ayıklamak

Turkish

Etymology

From Ottoman Turkish آیرتلمق (ayırtlamaḳ, “to make or show a difference or preference for, to select, to clear of refuse”),[1] from Proto-Turkic *adïrtla- (“to differentiate, to separate”),[2] from *adïrt (“difference, separation”), from *adïr- (“to separate”),[3][4] equivalent to ayı(k)- +‎ -la +‎ -mak.

Pronunciation
  • IPA(key): /a.jɯk.laˈmac/
  • Hyphenation: a‧yık‧la‧mak

Verb

ayıklamak (third-person singular simple present ayıklar)

  1. (transitive) To separate and remove unwanted things from inside another thing; to sift, to filter, to winnow.
    Synonyms: elemek, elekten geçirmek
  2. (transitive, figuratively) To remove people unwanted or deemed unnecessary; to weed out.

Conjugation
Conjugation of ayıklamak

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive ayıklamak
impersonal participle imperfective ayıklayan
perfective ayıklamış
prospective ayıklayacak
personal participle non-prospective ayıkladığım ayıkladığın ayıkladığı ayıkladığımız ayıkladığınız ayıkladıkları
prospective ayıklayacağım ayıklayacağın ayıklayacağı ayıklayacağımız ayıklayacağınız ayıklayacakları
verbal noun ayıklama
way of doing ayıklayış
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist ayıklarım ayıklarsın ayıklar ayıklarız ayıklarsınız ayıklarlar
imperfective ayıklıyorum ayıklıyorsun ayıklıyor ayıklıyoruz ayıklıyorsunuz ayıklıyorlar
past perfective ayıkladım ayıkladın ayıkladı ayıkladık ayıkladınız ayıkladılar
imperfective ayıklıyordum ayıklıyordun ayıklıyordu ayıklıyorduk ayıklıyordunuz ayıklıyorlardı
future ayıklayacağım ayıklayacaksın ayıklayacak ayıklayacağız ayıklayacaksınız ayıklayacaklar
inferential perfective ayıklamışım ayıklamışsın ayıklamış ayıklamışız ayıklamışsınız ayıklamışlar
aorist ayıklarmışım ayıklarmışsın ayıklarmış ayıklarmışız ayıklarmışsınız ayıklarmışlar
imperfective ayıklıyormuşum ayıklıyormuşsun ayıklıyormuş ayıklıyormuşuz ayıklıyormuşsunuz ayıklıyormuşlar
conditional simple ayıklasam ayıklasan ayıklasa ayıklasak ayıklasanız ayıklasalar
perfective ayıklasaydım ayıklasaydın ayıklasaydı ayıklasaydık ayıklasaydınız ayıklasaydılar
optative ayıklayayım ayıklayasın ayıklaya ayıklayalım ayıklayasınız ayıklayalar
progressive ayıklamaktayım ayıklamaktasın ayıklamakta ayıklamaktayız ayıklamaktasınız ayıklamaktalar
necessitative ayıklamalıyım ayıklamalısın ayıklamalı ayıklamalıyız ayıklamalısınız ayıklamalılar
imperative ayıkla ayıklasın ayıklayın ayıklasınlar
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist ayıklar mıyım? ayıklar mısın? ayıklar mı? ayıklar mıyız? ayıklar mısınız? ayıklarlar mı?
imperfective ayıklıyor muyum? ayıklıyor musun? ayıklıyor mu? ayıklıyor muyuz? ayıklıyor musunuz? ayıklıyorlar mı?
past perfective ayıkladım mı? ayıkladın mı? ayıkladı mı? ayıkladık mı? ayıkladınız mı? ayıkladılar mı?
imperfective ayıklıyor muydum? ayıklıyor muydun? ayıklıyor muydu? ayıklıyor muyduk? ayıklıyor muydunuz? ayıklıyorlar mıydı?
future ayıklayacak mıyım? ayıklayacak mısın? ayıklayacak mı? ayıklayacak mıyız? ayıklayacak mısınız? ayıklayacaklar mı?
inferential perfective ayıklamış mıyım? ayıklamış mısın? ayıklamış mı? ayıklamış mıyız? ayıklamış mısınız? ayıklamışlar mı?
aorist ayıklar mıymışım? ayıklar mıymışsın? ayıklar mıymış? ayıklar mıymışız? ayıklar mıymışsınız? ayıklarlar mıymış?
imperfective ayıklıyor muymuşum? ayıklıyor muymuşsun? ayıklıyor muymuş? ayıklıyor muymuşuz? ayıklıyor muymuşsunuz? ayıklıyorlar mıymış?
conditional simple ayıklasam mı? ayıklasan mı? ayıklasa mı? ayıklasak mı? ayıklasanız mı? ayıklasalar mı?
perfective ayıklasa mıydım? ayıklasa mıydın? ayıklasa mıydı? ayıklasa mıydık? ayıklasa mıydınız? ayıklasalar mıydı?
progressive ayıklamakta mıyım? ayıklamakta mısın? ayıklamakta mı? ayıklamakta mıyız? ayıklamakta mısınız? ayıklamaktalar mı?
necessitative ayıklamalı mıyım? ayıklamalı mısın? ayıklamalı mı? ayıklamalı mıyız? ayıklamalı mısınız? ayıklamalılar mı?
Negative declarative
