdınız	basmayacaqdılar
	future-in-the-past	indefinite	basmazdım	basmazdın	basmazdı	basmazdıq	basmazdınız	basmazdılar
conditional	present		basmasam	basmasan	basmasa	basmasaq	basmasanız	basmasalar
conditional	past		basmasaydım	basmasaydın	basmasaydı	basmasaydıq	basmasaydınız	basmasaydılar
subjunctive			basmayam	basmayasan	basmaya	basmayaq	basmayasınız	basmayalar
hortative			basmayasıyam	basmayasısan	basmayası	basmayasıyıq	basmayasısınız	basmayasılar
obligational	present		basmamalıyam	basmamalısan	basmamalı	basmamalıyıq	basmamalısınız	basmamalılar
obligational	past		basmamalıydım	basmamalıydın	basmamalıydı	basmamalıydıq	basmamalıydınız	basmamalıydılar
evidential	present		basmayırmışam	basmayırmışsan	basmayırmış	basmayırmışıq	basmayırmışsınız	basmayırmışlar
evidential	past		basmayıbmışam	basmayıbmışsan	basmayıbmış	basmayıbmışıq	basmayıbmışsınız	basmayıbmışlar
imperative			basmayım	basma	basmasın	basmayaq basmayalım*	basmayın	basmasınlar

negative potential
subject non-past participle			basammayan
subject future definite participle			basammayacaq
non-subject participle			(mənim +) basammadığım	(sənin +) basammadığın	(onun +) basammadığı	(bizim +) basammadığımız	(sizin +) basammadığınız	(onların +) basammadığı or basammadıqları
converb			-
caritive converb			basammadan
general temporal participle			basammayanda
participle of intensification			basammadıqca
specific temporal participle			basammayarkən
modal participle			basammayaraq
infinitive			basammamaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	basammıram	basammırsan	basammır	basammırıq	basammırsınız	basammırlar
		perfect 1	basammamışam	basammamısan, basammamışsan*	basammamışdır	basammamışıq	basammamısınız, basammamışsınız*	basammaşmılar
		perfect 2	–	basammayıbsan	basammayıb(dır)	–	basammayıbsınız	basammayıb(dır)lar
	past	simple	basammadım	basammadın	basammadı	basammadıq	basammadınız	basammadılar
		continuous	basammırdım	basammırdın	basammırdı	basammırdıq	basammırdınız	basammırdılır
		perfect	basammamışdım	basammamışdın	basammamışdı	basammamışdıq	basammamışdınız	basammamışdılar
	future	definite	basammayacağam	basammayacaqsan	basammayacaq	basammayacağıq	basammayacaqsınız	basammayacaqlar
	future	indefinite	basammaram	basammarsan, basammazsan	basammaz	basammarıq	basammarsınız, basammazsınız	basammazlar
	future-in-the-past	definite	basammayacaqdım	basammayacaqdın	basammayacaqdı	basammayacaqdıq	basammayacaqdınız	basammayacaqdılar
	future-in-the-past	indefinite	basammazdım	basammazdın	basammazdı	basammazdıq	basammazdınız	basammazdılar
conditional	present		basammasam	basammasan	basammasa	basammasaq	basammasanız	basammasalar
conditional	past		basammasaydım	basammasaydın	basammasaydı	basammasaydıq	basammasaydınız	basammasaydılar
subjunctive			basammayam	basammayasan	basammaya	basammayaq	basammayasınız	basammayalar
imperative			basammayım	basamma	basammasın	basammayaq	basammayın	basammasınlar
* dated or high-register

Derived terms

basdırmaq (“to bury”)
- basdırılmaq (“to be buried”)
basqın (“attack”)
basılmaq (“to be defeated”)
- basılmaz (“invincible”)
basabas (“crush, squash”)
ayaq basmaq (“to set foot”)

References

Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*press-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Khalaj

Perso-Arabic		باسماق

Etymology

From Proto-Turkic *bas-.

