هشتن
Persian
Etymology
From Proto-Indo-European *selǵ- (“to let go”). Akin to Middle High German selken (“dribble (clouds)”). Other Indo-Iranian cognates include Central Kurdish ھێشتن (hêştin, “permit”), Pashto ايښودل (iśodəl, “to place”) and Sanskrit सृजति (sṛjati, “discharge, emit”). Also related to Old Armenian արձակ (arjak, “free, loose”) and ապահարզան (apaharzan, “divorce”) which are Iranian borrowings.
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): [hiʃ.ˈtan]
- (Dari, formal) IPA(key): [hɪʃ.t̪ʰǽn]
- (Kabuli) IPA(key): [ʔɪʃ.t̪ʰǽn]
- (Hazaragi) IPA(key): [ʔiʃ.t̪ʰǽn]
- (Iran, formal) IPA(key): [heʃ.t̪ʰǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [hiʃ.t̪ʰǽn]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | hištan |
| Dari reading? | hištan |
| Iranian reading? | heštan |
| Tajik reading? | hištan |
Verb
| Dari | هشتن |
|---|---|
| Iranian Persian | |
| Tajik | ҳиштан |
هشتن • (heštan) (present stem هل (hel))
- to let, allow
- Synonym: گذاشتن (gozâštan)
- to put, place, deposit
- to leave
- (archaic) to dismiss, abandon; to let go
- 1207-1273, Rumi, Fīhi Mā Fīh, "در بیان موانع غیبی"
- گفت: «مرا نمی‌هلند.» چون کار از حد گذشت، خواجه سر در مسجد کرد تا ببیند کیست که نمی‌هلد. جز کفشی و سایه‌ای کسی ندید و کس نمی‌جنبید. گفت: «آخر کیست که تو را نمی‌هلد که بیرون آیی؟»
- (please add an English translation of this quotation)
- 1207-1273, Rumi, Fīhi Mā Fīh, "در بیان موانع غیبی"
Usage notes
- The imperative form of this verb “بهل (behel)” is often shortened to “بل (bel)” in spoken Persian.
- In some dialects هشتن (heštan) is preferred, while in others, including Tehrani Persian, گذاشتن (gozâštan) is preferred.
Conjugation
| infinitive | هشتن (hištán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | هل (hil) | ||||||
| past | هشت (hišt) | |||||||
| participle | present | هلنده (hilindá) | ||||||
| past | هشته (hištá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | هلم (hilam) |
هلی (hilī) |
هلد (hilad) |
هلیم (hilēm) |
هلید (hilēd) |
هلند (hiland) | |
| present (imperfect) | می‌هلم (mḗ-hilam) |
می‌هلی (mḗ-hilī) |
می‌هلد (mḗ-hilad) |
می‌هلیم (mḗ-hilēm) |
می‌هلید (mḗ-hilēd) |
می‌هلند (mḗ-hiland) | ||
| present progressive | در حال هشتن استم (dar hāl-i hištan astam) |
در حال هشتن استی (dar hāl-i hištan astī) |
در حال هشتن است (dar hāl-i hištan ast) |
در حال هشتن استیم (dar hāl-i hištan astēm) |
در حال هشتن استید (dar hāl-i hištan astēd) |
در حال هشتن استند (dar hāl-i hištan astand) | ||
| present perfect | هشته‌ام (hištá-am) |
هشته‌ای (hištá-ī) |
هشته‌است (hištá ast) |
هشته‌ایم (hištá-ēn) |
هشته‌اید (hištá-ēd) |
هشته‌اند (hištá-and) | ||
| past | هشتم (hištam) |
هشتی (hištī) |
هشت (hišt) |
هشتیم (hištēm) |
هشتید (hištēd) |
هشتند (hištand) | ||
| past (imperfect) | می‌هشتم (mḗ-hištam) |
می‌هشتی (mḗ-hištī) |
می‌هشت (mḗ-hišt) |
می‌هشتیم (mḗ-hištēm) |
می‌هشتید (mḗ-hištēd) |
می‌هشتند (mḗ-hištand) | ||
| past progressive | در حال هشتن بودم (dar hāl-i hištan būdam) |
در حال هشتن بودی (dar hāl-i hištan būdī) |
در حال هشتن بود (dar hāl-i hištan būd) |
در حال هشتن بودیم (dar hāl-i hištan būdēm) |
در حال هشتن بودید (dar hāl-i hištan būdēd) |
در حال هشتن بودند (dar hāl-i hištan būdand) | ||
| pluperfect | هشته بودم (hištá bū́dam) |
هشته بودی (hištá bū́dī) |
هشته بود (hištá būd) |
هشته بودیم (hištá bū́dēm) |
هشته بودید (hištá bū́dēd) |
هشته بودند (hištá bū́dand) | ||
| future | خواهم هشت (xāhám hišt) |