infinitive ayıklamamak
impersonal participle imperfective ayıklamayan
perfective ayıklamamış
prospective ayıklamayacak
personal participle non-prospective ayıklamadığım ayıklamadığın ayıklamadığı ayıklamadığımız ayıklamadığınız ayıklamadıkları
prospective ayıklamayacağım ayıklamayacağın ayıklamayacağı ayıklamayacağımız ayıklamayacağınız ayıklamayacakları
verbal noun ayıklamama
way of doing ayıklamayış
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist ayıklamam ayıklamazsın ayıklamaz ayıklamayız ayıklamazsınız ayıklamazlar
imperfective ayıklamıyorum ayıklamıyorsun ayıklamıyor ayıklamıyoruz ayıklamıyorsunuz ayıklamıyorlar
past perfective ayıklamadım ayıklamadın ayıklamadı ayıklamadık ayıklamadınız ayıklamadılar
imperfective ayıklamıyordum ayıklamıyordun ayıklamıyordu ayıklamıyorduk ayıklamıyordunuz ayıklamıyordular
future ayıklamayacağım ayıklamayacaksın ayıklamayacak ayıklamayacağız ayıklamayacaksınız ayıklamayacaklar
inferential perfective ayıklamamışım ayıklamamışsın ayıklamamış ayıklamamışız ayıklamamışsınız ayıklamamışlar
aorist ayıklamazmışım ayıklamazmışsın ayıklamazmış ayıklamazmışız ayıklamazmışsınız ayıklamazmışlar
imperfective ayıklamıyormuşum ayıklamıyormuşsun ayıklamıyormuş ayıklamıyormuşuz ayıklamıyormuşsunuz ayıklamıyormuşlar
conditional simple ayıklamasam ayıklamasan ayıklamasa ayıklamasak ayıklamasanız ayıklamasalar
perfective ayıklamasaydım ayıklamasaydın ayıklamasaydı ayıklamasaydık ayıklamasaydınız ayıklamasaydılar
optative ayıklamayayım ayıklamayasın ayıklamaya ayıklamayalım ayıklamayasınız ayıklamayalar
progressive ayıklamamaktayım ayıklamamaktasın ayıklamamakta ayıklamamaktayız ayıklamamaktasınız ayıklamamaktalar
necessitative ayıklamamalıyım ayıklamamalısın ayıklamamalı ayıklamamalıyız ayıklamamalısınız ayıklamamalılar
imperative ayıklama ayıklamasın ayıklamayın ayıklamasınlar
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist ayıklamaz mıyım? ayıklamaz mısın? ayıklamaz mı? ayıklamaz mıyız? ayıklamaz mısınız? ayıklamazlar mı?
imperfective ayıklamıyor muyum? ayıklamıyor musun? ayıklamıyor mu? ayıklamıyor muyuz? ayıklamıyor musunuz? ayıklamıyorlar mı?
past perfective ayıklamadım mı? ayıklamadın mı? ayıklamadı mı? ayıklamadık mı? ayıklamadınız mı? ayıklamadılar mı?
imperfective ayıklamıyor muydum? ayıklamıyor muydun? ayıklamıyor muydu? ayıklamıyor muyduk? ayıklamıyor muydunuz? ayıklamıyorlar mıydı?
future ayıklamayacak mıyım? ayıklamayacak mısın? ayıklamayacak mı? ayıklamayacak mıyız? ayıklamayacak mısınız? ayıklamayacaklar mı?
inferential perfective ayıklamamış mıyım? ayıklamamış mısın? ayıklamamış mı? ayıklamamış mıyız? ayıklamamış mısınız? ayıklamamışlar mı?
aorist ayıklamaz mıymışım? ayıklamaz mıymışsın? ayıklamaz mıymış? ayıklamaz mıymışız? ayıklamaz mıymışsınız? ayıklamazlar mıymış?
imperfective ayıklamıyor muymuşum? ayıklamıyor muymuşsun? ayıklamıyor muymuş? ayıklamıyor muymuşuz? ayıklamıyor muymuşsunuz? ayıklamıyorlar mıymış?
conditional simple ayıklamasam mı? ayıklamasan mı? ayıklamasa mı? ayıklamasak mı? ayıklamasanız mı? ayıklamasalar mı?
perfective ayıklamasa mıydım? ayıklamasa mıydın? ayıklamasa mıydı? ayıklamasa mıydık? ayıklamasa mıydınız? ayıklamasalar mıydı?
progressive ayıklamamakta mıyım? ayıklamamakta mısın? ayıklamamakta mı? ayıklamamakta mıyız? ayıklamamakta mısınız? ayıklamamaktalar mı?
necessitative ayıklamamalı mıyım? ayıklamamalı mısın? ayıklamamalı mı? ayıklamamalı mıyız? ayıklamamalı mısınız? ayıklamamalılar mı?

Derived terms

References
  1. Redhouse, James W. (1890) “آیرتلمق”, in A Turkish and English Lexicon‎, Constantinople: A. H. Boyajian, page 293
  2. Çağbayır, Yaşar (2007) “adırtlamak”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 116
  3. Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*adɨ-r-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  4. Nişanyan, Sevan (2002–) “ayıkla-”, in Nişanyan Sözlük

Further reading
  • “ayıklamak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.