Pronunciation

(Xarrâbî) IPA^(key): [basˈmaq]

Verb

basmaq (third-person singular aorist basar, second person singular imperative bası, basıır)

to press, to push

Conjugation

Conjugation of basmaq [thematic vowel -V², imperative -V¹]

Positive

infinitive			basmaq
verbal noun			basma
verbal adverb			basdı
repeated verbal adverb			basa
impersonal participle			basğılı, basan
personal participle			basdıq
perfective participle			basmış
necessitative participle			basğılıq, basmalığ, basmalı
optative / imprecative participle			basğır
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	basam	basañ	basar	basamız	basañız	basalar
		aorist past / past imperfect	basar-artım	basar-artııñ	basar-artı	basar-artıq	basar-artıñız	basar-artılar
		perfect continous	basar-amışam	basar-amışañ	basar-amış	basar-amışaq	basar-amışañız	basar-amışallar
	present	simple	basayôrım	basayôrııñ	basayôr, basayôrı	basayôrıq	basayôrıñız	basayullar
		past progressive	basayôr-artım	basayôr-artııñ	basayôr-artı	basayôr-artıq	basayôr-artıñız	basayôr-aortılar
		perfect progressive	basayôr-amışam	basayôr-amışañ	basayôr-amış	basayôr-amışaq	basayôr-amışañız	basayôr-amışallar
	past	form 1	basdım	basdııñ	basdı	basdıq	basdıñız	basdılar
	past	form 2	basıtım, bastım	basıtııñ, bastııñ	basıtı, bastı	basıtıq, bastıq	basıtıñız, bastıñız	basıtılar, bastılar
	perfect	simple	basmışam	basmışañ	basmış	basmışaq	basmışañız	basmışallar
		pluperfect	basmış-artım	basmış-artııñ	basmış-artı	basmış-artıq	basmış-artıñız	basmış-artılar
		perfect pluperfect	basmış-amışam	basmış-amışañ	basmış-amış	basmış-amışaq	basmış-amışañız	basmış-amışallar
conditional			bassam	bassañ	bassa	bassaq	bassañız	bassalar
intentional			basığam, basğam	basığañ, basğañ	basığa, basğa	basığaq, basğaq	basığañız, basğañız	basığalar, basğalar
imperative			basıdım, basdım	bası, bas	basıta, basta	basıdıq, basdıq	basıdııñ, basdııñ	basıtalar, bastalar

Negative

infinitive			basmamaq
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	basmam	basmañ	basmaz	basmamız	basmañız	basmazlar
		aorist past / past imperfect	basmaz-artım	basmaz-artııñ	basmaz-artı	basmaz-artıq	basmaz-artıñız	basmaz-artılar
		perfect continous	basmaz-amışam	basmaz-amışañ	basmaz-amış	basmaz-amışaq	basmaz-amışañız	basmaz-amışallar
	present	simple	basmayôrım	basmayôrııñ	basmayôr, basmayôrı	basmayôrıq	basmayôrıñız	basmayullar
		past progressive	basmayôr-artım	basmayôr-artııñ	basmayôr-artı	basmayôr-artıq	basmayôr-artıñız	basmayôr-artılar
		perfect progressive	basmayôr-amışam	basmayôr-amışañ	basmayôr-amış	basmayôr-amışaq	basmayôr-amışañız	basmayôr-amışallar
	past		basmadım	basmadııñ	basmadı	basmadıq	basmadıñız	basmadılar
	perfect	basic	basmadıqam	basmadıqañ	basmadıq	basmadıqaq	basmadıqañız	basmadıqallar
		pluperfect	basmadıq-artım	basmadıq-artııñ	basmadıq-artı	basmadıq-artıq	basmadıq-artıñız	basmadıq-artılar
		perfect pluperfect	basmadıq-amışam	basmadıq-amışañ	basmadıq-amış	basmadıq-amışaq	basmadıq-amışañız	basmadıq-amışallar
conditional			basmasam	basmasañ	basmasa	basmasaq	basmasañız	basmasalar
intentional			basmağam	basmağañ	basmağa	basmağaq	basmağañız	basmağalar
imperative			basmadım	basma	basmata	basmadıq	basmadııñ	basmatalar

