मूत
Hindi
Etymology
Inherited from Sauraseni Prakrit 𑀫𑀼𑀢𑁆𑀢 (mutta), from Sanskrit मूत्र (mū́tra), from Proto-Indo-Iranian *múHtram, from Proto-Indo-European *múHtrom. Cognate with Punjabi ਮੂਤਰ (mūtar), Sindhi مُٽُ (muṭu), Rajasthani मूत, Rohingya mut.
Declension
Derived terms
- मूत निकालना (mūt nikālnā)
References
McGregor, Ronald Stuart (1993) “मूत”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Rajasthani
Alternative forms
- मूतिया (mūtiyā)
- मूति (mūti)
Etymology
From Sauraseni Prakrit 𑀫𑀼𑀢𑁆𑀢 (mutta), from Sanskrit मूत्र (mū́tra), from Proto-Indo-Iranian *múHtram, from Proto-Indo-European *múHtrom. Cognate with Sindhi مُٽُ (muṭu), Gujarati મૂતર (mūtar), Hindi मूत (mūt).
Related terms
- मूतणौ (mūtṇau)
References
- Bhanwar Lal Suthar and Sukhveer Singh Gahlot (1998), Rajasthani-Hindi-English Dictionary, page 274. Jodhpur: Bharat Printers (Press).
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- মূত (Assamese script)
- ᬫᬹᬢ (Balinese script)
- মূত (Bengali script)
- 𑰦𑰳𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀫𑀽𑀢 (Brahmi script)
- မူတ (Burmese script)
- મૂત (Gujarati script)
- ਮੂਤ (Gurmukhi script)
- 𑌮𑍂𑌤 (Grantha script)
- ꦩꦹꦠ (Javanese script)
- 𑂧𑂴𑂞 (Kaithi script)
- ಮೂತ (Kannada script)
- មូត (Khmer script)
- ມູຕ (Lao script)
- മൂത (Malayalam script)
- ᠮᡠᡠᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘦𑘴𑘝 (Modi script)
- ᠮᠤᠤᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧆𑧕𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐩𑐹𑐟 (Newa script)
- ମୂତ (Odia script)
- ꢪꢹꢡ (Saurashtra script)
- 𑆩𑆷𑆠 (Sharada script)
- 𑖦𑖳𑖝 (Siddham script)
- මූත (Sinhalese script)
- 𑩴𑩒𑩛𑩫 (Soyombo script)
- 𑚢𑚱𑚙 (Takri script)
- மூத (Tamil script)
- మూత (Telugu script)
- มูต (Thai script)
- མཱུ་ཏ (Tibetan script)
- 𑒧𑒴𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨢𑨃𑨊𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology 1
Probably related to the root मू (mū, “to bind”), with presumed proto-form *muH-tá-.[1][2]
Declension
Masculine a-stem declension of मूत (mūta) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतः mūtaḥ |
मूतौ / मूता¹ mūtau / mūtā¹ |
मूताः / मूतासः¹ mūtāḥ / mūtāsaḥ¹ |
Vocative | मूत mūta |
मूतौ / मूता¹ mūtau / mūtā¹ |
मूताः / मूतासः¹ mūtāḥ / mūtāsaḥ¹ |
Accusative | मूतम् mūtam |
मूतौ / मूता¹ mūtau / mūtā¹ |
मूतान् mūtān |
Instrumental | मूतेन mūtena |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतैः / मूतेभिः¹ mūtaiḥ / mūtebhiḥ¹ |
Dative | मूताय mūtāya |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Ablative | मूतात् mūtāt |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Genitive | मूतस्य mūtasya |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतानाम् mūtānām |
Locative | मूते mūte |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतेषु mūteṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of मूत (mūta) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतम् mūtam |
मूते mūte |
मूतानि / मूता¹ mūtāni / mūtā¹ |
Vocative | मूत mūta |
मूते mūte |
मूतानि / मूता¹ mūtāni / mūtā¹ |
Accusative | मूतम् mūtam |
मूते mūte |
मूतानि / मूता¹ mūtāni / mūtā¹ |
Instrumental | मूतेन mūtena |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतैः / मूतेभिः¹ mūtaiḥ / mūtebhiḥ¹ |
Dative | मूताय mūtāya |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Ablative | मूतात् mūtāt |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Genitive | मूतस्य mūtasya |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतानाम् mūtānām |
Locative | मूते mūte |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतेषु mūteṣu |
Notes |
|
Declension
Masculine a-stem declension of मूत | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | मूतः (mūtaḥ) | ||
Gen. sg. | मूतस्य (mūtasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतः (mūtaḥ) | मूतौ (mūtau) | मूताः (mūtāḥ) |
Vocative | मूत (mūta) | मूतौ (mūtau) | मूताः (mūtāḥ) |
Accusative | मूतम् (mūtam) | मूतौ (mūtau) | मूतान् (mūtān) |
Instrumental | मूतेन (mūtena) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतैः (mūtaiḥ) |
Dative | मूताय (mūtāya) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Ablative | मूतात् (mūtāt) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Genitive | मूतस्य (mūtasya) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतानाम् (mūtānām) |
Locative | मूते (mūte) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतेषु (mūteṣu) |
Feminine ā-stem declension of मूत | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | मूता (mūtā) | ||
Gen. sg. | मूतायाः (mūtāyāḥ) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूता (mūtā) | मूते (mūte) | मूताः (mūtāḥ) |
Vocative | मूते (mūte) | मूते (mūte) | मूताः (mūtāḥ) |
Accusative | मूताम् (mūtām) | मूते (mūte) | मूताः (mūtāḥ) |
Instrumental | मूतया (mūtayā) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूताभिः (mūtābhiḥ) |
Dative | मूतायै (mūtāyai) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूताभ्यः (mūtābhyaḥ) |
Ablative | मूतायाः (mūtāyāḥ) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूताभ्यः (mūtābhyaḥ) |
Genitive | मूतायाः (mūtāyāḥ) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतानाम् (mūtānām) |
Locative | मूतायाम् (mūtāyām) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतासु (mūtāsu) |
Neuter a-stem declension of मूत | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | मूतम् (mūtam) | ||
Gen. sg. | मूतस्य (mūtasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतम् (mūtam) | मूते (mūte) | मूतानि (mūtāni) |
Vocative | मूत (mūta) | मूते (mūte) | मूतानि (mūtāni) |
Accusative | मूतम् (mūtam) | मूते (mūte) | मूतानि (mūtāni) |
Instrumental | मूतेन (mūtena) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतैः (mūtaiḥ) |
Dative | मूताय (mūtāya) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Ablative | मूतात् (mūtāt) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Genitive | मूतस्य (mūtasya) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतानाम् (mūtānām) |
Locative | मूते (mūte) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतेषु (mūteṣu) |
Etymology 2
From मीव् (mīv, “to move”).
