आश्चर्य

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit आश्चर्य (āścarya).

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /ɑːʃ.t͡ʃəɾ.jᵊ/, [äːʃ.t͡ʃɐɾ.jᵊ]

Noun

आश्चर्य • (āścarya) m (Urdu spelling آشچریہ)

surprise, amazement
Synonyms: हैरानी (hairānī), अचरज (acraj), अचंभा (acambhā), विस्मय (vismay)

मुझे उसके ऐसा कहने पर आश्चर्य हुआ।
mujhe uske aisā kahne par āścarya huā.
I'm surprised he said that.
wonder
विक्टोरिया जलप्रपात विश्व के आश्चर्यों में से एक है।
vikṭoriyā jalaprapāt viśva ke āścaryõ mẽ se ek hai.
Victoria Falls (lit. “Victoria Cascade”) is one of the wonders of the world.

Declension

Declension of आश्चर्य (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	आश्चर्य āścarya	आश्चर्य āścarya
oblique	आश्चर्य āścarya	आश्चर्यों āścaryõ
vocative	आश्चर्य āścarya	आश्चर्यो āścaryo

Derived terms

आश्चर्यजनक (āścaryajnak)
आश्चर्यचकित (āścaryackit)

References

Bahri, Hardev (1989) “आश्चर्य”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “आश्चर्य”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
Platts, John T. (1884) “आश्चर्य”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
McGregor, Ronald Stuart (1993) “आश्चर्य”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit आश्चर्य (āścarya).

Pronunciation

IPA^(key): /aɕ.t͡ɕəɾ.jə/

Noun

आश्चर्य • (āścarya) n

surprise, amazement
Synonyms: अचंबा (acambā), नवल (naval)

Declension

Declension of आश्चर्य (neut cons-stem)
direct singular	आश्चर्य āścry
direct plural	आश्चर्ये, आश्चर्यं āścrye, āścarya
	singular एकवचन	plural अनेकवचन
nominative प्रथमा	आश्चर्य āścry	आश्चर्ये, आश्चर्यं āścrye, āścarya
oblique सामान्यरूप	आश्चर्या āścryā	आश्चर्यां- āścryān-
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी	आश्चर्याला āścryālā	आश्चर्यांना āścryānnā
ergative	आश्चर्याने, आश्चर्यानं āścryāne, āścryāna	आश्चर्यांनी āścryānnī
instrumental	आश्चर्याशी āścryāśī	आश्चर्यांशी āścryānśī
locative सप्तमी	आश्चर्यात āścryāt	आश्चर्यांत āścryāt
vocative संबोधन	आश्चर्या āścryā	आश्चर्यांनो āścryānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of आश्चर्य (neut cons-stem)
	masculine object पुल्लिंगी कर्म		feminine object स्त्रीलिंगी कर्म		neuter object नपुसकलिंगी कर्म		oblique सामान्यरूप
	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular^* एकवचन	plural अनेकवचन	oblique सामान्यरूप
singular subject एकवचनी कर्ता	आश्चर्याचा āścryāċā	आश्चर्याचे āścryāċe	आश्चर्याची āścryācī	आश्चर्याच्या āścryācā	आश्चर्याचे, आश्चर्याचं āścryāċe, āścryāċa	आश्चर्याची āścryācī	आश्चर्याच्या āścryācā
plural subject अनेकवचनी कर्ता	आश्चर्यांचा āścryānċā	आश्चर्यांचे āścryānċe	आश्चर्यांची āścryāñcī	आश्चर्यांच्या āścryāncā	आश्चर्यांचे, आश्चर्यांचं āścryānċe, āścryānċa	आश्चर्यांची āścryāñcī	आश्चर्यांच्या āścryāñcā
^* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

References

Berntsen, Maxine, “आश्चर्य”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.

Sanskrit

Alternative scripts

আশ্চৰ্য (Assamese script)
ᬆᬰ᭄ᬘᬃᬬ (Balinese script)
আশ্চর্য (Bengali script)
𑰁𑰫𑰿𑰓𑰨𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
𑀆𑀰𑁆𑀘𑀭𑁆𑀬 (Brahmi script)
အာၐ္စရျ (Burmese script)
આશ્ચર્ય (Gujarati script)
ਆਸ਼੍ਚਰ੍ਯ (Gurmukhi script)
𑌆𑌶𑍍𑌚𑌰𑍍𑌯 (Grantha script)
ꦄꦴꦯ꧀ꦕꦫꦾ (Javanese script)
𑂄𑂬𑂹𑂒𑂩𑂹𑂨 (Kaithi script)
ಆಶ್ಚರ್ಯ (Kannada script)
អាឝ្ចយ៌ (Khmer script)
ອາຨ຺ຈຣ຺ຍ (Lao script)
ആശ്ചര്യ (Malayalam script)
ᠠ᠎᠊ᠠᡧᢜᠠᡵᠶᠠ (Manchu script)
𑘁𑘫𑘿𑘓𑘨𑘿𑘧 (Modi script)
ᠠᢗᠱᢋᠠᠷᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
𑦡𑧋𑧠𑦳𑧈𑧠𑧇 (Nandinagari script)
𑐁𑐱𑑂𑐔𑐬𑑂𑐫 (Newa script)
ଆଶ୍ଚର୍ଯ (Odia script)
ꢃꢯ꣄ꢗꢬ꣄ꢫ (Saurashtra script)
𑆄𑆯𑇀𑆖𑆫𑇀𑆪 (Sharada script)
𑖁𑖫𑖿𑖓𑖨𑖿𑖧 (Siddham script)
ආශ‍්චර්‍ය (Sinhalese script)
𑩐𑩛𑩿 𑪙𑩡𑩼 𑪙𑩻 (Soyombo script)
𑚁𑚧𑚶𑚏𑚤𑚶𑚣 (Takri script)
ஆஶ்சர்ய (Tamil script)
ఆశ్చర్య (Telugu script)
อาศฺจรฺย (Thai script)
ཨཱ་ཤྩ་རྱ (Tibetan script)
𑒂𑒬𑓂𑒔𑒩𑓂𑒨 (Tirhuta script)
𑨀𑨊𑨮𑩇𑨣𑨫𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ɑːɕ.t͡ɕɐɾ.jɐ/
(Classical) IPA^(key): /ɑːɕˈt͡ɕɐɾ.jɐ/

