ბაღანა
Georgian
Etymology
A word unattested in Old Georgian. Sulkhan-Saba Orbeliani in his dictionary ლექსიკონი ქართული (leksiḳoni kartuli) writes that the word means მცირე ტყუჱ (mcire ṭq̇uē, “juvenile captive/prisoner”). According to Javakhishvili, the word breaks down as ბა-ღანა (ba-ɣana), where, according to him, the first part expresses young age of a living being (whence also ბავშვი (bavšvi), ბოზო (bozo) and others), and the second part must be related to Svan ღანაუ̂ (ɣanaû) and ღანავ (ɣanav), both variations meaning pregnant.
Pronunciation
- IPA(key): /baɣana/, [b̥aʁana]
- Hyphenation: ბა‧ღა‧ნა
Noun
ბაღანა • (baɣana) (plural ბაღანები)
Inflection
Declension of ბაღანა (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ბაღანა (baɣana) | ბაღანები (baɣanebi) | ბაღანანი (baɣanani) |
| ergative | ბაღანამ (baɣanam) | ბაღანებმა (baɣanebma) | ბაღანათ(ა) (baɣanat(a)) |
| dative | ბაღანას(ა) (baɣanas(a)) | ბაღანებს(ა) (baɣanebs(a)) | ბაღანათ(ა) (baɣanat(a)) |
| genitive | ბაღანის(ა) (baɣanis(a)) | ბაღანების(ა) (baɣanebis(a)) | ბაღანათ(ა) (baɣanat(a)) |
| instrumental | ბაღანით(ა) (baɣanit(a)) | ბაღანებით(ა) (baɣanebit(a)) | |
| adverbial | ბაღანად(ა) (baɣanad(a)) | ბაღანებად(ა) (baɣanebad(a)) | |
| vocative | ბაღანავ (baɣanav) | ბაღანებო (baɣanebo) | ბაღანანო (baɣanano) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of ბაღანა (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ბაღანაზე (baɣanaze) | ბაღანებზე (baɣanebze) |
| -თან (near - ) | ბაღანასთან (baɣanastan) | ბაღანებთან (baɣanebtan) |
| -ში (in - ) | ბაღანაში (baɣanaši) | ბაღანებში (baɣanebši) |
| -ვით (like a - ) | ბაღანასავით (baɣanasavit) | ბაღანებივით (baɣanebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ბაღანისთვის (baɣanistvis) | ბაღანებისთვის (baɣanebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ბაღანისებრ (baɣanisebr) | ბაღანებისებრ (baɣanebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ბაღანისკენ (baɣanisḳen) | ბაღანებისკენ (baɣanebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ბაღანისგან (baɣanisgan) | ბაღანებისგან (baɣanebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ბაღანიდან (baɣanidan) | ბაღანებიდან (baɣanebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ბაღანითურთ (baɣaniturt) | ბაღანებითურთ (baɣanebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ბაღანამდე (baɣanamde) | ბაღანებამდე (baɣanebamde) |
Further reading
- Ǯavaxišvili, Ivane (1937) Kartveli eris isṭoriis šesavali. Ṭomi 2. Kartuli da ḳavḳasiuri enebis tavdaṗirveli buneba da natesaoba [Introduction to the history of the Georgian nation. Volume II. The original structure and relations of Caucasian and Kartvelian Languages] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press, pages 211–212
- Orbeliani, Sulxan-Saba (1685–1716) “ბაღანა”, in S. Iordanišvili, editor, Siṭq̇vis ḳona kartuli, romel ars leksiḳoni [Collection of Georgian words, that is a dictionary], Tbilisi: Georgian SSR print, published 1949, page 369
- Ɣlonṭi, Aleksandre (1974) “ბაღანა”, in Kartul ḳilo-tkmata siṭq̇vis ḳona [Dictionary of dialectal Georgian words] (in Georgian), volume I, Tbilisi: Academy Press, page 62
Mingrelian
See also
- ბოში (boši)
- სქუა (skua)
- ჩიჩქუ (čičku)
References
- Kajaia, Otar (2005) “ბაღანა”, in Megrul-kartuli leksiḳoni [Mingrelian–Georgian Dictionary], online version prepared by Joost Gippert, Frankfurt am Main, published 2001–2004, page 88
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.