Declension
Masculine a-stem declension of मूत | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | मूतः (mūtaḥ) | ||
Gen. sg. | मूतस्य (mūtasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतः (mūtaḥ) | मूतौ (mūtau) | मूताः (mūtāḥ) |
Vocative | मूत (mūta) | मूतौ (mūtau) | मूताः (mūtāḥ) |
Accusative | मूतम् (mūtam) | मूतौ (mūtau) | मूतान् (mūtān) |
Instrumental | मूतेन (mūtena) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतैः (mūtaiḥ) |
Dative | मूताय (mūtāya) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Ablative | मूतात् (mūtāt) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Genitive | मूतस्य (mūtasya) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतानाम् (mūtānām) |
Locative | मूते (mūte) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतेषु (mūteṣu) |
Feminine ā-stem declension of मूत | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | मूता (mūtā) | ||
Gen. sg. | मूतायाः (mūtāyāḥ) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूता (mūtā) | मूते (mūte) | मूताः (mūtāḥ) |
Vocative | मूते (mūte) | मूते (mūte) | मूताः (mūtāḥ) |
Accusative | मूताम् (mūtām) | मूते (mūte) | मूताः (mūtāḥ) |
Instrumental | मूतया (mūtayā) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूताभिः (mūtābhiḥ) |
Dative | मूतायै (mūtāyai) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूताभ्यः (mūtābhyaḥ) |
Ablative | मूतायाः (mūtāyāḥ) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूताभ्यः (mūtābhyaḥ) |
Genitive | मूतायाः (mūtāyāḥ) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतानाम् (mūtānām) |
Locative | मूतायाम् (mūtāyām) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतासु (mūtāsu) |
Neuter a-stem declension of मूत | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | मूतम् (mūtam) | ||
Gen. sg. | मूतस्य (mūtasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतम् (mūtam) | मूते (mūte) | मूतानि (mūtāni) |
Vocative | मूत (mūta) | मूते (mūte) | मूतानि (mūtāni) |
Accusative | मूतम् (mūtam) | मूते (mūte) | मूतानि (mūtāni) |
Instrumental | मूतेन (mūtena) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतैः (mūtaiḥ) |
Dative | मूताय (mūtāya) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Ablative | मूतात् (mūtāt) | मूताभ्याम् (mūtābhyām) | मूतेभ्यः (mūtebhyaḥ) |
Genitive | मूतस्य (mūtasya) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतानाम् (mūtānām) |
Locative | मूते (mūte) | मूतयोः (mūtayoḥ) | मूतेषु (mūteṣu) |
Declension
Masculine a-stem declension of मूत (mūta) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतः mūtaḥ |
मूतौ / मूता¹ mūtau / mūtā¹ |
मूताः / मूतासः¹ mūtāḥ / mūtāsaḥ¹ |
Vocative | मूत mūta |
मूतौ / मूता¹ mūtau / mūtā¹ |
मूताः / मूतासः¹ mūtāḥ / mūtāsaḥ¹ |
Accusative | मूतम् mūtam |
मूतौ / मूता¹ mūtau / mūtā¹ |
मूतान् mūtān |
Instrumental | मूतेन mūtena |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतैः / मूतेभिः¹ mūtaiḥ / mūtebhiḥ¹ |
Dative | मूताय mūtāya |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Ablative | मूतात् mūtāt |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Genitive | मूतस्य mūtasya |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतानाम् mūtānām |
Locative | मूते mūte |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतेषु mūteṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of मूत (mūta) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | मूतम् mūtam |
मूते mūte |
मूतानि / मूता¹ mūtāni / mūtā¹ |
Vocative | मूत mūta |
मूते mūte |
मूतानि / मूता¹ mūtāni / mūtā¹ |
Accusative | मूतम् mūtam |
मूते mūte |
मूतानि / मूता¹ mūtāni / mūtā¹ |
Instrumental | मूतेन mūtena |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतैः / मूतेभिः¹ mūtaiḥ / mūtebhiḥ¹ |
Dative | मूताय mūtāya |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Ablative | मूतात् mūtāt |
मूताभ्याम् mūtābhyām |
मूतेभ्यः mūtebhyaḥ |
Genitive | मूतस्य mūtasya |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतानाम् mūtānām |
Locative | मूते mūte |
मूतयोः mūtayoḥ |
मूतेषु mūteṣu |
Notes |
|
References
- Monier Williams (1899) “मूत”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 819/1, 825/3.
- Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 365-66
- Mayrhofer, Manfred (1963) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 663
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.