ձախ
Armenian
Etymology
From Old Armenian ձախ (jax).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [d͡zɑχ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [t͡sʰɑχ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Adjective
ձախ • (jax) (superlative ամենաձախ)
- left; left-hand
- Antonym: աջ (aǰ)
- ձախ ձեռք ― jax jeṙkʻ ― left hand
- ձախ աչք ― jax ačʻkʻ ― left eye
- (figuratively) unsuccessful; unfortunate
- Antonym: հաջողակ (haǰoġak)
- (politics) left
- Antonym: աջ (aǰ)
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ձախ (jax) | ձախեր (jaxer) | ||
| dative | ձախի (jaxi) | ձախերի (jaxeri) | ||
| ablative | ձախից (jaxicʻ) | ձախերից (jaxericʻ) | ||
| instrumental | ձախով (jaxov) | ձախերով (jaxerov) | ||
| locative | ձախում (jaxum) | ձախերում (jaxerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ձախը/ձախն (jaxə/jaxn) | ձախերը/ձախերն (jaxerə/jaxern) | ||
| dative | ձախին (jaxin) | ձախերին (jaxerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ձախս (jaxs) | ձախերս (jaxers) | ||
| dative | ձախիս (jaxis) | ձախերիս (jaxeris) | ||
| ablative | ձախիցս (jaxicʻs) | ձախերիցս (jaxericʻs) | ||
| instrumental | ձախովս (jaxovs) | ձախերովս (jaxerovs) | ||
| locative | ձախումս (jaxums) | ձախերումս (jaxerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ձախդ (jaxd) | ձախերդ (jaxerd) | ||
| dative | ձախիդ (jaxid) | ձախերիդ (jaxerid) | ||
| ablative | ձախիցդ (jaxicʻd) | ձախերիցդ (jaxericʻd) | ||
| instrumental | ձախովդ (jaxovd) | ձախերովդ (jaxerovd) | ||
| locative | ձախումդ (jaxumd) | ձախերումդ (jaxerumd) | ||
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ձախ (jax) | ձախեր (jaxer) | ||
| dative | ձախի (jaxi) | ձախերի (jaxeri) | ||
| ablative | ձախից (jaxicʻ) | ձախերից (jaxericʻ) | ||
| instrumental | ձախով (jaxov) | ձախերով (jaxerov) | ||
| locative | ձախում (jaxum) | ձախերում (jaxerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ձախը/ձախն (jaxə/jaxn) | ձախերը/ձախերն (jaxerə/jaxern) | ||
| dative | ձախին (jaxin) | ձախերին (jaxerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ձախս (jaxs) | ձախերս (jaxers) | ||
| dative | ձախիս (jaxis) | ձախերիս (jaxeris) | ||
| ablative | ձախիցս (jaxicʻs) | ձախերիցս (jaxericʻs) | ||
| instrumental | ձախովս (jaxovs) | ձախերովս (jaxerovs) | ||
| locative | ձախումս (jaxums) | ձախերումս (jaxerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ձախդ (jaxd) | ձախերդ (jaxerd) | ||
| dative | ձախիդ (jaxid) | ձախերիդ (jaxerid) | ||
| ablative | ձախիցդ (jaxicʻd) | ձախերիցդ (jaxericʻd) | ||
| instrumental | ձախովդ (jaxovd) | ձախերովդ (jaxerovd) | ||
| locative | ձախումդ (jaxumd) | ձախերումդ (jaxerumd) | ||
Adverb
ձախ • (jax)
- to the left (of)
- Antonym: աջ (aǰ)
- ինձնից ձախ ― injnicʻ jax ― to my left, on my left
Descendants
- → Udi: дзах (ʒaχ)
Old Armenian
Etymology
The origin remains a mystery.[1]
Declension
u-type
Noun
ձախ • (jax)
Declension
u-type
Derived terms
- ձախական (jaxakan)
- ձախակողմ (jaxakołm)
- ձախակողմեան (jaxakołmean)
- ձախակողմն (jaxakołmn)
- ձախակուսի (jaxakusi)
- ձախաձեռնեայ (jaxajeṙneay)
- ձախային (jaxayin)
- ձախանամ (jaxanam)
- ձախլեմ (jaxlem)
- ձախող (jaxoł)
- ձախողակ (jaxołak)
- ձախողակի (jaxołaki)
- ձախողանք (jaxołankʻ)
- ձախողիմ (jaxołim)
- ձախոյ (jaxoy)
- ձախորդութիւն (jaxordutʻiwn)
- ձախու (jaxu)
Descendants
- Armenian: ձախ (jax)
References
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ձախ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Further reading
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ձախ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ձախ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.