Adjective

आश्चर्य • (āścarya) stem

Declension

Masculine a-stem declension of आश्चर्य (āścarya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आश्चर्यः āścaryaḥ	आश्चर्यौ / आश्चर्या¹ āścaryau / āścaryā¹	आश्चर्याः / आश्चर्यासः¹ āścaryāḥ / āścaryāsaḥ¹
Vocative	आश्चर्य āścarya	आश्चर्यौ / आश्चर्या¹ āścaryau / āścaryā¹	आश्चर्याः / आश्चर्यासः¹ āścaryāḥ / āścaryāsaḥ¹
Accusative	आश्चर्यम् āścaryam	आश्चर्यौ / आश्चर्या¹ āścaryau / āścaryā¹	आश्चर्यान् āścaryān
Instrumental	आश्चर्येण āścaryeṇa	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्यैः / आश्चर्येभिः¹ āścaryaiḥ / āścaryebhiḥ¹
Dative	आश्चर्याय āścaryāya	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्येभ्यः āścaryebhyaḥ
Ablative	आश्चर्यात् āścaryāt	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्येभ्यः āścaryebhyaḥ
Genitive	आश्चर्यस्य āścaryasya	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्याणाम् āścaryāṇām
Locative	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्येषु āścaryeṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of आश्चर्या (āścaryā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आश्चर्या āścaryā	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याः āścaryāḥ
Vocative	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याः āścaryāḥ
Accusative	आश्चर्याम् āścaryām	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याः āścaryāḥ
Instrumental	आश्चर्यया / आश्चर्या¹ āścaryayā / āścaryā¹	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्याभिः āścaryābhiḥ
Dative	आश्चर्यायै āścaryāyai	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्याभ्यः āścaryābhyaḥ
Ablative	आश्चर्यायाः / आश्चर्यायै² āścaryāyāḥ / āścaryāyai²	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्याभ्यः āścaryābhyaḥ
Genitive	आश्चर्यायाः / आश्चर्यायै² āścaryāyāḥ / āścaryāyai²	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्याणाम् āścaryāṇām
Locative	आश्चर्यायाम् āścaryāyām	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्यासु āścaryāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of आश्चर्य (āścarya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आश्चर्यम् āścaryam	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याणि / आश्चर्या¹ āścaryāṇi / āścaryā¹
Vocative	आश्चर्य āścarya	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याणि / आश्चर्या¹ āścaryāṇi / āścaryā¹
Accusative	आश्चर्यम् āścaryam	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याणि / आश्चर्या¹ āścaryāṇi / āścaryā¹
Instrumental	आश्चर्येण āścaryeṇa	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्यैः / आश्चर्येभिः¹ āścaryaiḥ / āścaryebhiḥ¹
Dative	आश्चर्याय āścaryāya	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्येभ्यः āścaryebhyaḥ
Ablative	आश्चर्यात् āścaryāt	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्येभ्यः āścaryebhyaḥ
Genitive	आश्चर्यस्य āścaryasya	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्याणाम् āścaryāṇām
Locative	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्येषु āścaryeṣu
Notes	¹Vedic

Noun

आश्चर्य • (āścarya) stem, n

Declension

Neuter a-stem declension of आश्चर्य (āścarya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आश्चर्यम् āścaryam	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याणि / आश्चर्या¹ āścaryāṇi / āścaryā¹
Vocative	आश्चर्य āścarya	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याणि / आश्चर्या¹ āścaryāṇi / āścaryā¹
Accusative	आश्चर्यम् āścaryam	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्याणि / आश्चर्या¹ āścaryāṇi / āścaryā¹
Instrumental	आश्चर्येण āścaryeṇa	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्यैः / आश्चर्येभिः¹ āścaryaiḥ / āścaryebhiḥ¹
Dative	आश्चर्याय āścaryāya	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्येभ्यः āścaryebhyaḥ
Ablative	आश्चर्यात् āścaryāt	आश्चर्याभ्याम् āścaryābhyām	आश्चर्येभ्यः āścaryebhyaḥ
Genitive	आश्चर्यस्य āścaryasya	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्याणाम् āścaryāṇām
Locative	आश्चर्ये āścarye	आश्चर्ययोः āścaryayoḥ	आश्चर्येषु āścaryeṣu
Notes	¹Vedic

References

Monier Williams (1899) “आश्चर्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 158.1.

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.