athraigh

Irish

Pronunciation

(Aran) IPA^(key): /ˈɑɾˠə/, /ˈaɾˠə/, /ˈæɾˠə/
(Cois Fharraige) IPA^(key): /ˈaːɾˠə/
(Ulster) IPA^(key): /ˈaːhɾˠi/[1]

Etymology 1

From Middle Irish aithrigid (“to change, alter, move”), from Old Irish ad·eirrig (“to repeat, reiterate; change”), from ath- + ar- + Proto-Celtic *regeti (whence also Old Irish at·reig, Irish éirigh), from Proto-Indo-European *h₃reǵ- (“to straighten”). Cognate with Scottish Gaelic atharraich and Manx arree.

Alternative forms

áthraigh
athruigh (superseded)

Verb

athraigh (present analytic athraíonn, future analytic athróidh, verbal noun athrú, past participle athraithe)

(intransitive) change, vary
Is mór atá sé athraithe ó chonaic mé go deireanach é.
He has changed a lot since the last time I saw him.

Tá an ghaoth athraithe. / D’athraigh an ghaoth.
The wind has changed.
(transitive) change, alter
Bhí sé d’intinn aige a dhul go Meireacá, ach b’fhéidir gur athraigh sé a intinn.
He was intending to go to America, but maybe he changed his mind.
(transitive, intransitive) move
(transitive, mathematics) reduce

Conjugation

conjugation of athraigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	athraím	athraíonn tú; athraír^†	athraíonn sé, sí	athraímid; athraíonn muid	athraíonn sibh	athraíonn siad; athraíd^†	a athraíonn; a athraíos / a n-athraíonn; a n-athraíos	athraítear
	past	d'athraigh mé; d'athraíos / athraigh mé‡; athraíos‡	d'athraigh tú; d'athraís / athraigh tú‡; athraís‡	d'athraigh sé, sí / athraigh sé, sí‡	d'athraíomar; d'athraigh muid / athraíomar‡; athraigh muid‡	d'athraigh sibh; d'athraíobhair / athraigh sibh‡; athraíobhair‡	d'athraigh siad; d'athraíodar / athraigh siad‡; athraíodar‡	a d'athraigh / ar athraigh*	athraíodh; hathraíodh^†
	past habitual	d'athraínn / athraínn‡; n-athraínn‡‡	d'athraíteá / athraíteá‡; n-athraíteá‡‡	d'athraíodh sé, sí / athraíodh sé, sí‡; n-athraíodh sé, sí‡‡	d'athraímis; d'athraíodh muid / athraímis‡; athraíodh muid‡; n-athraímis‡‡; n-athraíodh muid‡‡	d'athraíodh sibh / athraíodh sibh‡; n-athraíodh sibh‡‡	d'athraídís; d'athraíodh siad / athraídís; athraíodh siad‡; n-athraídís‡‡; n-athraíodh siad‡‡	a d'athraíodh / a n-athraíodh*	d'athraítí / athraítí‡; n-athraítí‡‡
future		athróidh mé; athród; athróchaidh mé^†	athróidh tú; athróir^†; athróchaidh tú^†	athróidh sé, sí; athróchaidh sé, sí^†	athróimid; athróidh muid; athróchaimid^†; athróchaidh muid^†	athróidh sibh; athróchaidh sibh^†	athróidh siad; athróid^†; athróchaidh siad^†	a athróidh; a athrós; a athróchaidh^†; a athróchas^† / a n-athróidh; a n-athrós; a n-athróchaidh^†; a n-athróchas^†	athrófar; athróchar^†
conditional		d'athróinn; d'athróchainn^† / athróinn‡; athróchainn^†‡; n-athróinn‡‡; n-athróchainn^†‡‡	d'athrófá; d'athróchthá^† / athrófá‡; athróchthá^†‡; n-athrófá‡‡; n-athróchthá^†‡‡	d'athródh sé, sí; d'athróchadh sé, sí^† / athródh sé, sí‡; athróchadh sé, sí^†‡; n-athródh sé, sí‡‡; n-athróchadh sé, sí^†‡‡	d'athróimis; d'athródh muid; d'athróchaimis^†; d'athróchadh muid^† / athróimis‡; athródh muid‡; athróchaimis^†‡; athróchadh muid^†‡; n-athróimis‡‡; n-athródh muid‡‡; n-athróchaimis^†‡‡; n-athróchadh muid^†‡‡	d'athródh sibh; d'athróchadh sibh^† / athródh sibh‡; athróchadh sibh^†‡; n-athródh sibh‡‡; n-athróchadh sibh^†‡‡	d'athróidís; d'athródh siad; d'athróchadh siad^† / athróidís‡; athródh siad‡; athróchadh siad^†‡; n-athróidís‡‡; n-athródh siad‡‡; n-athróchadh siad^†‡‡	a d'athródh; a d'athróchadh^† / a n-athródh; a n-athróchadh^†	d'athrófaí; d'athróchthaí^† / athrófaí‡; athróchthaí^†‡; n-athrófaí‡‡; n-athróchthaí^†‡‡
subjunctive	present	go n-athraí mé; go n-athraíod^†	go n-athraí tú; go n-athraír^†	go n-athraí sé, sí	go n-athraímid; go n-athraí muid	go n-athraí sibh	go n-athraí siad; go n-athraíd^†	—	go n-athraítear
subjunctive	past	dá n-athraínn	dá n-athraíteá	dá n-athraíodh sé, sí	dá n-athraímis; dá n-athraíodh muid	dá n-athraíodh sibh	dá n-athraídís; dá n-athraíodh siad	—	dá n-athraítí
imperative		athraím	athraigh	athraíodh sé, sí	athraímis	athraígí; athraídh^†	athraídís	—	athraítear
verbal noun		athrú
past participle		athraithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

athraigh m

genitive singular of athrach

Mutation

Irish mutation
Radical	Eclipsis	with h-prothesis	with t-prothesis
athraigh	n-athraigh	hathraigh	not applicable
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

References

Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 50

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 50