Conjugation of basmaq [thematic vowel -V², imperative -V⁵r]

Positive

infinitive			basmaq
verbal noun			basma
verbal adverb			basdı
repeated verbal adverb			basa
impersonal participle			basğılı, basan
personal participle			basdıq
perfective participle			basmış
necessitative participle			basğılıq, basmalığ, basmalı
optative / imprecative participle			basğır
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	basam	basañ	basar	basamız	basañız	basalar
		aorist past / past imperfect	basar-artım	basar-artııñ	basar-artı	basar-artıq	basar-artıñız	basar-artılar
		perfect continous	basar-amışam	basar-amışañ	basar-amış	basar-amışaq	basar-amışañız	basar-amışallar
	present	simple	basayôrım	basayôrııñ	basayôr, basayôrı	basayôrıq	basayôrıñız	basayullar
		past progressive	basayôr-artım	basayôr-artııñ	basayôr-artı	basayôr-artıq	basayôr-artıñız	basayôr-aortılar
		perfect progressive	basayôr-amışam	basayôr-amışañ	basayôr-amış	basayôr-amışaq	basayôr-amışañız	basayôr-amışallar
	past	form 1	basdım	basdııñ	basdı	basdıq	basdıñız	basdılar
	past	form 2	basıırdım	basıırdııñ	basıırdı	basıırdıq	basıırdıñız	basıırdılar
	perfect	simple	basmışam	basmışañ	basmış	basmışaq	basmışañız	basmışallar
		pluperfect	basmış-artım	basmış-artııñ	basmış-artı	basmış-artıq	basmış-artıñız	basmış-artılar
		perfect pluperfect	basmış-amışam	basmış-amışañ	basmış-amış	basmış-amışaq	basmış-amışañız	basmış-amışallar
conditional			bassam	bassañ	bassa	bassaq	bassañız	bassalar
intentional			basıırğam	basıırğañ	basıırğa	basıırğaq	basıırğañız	basıırğalar
imperative			basıırdım, basıırım	basıır	basıırta	basıırdıq, basıırıq	basıırdııñ, basıırııñ	basıırtalar

Negative

infinitive			basmamaq
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	basmam	basmañ	basmaz	basmamız	basmañız	basmazlar
		aorist past / past imperfect	basmaz-artım	basmaz-artııñ	basmaz-artı	basmaz-artıq	basmaz-artıñız	basmaz-artılar
		perfect continous	basmaz-amışam	basmaz-amışañ	basmaz-amış	basmaz-amışaq	basmaz-amışañız	basmaz-amışallar
	present	simple	basmayôrım	basmayôrııñ	basmayôr, basmayôrı	basmayôrıq	basmayôrıñız	basmayullar
		past progressive	basmayôr-artım	basmayôr-artııñ	basmayôr-artı	basmayôr-artıq	basmayôr-artıñız	basmayôr-artılar
		perfect progressive	basmayôr-amışam	basmayôr-amışañ	basmayôr-amış	basmayôr-amışaq	basmayôr-amışañız	basmayôr-amışallar
	past		basmadım	basmadııñ	basmadı	basmadıq	basmadıñız	basmadılar
	perfect	basic	basmadıqam	basmadıqañ	basmadıq	basmadıqaq	basmadıqañız	basmadıqallar
		pluperfect	basmadıq-artım	basmadıq-artııñ	basmadıq-artı	basmadıq-artıq	basmadıq-artıñız	basmadıq-artılar
		perfect pluperfect	basmadıq-amışam	basmadıq-amışañ	basmadıq-amış	basmadıq-amışaq	basmadıq-amışañız	basmadıq-amışallar
conditional			basmasam	basmasañ	basmasa	basmasaq	basmasañız	basmasalar
intentional			basmağam	basmağañ	basmağa	basmağaq	basmağañız	basmağalar
imperative			basmadım	basma	basmata	basmadıq	basmadııñ	basmatalar

Derived terms

basılmaq (“to be pressed”)
bastırmaq (“to cause to press”)

References

Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*press-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

basmaq

Azerbaijani

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Derived terms

References

Further reading

Khalaj

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Derived terms

References