կշտանալ
Armenian
Etymology
From Middle Armenian կշտանալ (kštanal).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kəʃtɑnɑ́l]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡəʃtɑnɑ́l]
Verb
կշտանալ • (kštanal)
- (intransitive) to eat one's fill; to be full (after eating)
- Synonym: հագենալ (hagenal)
Inflection
plain -al conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | կշտանալ (kštanal) | imperfective converb | կշտանում (kštanum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | կշտանալիս (kštanalis) | ||||
| causative | — | perfective converb | կշտացել (kštacʻel) | ||||
| aorist stem | կշտաց- (kštacʻ-) | future converb I | կշտանալու (kštanalu) | ||||
| resultative participle | կշտացած (kštacʻac) | future converb II | կշտանալիք (kštanalikʻ) | ||||
| subject participle | կշտացող (kštacʻoġ) | connegative converb | կշտանա (kštana) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կշտանում եմ (kštanum em) | կշտանում ես (kštanum es) | կշտանում է (kštanum ē) | կշտանում ենք (kštanum enkʻ) | կշտանում եք (kštanum ekʻ) | կշտանում են (kštanum en) | |
| past imperfective | կշտանում էի (kštanum ēi) | կշտանում էիր (kštanum ēir) | կշտանում էր (kštanum ēr) | կշտանում էինք (kštanum ēinkʻ) | կշտանում էիք (kštanum ēikʻ) | կշտանում էին (kštanum ēin) | |
| future | կշտանալու եմ (kštanalu em) | կշտանալու ես (kštanalu es) | կշտանալու է (kštanalu ē) | կշտանալու ենք (kštanalu enkʻ) | կշտանալու եք (kštanalu ekʻ) | կշտանալու են (kštanalu en) | |
| past future | կշտանալու էի (kštanalu ēi) | կշտանալու էիր (kštanalu ēir) | կշտանալու էր (kštanalu ēr) | կշտանալու էինք (kštanalu ēinkʻ) | կշտանալու էիք (kštanalu ēikʻ) | կշտանալու էին (kštanalu ēin) | |
| present perfect | կշտացել եմ (kštacʻel em) | կշտացել ես (kštacʻel es) | կշտացել է (kštacʻel ē) | կշտացել ենք (kštacʻel enkʻ) | կշտացել եք (kštacʻel ekʻ) | կշտացել են (kštacʻel en) | |
| pluperfect | կշտացել էի (kštacʻel ēi) | կշտացել էիր (kštacʻel ēir) | կշտացել էր (kštacʻel ēr) | կշտացել էինք (kštacʻel ēinkʻ) | կշտացել էիք (kštacʻel ēikʻ) | կշտացել էին (kštacʻel ēin) | |
| aorist (past perfective) | կշտացա (kštacʻa) | կշտացար (kštacʻar) | կշտացավ (kštacʻav) | կշտացանք (kštacʻankʻ) | կշտացաք (kštacʻakʻ) | կշտացան (kštacʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կշտանամ (kštanam) | կշտանաս (kštanas) | կշտանա (kštana) | կշտանանք (kštanankʻ) | կշտանաք (kštanakʻ) | կշտանան (kštanan) | |
| past | կշտանայի (kštanayi) | կշտանայիր (kštanayir) | կշտանար (kštanar) | կշտանայինք (kštanayinkʻ) | կշտանայիք (kštanayikʻ) | կշտանային (kštanayin) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կկշտանամ (kkštanam) | կկշտանաս (kkštanas) | կկշտանա (kkštana) | կկշտանանք (kkštanankʻ) | կկշտանաք (kkštanakʻ) | կկշտանան (kkštanan) | |
| past | կկշտանայի (kkštanayi) | կկշտանայիր (kkštanayir) | կկշտանար (kkštanar) | կկշտանայինք (kkštanayinkʻ) | կկշտանայիք (kkštanayikʻ) | կկշտանային (kkštanayin) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | կշտացի՛ր, կշտացի՛* (kštacʻír, kštacʻí*) | — | — | կշտացե՛ք (kštacʻékʻ) | — | ||
| *colloquial | |||||||
plain -al negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չկշտանալ (čʻkštanal) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չկշտացած (čʻkštacʻac) | ||||||
| subject participle | չկշտացող (čʻkštacʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ կշտանում (čʻem kštanum) | չես կշտանում (čʻes kštanum) | չի կշտանում (čʻi kštanum) | չենք կշտանում (čʻenkʻ kštanum) | չեք կշտանում (čʻekʻ kštanum) | չեն կշտանում (čʻen kštanum) | |
| past imperfective | չէի կշտանում (čʻēi kštanum) | չէիր կշտանում (čʻēir kštanum) | չէր կշտանում (čʻēr kštanum) | չէինք կշտանում (čʻēinkʻ kštanum) | չէիք կշտանում (čʻēikʻ kštanum) | չէին կշտանում (čʻēin kštanum) | |