خواهی هشت (xāhī́ hišt) |
خواهد هشت (xāhád hišt) |
خواهیم هشت (xāhḗm hišt) |
خواهید هشت (xāhḗd hišt) |
خواهند هشت (xāhánd hišt) | ||
| subjunctive | present | بهلم (bíhilam) |
بهلی (bíhilī) |
بهلد (bíhilad) |
بهلیم (bíhilēm) |
بهلید (bíhilēd) |
بهلند (bíhiland) | |
| past | هشته باشم (hištá bā́šam) |
هشته باشی (hištá bā́šī) |
هشته باشد (hištá bā́šad) |
هشته باشیم (hištá bā́šēm) |
هشته باشید (hištá bā́šēd) |
هشته باشند (hištá bā́šand) | ||
| imperative | بهل (bíhil) |
بهلید (bíhilēd) |
||||||
| infinitive | هشتن (hištán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | هل (hil) | ||||||
| past | هشت (hišt) | |||||||
| participle | present | هلنده (hilindá) | ||||||
| past | هشته (hištá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | هلم (hilum) |
هلی (hilī) |
هله (hila) |
هلیم (hilēm) |
هلین (hilēn) |
هلن (hilan) | |
| present (imperfect) | می‌هلم (mḗ-hilum) |
می‌هلی (mḗ-hilī) |
می‌هله (mḗ-hila) |
می‌هلیم (mḗ-hilēm) |
می‌هلین (mḗ-hilēn) |
می‌هلن (mḗ-hilan) | ||
| present progressive | ده آل هشتن استم (da āl-i hištan astum) |
ده آل هشتن استی (da āl-i hištan astī) |
ده آل هشتن است (da āl-i hištan ast) |
ده آل هشتن استیم (da āl-i hištan astēm) |
ده آل هشتن استین (da āl-i hištan astēn) |
ده آل هشتن استن (da āl-i hištan astan) | ||
| present perfect | هشتم (hištám) |
هشتی (hištī́) |
هشتاست (hištást) |
هشتیم (hištḗm) |
هشتین (hištḗn) |
هشتن (hištán) | ||
| past | هشتم (hištum) |
هشتی (hištī) |
هشته (hišta) |
هشتیم (hištēm) |
هشتین (hištēn) |
هشتن (hištan) | ||
| past (imperfect) | می‌هشتم (mḗ-hištum) |
می‌هشتی (mḗ-hištī) |
می‌هشته (mḗ-hišta) |
می‌هشتیم (mḗ-hištēm) |
می‌هشتین (mḗ-hištēn) |
می‌هشتن (mḗ-hištan) | ||
| past progressive | ده آل هشتن بودم (da āl-i hištan būdum) |
ده آل هشتن بودی (da āl-i hištan būdī) |
ده آل هشتن بود (da āl-i hištan būd) |
ده آل هشتن بودیم (da āl-i hištan būdēm) |
ده آل هشتن بودین (da āl-i hištan būdēn) |
ده آل هشتن بودن (da āl-i hištan būdan) | ||
| pluperfect | هشته بودم (hištá bū́dum) |
هشته بودی (hištá bū́dī) |
هشته بوده (hištá būda) |
هشته بودیم (hištá bū́dēm) |
هشته بودین (hištá bū́dēn) |
هشته بودن (hištá bū́dan) | ||
| future | خوایم هشت (xāyyúm hišt) |
خوایی هشت (xāyyī́ hišt) |
خوایه هشت (xāyyá hišt) |
خواییم هشت (xāyyḗm hišt) |
خوایین هشت (xāyyḗn hišt) |
خواین هشت (xāyyán hišt) | ||
| subjunctive | present | بهلم (bíhilum) |
بهلی (bíhilī) |
بهله (bíhila) |
بهلیم (búhilēm) |
بهلین (bíhilēn) |
بهلن (bíhilan) | |
| past | هشته باشم (hištá bā́šam) |
هشته باشی (hištá bā́šī) |
هشته باشه (hištá bā́ša) |
هشته باشیم (hištá bā́šēm) |
هشته باشین (hištá bā́šēn) |
هشته باشن (hištá bā́šan) | ||
| imperative | بهل (bíhil) |
بهلین (bíhilēn) |
||||||
| infinitive | هشتن (heštán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | هل (hel) | ||||||
| past | هشت (hešt) | |||||||
| participle | present | هلنده (helandé) | ||||||
| past | هشته (hešté) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | هلم (helam) |
هلی (heli) |
هلد (helad) |
هلیم (helim) |
هلید (helid) |
هلند (heland) | |
| present (imperfect) | می‌هلم (mí-helam) |
می‌هلی (mí-heli) |
می‌هلد (mí-helad) |
می‌هلیم (mí-helim) |
می‌هلید (mí-helid) |
می‌هلند (mí-heland) | ||
| present progressive | دارم می‌هلم (dấram mí-helam) |
داری می‌هلی (dấri mí-heli) |
دارد می‌هلد (dấrad mí-helad) |
داریم می‌هلیم (dấrim mí-helim) |
دارید می‌هلید (dấrid mí-helid) |
دارند می‌هلند (dấrand mí-heland) | ||
| present perfect | هشته‌ام (hešté-am) |
