रिप्त
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ৰিপ্ত (Assamese script)
- ᬭᬶᬧ᭄ᬢ (Balinese script)
- রিপ্ত (Bengali script)
- 𑰨𑰰𑰢𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀭𑀺𑀧𑁆𑀢 (Brahmi script)
- ရိပ္တ (Burmese script)
- રિપ્ત (Gujarati script)
- ਰਿਪ੍ਤ (Gurmukhi script)
- 𑌰𑌿𑌪𑍍𑌤 (Grantha script)
- ꦫꦶꦥ꧀ꦠ (Javanese script)
- 𑂩𑂱𑂣𑂹𑂞 (Kaithi script)
- ರಿಪ್ತ (Kannada script)
- រិប្ត (Khmer script)
- ຣິປ຺ຕ (Lao script)
- രിപ്ത (Malayalam script)
- ᡵᡳᢒᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘨𑘱𑘢𑘿𑘝 (Modi script)
- ᠷᠢᢒᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧈𑧒𑧂𑧠𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐬𑐶𑐥𑑂𑐟 (Newa script)
- ରିପ୍ତ (Odia script)
- ꢬꢶꢦ꣄ꢡ (Saurashtra script)
- 𑆫𑆴𑆥𑇀𑆠 (Sharada script)
- 𑖨𑖰𑖢𑖿𑖝 (Siddham script)
- රිප්ත (Sinhalese script)
- 𑩼𑩑𑩰 𑪙𑩫 (Soyombo script)
- 𑚤𑚮𑚞𑚶𑚙 (Takri script)
- ரிப்த (Tamil script)
- రిప్త (Telugu script)
- ริปฺต (Thai script)
- རི་པྟ (Tibetan script)
- 𑒩𑒱𑒣𑓂𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨫𑨁𑨞𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-European *lip-tó-s, from *leyp- (“to stick; greasy, sticky substance”). Compare the variant लिप्त (liptá). By surface analysis, रिप् (rip) + -त (-ta).
Adjective
रिप्त • (riptá) stem
- smeared to, sticking to, adhering to
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.162.9:
- यदश्वस्य क्रविषो मक्षिकाश यद्वा स्वरौ स्वधितौ रिप्तम्अस्ति ।
यद्धस्तयोः शमितुर्यन्नखेषु सर्वा ता ते अपि देवेष्वस्तु ॥- yadaśvasya kraviṣo makṣikāśa yadvā svarau svadhitau riptamasti.
yaddhastayoḥ śamituryannakheṣu sarvā tā te api deveṣvastu. - The part of the horse's flesh that the fly has eaten, or that which is left sticking to the post or hatchet,
Or that which adheres to the slayer's hands and nails,—among the Gods, too, may all this be with thee.
- yadaśvasya kraviṣo makṣikāśa yadvā svarau svadhitau riptamasti.
- यदश्वस्य क्रविषो मक्षिकाश यद्वा स्वरौ स्वधितौ रिप्तम्अस्ति ।
Declension
| Masculine a-stem declension of रिप्त (riptá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | रिप्तः riptáḥ |
रिप्तौ / रिप्ता¹ riptaú / riptā́¹ |
रिप्ताः / रिप्तासः¹ riptā́ḥ / riptā́saḥ¹ |
| Vocative | रिप्त rípta |
रिप्तौ / रिप्ता¹ ríptau / ríptā¹ |
रिप्ताः / रिप्तासः¹ ríptāḥ / ríptāsaḥ¹ |
| Accusative | रिप्तम् riptám |
रिप्तौ / रिप्ता¹ riptaú / riptā́¹ |
रिप्तान् riptā́n |
| Instrumental | रिप्तेन ripténa |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्तैः / रिप्तेभिः¹ riptaíḥ / riptébhiḥ¹ |
| Dative | रिप्ताय riptā́ya |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्तेभ्यः riptébhyaḥ |
| Ablative | रिप्तात् riptā́t |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्तेभ्यः riptébhyaḥ |
| Genitive | रिप्तस्य riptásya |
रिप्तयोः riptáyoḥ |
रिप्तानाम् riptā́nām |
| Locative | रिप्ते ripté |
रिप्तयोः riptáyoḥ |
रिप्तेषु riptéṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of रिप्ता (riptā́) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | रिप्ता riptā́ |
रिप्ते ripté |
रिप्ताः riptā́ḥ |
| Vocative | रिप्ते rípte |
रिप्ते rípte |
रिप्ताः ríptāḥ |
| Accusative | रिप्ताम् riptā́m |
रिप्ते ripté |
रिप्ताः riptā́ḥ |
| Instrumental | रिप्तया / रिप्ता¹ riptáyā / riptā́¹ |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्ताभिः riptā́bhiḥ |
| Dative | रिप्तायै riptā́yai |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्ताभ्यः riptā́bhyaḥ |
| Ablative | रिप्तायाः / रिप्तायै² riptā́yāḥ / riptā́yai² |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्ताभ्यः riptā́bhyaḥ |
| Genitive | रिप्तायाः / रिप्तायै² riptā́yāḥ / riptā́yai² |
रिप्तयोः riptáyoḥ |
रिप्तानाम् riptā́nām |
| Locative | रिप्तायाम् riptā́yām |
रिप्तयोः riptáyoḥ |
रिप्तासु riptā́su |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of रिप्त (riptá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | रिप्तम् riptám |
रिप्ते ripté |
रिप्तानि / रिप्ता¹ riptā́ni / riptā́¹ |
| Vocative | रिप्त rípta |
रिप्ते rípte |
रिप्तानि / रिप्ता¹ ríptāni / ríptā¹ |
| Accusative | रिप्तम् riptám |
रिप्ते ripté |
रिप्तानि / रिप्ता¹ riptā́ni / riptā́¹ |
| Instrumental | रिप्तेन ripténa |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्तैः / रिप्तेभिः¹ riptaíḥ / riptébhiḥ¹ |
| Dative | रिप्ताय riptā́ya |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्तेभ्यः riptébhyaḥ |
| Ablative | रिप्तात् riptā́t |
रिप्ताभ्याम् riptā́bhyām |
रिप्तेभ्यः riptébhyaḥ |
| Genitive | रिप्तस्य riptásya |
रिप्तयोः riptáyoḥ |
रिप्तानाम् riptā́nām |
| Locative | रिप्ते ripté |
रिप्तयोः riptáyoḥ |
रिप्तेषु riptéṣu |
| Notes |
| ||
Descendants
Further reading
- Monier Williams (1899) “रिप्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 880.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “रिप्त”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.