| future | չեմ կշտանալու (čʻem kštanalu) | չես կշտանալու (čʻes kštanalu) | չի կշտանալու (čʻi kštanalu) | չենք կշտանալու (čʻenkʻ kštanalu) | չեք կշտանալու (čʻekʻ kštanalu) | չեն կշտանալու (čʻen kštanalu) | |
| past future | չէի կշտանալու (čʻēi kštanalu) | չէիր կշտանալու (čʻēir kštanalu) | չէր կշտանալու (čʻēr kštanalu) | չէինք կշտանալու (čʻēinkʻ kštanalu) | չէիք կշտանալու (čʻēikʻ kštanalu) | չէին կշտանալու (čʻēin kštanalu) | |
| present perfect | չեմ կշտացել (čʻem kštacʻel) | չես կշտացել (čʻes kštacʻel) | չի կշտացել (čʻi kštacʻel) | չենք կշտացել (čʻenkʻ kštacʻel) | չեք կշտացել (čʻekʻ kštacʻel) | չեն կշտացել (čʻen kštacʻel) | |
| pluperfect | չէի կշտացել (čʻēi kštacʻel) | չէիր կշտացել (čʻēir kštacʻel) | չէր կշտացել (čʻēr kštacʻel) | չէինք կշտացել (čʻēinkʻ kštacʻel) | չէիք կշտացել (čʻēikʻ kštacʻel) | չէին կշտացել (čʻēin kštacʻel) | |
| aorist (past perfective) | չկշտացա (čʻkštacʻa) | չկշտացար (čʻkštacʻar) | չկշտացավ (čʻkštacʻav) | չկշտացանք (čʻkštacʻankʻ) | չկշտացաք (čʻkštacʻakʻ) | չկշտացան (čʻkštacʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չկշտանամ (čʻkštanam) | չկշտանաս (čʻkštanas) | չկշտանա (čʻkštana) | չկշտանանք (čʻkštanankʻ) | չկշտանաք (čʻkštanakʻ) | չկշտանան (čʻkštanan) | |
| past | չկշտանայի (čʻkštanayi) | չկշտանայիր (čʻkštanayir) | չկշտանար (čʻkštanar) | չկշտանայինք (čʻkštanayinkʻ) | չկշտանայիք (čʻkštanayikʻ) | չկշտանային (čʻkštanayin) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ կշտանա (čʻem kštana) | չես կշտանա (čʻes kštana) | չի կշտանա (čʻi kštana) | չենք կշտանա (čʻenkʻ kštana) | չեք կշտանա (čʻekʻ kštana) | չեն կշտանա (čʻen kštana) | |
| past | չէի կշտանա (čʻēi kštana) | չէիր կշտանա (čʻēir kštana) | չէր կշտանա (čʻēr kštana) | չէինք կշտանա (čʻēinkʻ kštana) | չէիք կշտանա (čʻēikʻ kštana) | չէին կշտանա (čʻēin kštana) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ կշտացիր, մի՛ կշտացի* (mí kštacʻir, mí kštacʻi*) | — | — | մի՛ կշտացեք (mí kštacʻekʻ) | — | ||
| *colloquial | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կշտանալ (kštanal) | |||
| dative | կշտանալու (kštanalu) | |||
| ablative | կշտանալուց (kštanalucʻ) | |||
| instrumental | կշտանալով (kštanalov) | |||
| locative | կշտանալում (kštanalum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | կշտանալը/կշտանալն (kštanalə/kštanaln) | |||
| dative | կշտանալուն (kštanalun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կշտանալս (kštanals) | |||
| dative | կշտանալուս (kštanalus) | |||
| ablative | կշտանալուցս (kštanalucʻs) | |||
| instrumental | կշտանալովս (kštanalovs) | |||
| locative | կշտանալումս (kštanalums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կշտանալդ (kštanald) | |||
| dative | կշտանալուդ (kštanalud) | |||
| ablative | կշտանալուցդ (kštanalucʻd) | |||
| instrumental | կշտանալովդ (kštanalovd) | |||
| locative | կշտանալումդ (kštanalumd) | |||
Middle Armenian
Verb
կշտանալ • (kštanal)
- (intransitive) to eat one's fill; to be full (after eating)
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Shorter recension C based on a manuscript written in 1400:[1]
- Ասեն, թէ աղուեսն յորժամ քաղցենայ, հնարս իմանայ, թէ ո՞րպէս կըշտանայ։
- Asen, tʻē ałuesn yoržam kʻałcʻenay, hnars imanay, tʻē o?rpēs kəštanay.
- Ասեն, թէ աղուեսն յորժամ քաղցենայ, հնարս իմանայ, թէ ո՞րպէս կըշտանայ։
Descendants
- Armenian: կշտանալ (kštanal)
References
- Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6), Leuven – Paris – Dudley: Peeters, page 179
Further reading
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կուշտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Ġazaryan, Ṙ. S., Avetisyan, H. M. (2009) “կշտանալ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.