هشته‌ای (hešté-i) |
هشته است (hešté ast) |
هشته‌ایم (hešté-im) |
هشته‌اید (hešté-id) |
هشته‌اند (hešté-and) | ||
| past | هشتم (heštam) |
هشتی (hešti) |
هشت (hešt) |
هشتیم (heštim) |
هشتید (heštid) |
هشتند (heštand) | ||
| past (imperfect) | می‌هشتم (mí-heštam) |
می‌هشتی (mí-hešti) |
می‌هشت (mí-hešt) |
می‌هشتیم (mí-heštim) |
می‌هشتید (mí-heštid) |
می‌هشتند (mí-heštand) | ||
| past progressive | داشتم می‌هشتم (dấštam mí-heštam) |
داشتی می‌هشتی (dấšti mí-hešti) |
داشت می‌هشت (dâšt mí-hešt) |
داشتیم می‌هشتیم (dấštim mí-heštim) |
داشتید می‌هشتید (dấštid mí-heštid) |
داشتند می‌هشتند (dấštand mí-heštand) | ||
| pluperfect | هشته بودم (hešté búdam) |
هشته بودی (hešté búdi) |
هشته بود (hešté bud) |
هشته بودیم (hešté búdim) |
هشته بودید (hešté búdid) |
هشته بودند (hešté búdand) | ||
| future | خواهم هشت (xâhám hešt) |
خواهی هشت (xâhí hešt) |
خواهد هشت (xâhád hešt) |
خواهیم هشت (xâhím hešt) |
خواهید هشت (xâhíd hešt) |
خواهند هشت (xâhánd hešt) | ||
| subjunctive | present | بهلم (béhelam) |
بهلی (béheli) |
بهلد (béhelad) |
بهلیم (béhelim) |
بهلید (béhelid) |
بهلند (béheland) | |
| past | هشته باشم (hešté bấšam) |
هشته باشی (hešté bấši) |
هشته باشد (hešté bấšad) |
هشته باشیم (hešté bấšim) |
هشته باشید (hešté bấšid) |
هشته باشند (hešté bấšand) | ||
| imperative | بهل (béhel) |
بهلید (béhelid) |
||||||
| infinitive | هشتن (heštán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | هل (hel) | ||||||
| past | هشت (hešt) | |||||||
| participle | present | هلنده (helandé) | ||||||
| past | هشته (hešté) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | هلم (helam) |
هلی (heli) |
هله (hele) |
هلیم (helim) |
هلین (helin) |
هلن (helan) | |
| present (imperfect) | می‌هلم (mí-helam) |
می‌هلی (mí-heli) |
می‌هله (mí-hele) |
می‌هلیم (mí-helim) |
می‌هلین (mí-helin) |
می‌هلن (mí-helan) | ||
| present progressive | دارم می‌هلم (dấram mí-helam) |
داری می‌هلی (dấri mí-heli) |
داره می‌هله (dấre mí-hele) |
داریم می‌هلیم (dấrim mí-helim) |
دارین می‌هلین (dấrin mí-helin) |
دارن می‌هلن (dấran mí-helan) | ||
| present perfect | هشته‌ام (heštám) |
هشته‌ای (heští) |
هشته (hešté) |
هشته‌ایم (heštím) |
هشته‌این (heštín) |
هشته‌ان (heštán) | ||
| past | هشتم (heštam) |
هشتی (hešti) |
هشت (hešt) |
هشتیم (heštim) |
هشتین (heštin) |
هشتن (heštan) | ||
| past (imperfect) | می‌هشتم (mí-heštam) |
می‌هشتی (mí-hešti) |
می‌هشت (mí-hešt) |
می‌هشتیم (mí-heštim) |
می‌هشتین (mí-heštin) |
می‌هشتن (mí-heštan) | ||
| past progressive | داشتم می‌هشتم (dấštam mí-heštam) |
داشتی می‌هشتی (dấšti mí-hešti) |
داشت می‌هشت (dấšt mí-hešt) |
داشتیم می‌هشتیم (dấštim mí-heštim) |
داشتین می‌هشتین (dấštin mí-heštin) |
داشتن می‌هشتن (dấštan mí-heštan) | ||
| pluperfect | هشته بودم (hešté búdam) |
هشته بودی (hešté búdi) |
هشته بود (hešté bud) |
هشته بودیم (hešté búdim) |
هشته بودین (hešté búdin) |
هشته بودن (hešté búdan) | ||
| subjunctive | present | بهلم (béhelam) |
بهلی (béheli) |
بهله (béhele) |
بهلیم (béhelim) |
بهلین (béhelin) |
بهلن (béhelan) | |
| past | هشته باشم (hešté bấšam) |
هشته باشی (hešté bấši) |
هشته باشه (hešté bấše) |
هشته باشیم (hešté bấšim) |
هشته باشین (hešté bấšin) |
هشته باشن (hešté bấšan) | ||
| imperative | بهل (béhel) |
بهلین (béhelin) |
||||||
References
- Dehkhoda, Ali-Akbar (1931–) “هشتن”, in Dehkhoda Dictionary Institute, editors, Dehkhoda Dictionary (in Persian), Tehran: University of Tehran Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.