կանոն
Armenian
Etymology
From Old Armenian կանոն (kanon).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kɑnón]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡɑnón]
- Hyphenation: կա‧նոն
Noun
կանոն • (kanon)
- rule, regulation, canon
- Antonym: բացառություն (bacʻaṙutʻyun)
- խախտել կանոնները ― xaxtel kanonnerə ― to break the rules
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կանոն (kanon) | կանոններ (kanonner) | ||
| dative | կանոնի (kanoni) | կանոնների (kanonneri) | ||
| ablative | կանոնից (kanonicʻ) | կանոններից (kanonnericʻ) | ||
| instrumental | կանոնով (kanonov) | կանոններով (kanonnerov) | ||
| locative | կանոնում (kanonum) | կանոններում (kanonnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կանոնը/կանոնն (kanonə/kanonn) | կանոնները/կանոններն (kanonnerə/kanonnern) | ||
| dative | կանոնին (kanonin) | կանոններին (kanonnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կանոնս (kanons) | կանոններս (kanonners) | ||
| dative | կանոնիս (kanonis) | կանոններիս (kanonneris) | ||
| ablative | կանոնիցս (kanonicʻs) | կանոններիցս (kanonnericʻs) | ||
| instrumental | կանոնովս (kanonovs) | կանոններովս (kanonnerovs) | ||
| locative | կանոնումս (kanonums) | կանոններումս (kanonnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կանոնդ (kanond) | կանոններդ (kanonnerd) | ||
| dative | կանոնիդ (kanonid) | կանոններիդ (kanonnerid) | ||
| ablative | կանոնիցդ (kanonicʻd) | կանոններիցդ (kanonnericʻd) | ||
| instrumental | կանոնովդ (kanonovd) | կանոններովդ (kanonnerovd) | ||
| locative | կանոնումդ (kanonumd) | կանոններումդ (kanonnerumd) | ||
Derived terms
- կանոնավոր (kanonavor)
Old Armenian
Alternative forms
- կանովն (kanovn)
Etymology
From Ancient Greek κανών (kanṓn). Doublet of քանոն (kʻanon).
Noun
կանոն • (kanon)
- measuring rod, carpenter's rule, plumb line
- chronological table
- rule, regulation; order, method, law, ordinance, precept, statute, regimen; canon
- հանրական կանոն ― hanrakan kanon ― as a general rule
- ըստ կանոնի ― əst kanoni ― according to rule; strictly, regularly
- ըստ կանոնաց ― əst kanonacʻ ― canonically
- կանոն լինել ― kanon linel ― to serve as a rule or precept
- պահել, լուծանել զկանոն ― pahel, lucanel zkanon ― to keep, to break the rules or regulations
- կանոն երից ― kanon ericʻ ― (arithmetic) rule of three, proportion
- model, example
- religious punishment
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կանոն (kanon) | կանոնք (kanonkʻ) | |
| genitive | կանոնի (kanoni) | կանոնաց (kanonacʻ) | |
| dative | կանոնի (kanoni) | կանոնաց (kanonacʻ) | |
| accusative | կանոն (kanon) | կանոնս (kanons) | |
| ablative | կանոնէ (kanonē) | կանոնաց (kanonacʻ) | |
| instrumental | կանոնաւ (kanonaw) | կանոնաւք = կանոնօք (kanonawkʻ = kanonōkʻ) | |
| locative | կանոնի (kanoni) | կանոնս (kanons) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կանոն (kanon) | կանոնք (kanonkʻ) | |
| genitive | կանոնի (kanoni) | կանոնից (kanonicʻ) | |
| dative | կանոնի (kanoni) | կանոնից (kanonicʻ) | |
| accusative | կանոն (kanon) | կանոնս (kanons) | |
| ablative | կանոնէ (kanonē) | կանոնից (kanonicʻ) | |
| instrumental | կանոնիւ (kanoniw) | կանոնիւք (kanoniwkʻ) | |
| locative | կանոնի (kanoni) | կանոնս (kanons) | |
| post-classical | |||
Derived terms
- անկանոն (ankanon)
- անկանոնական (ankanonakan)
- կանոնաբար (kanonabar)
- կանոնագիր (kanonagir)
- կանոնագլուխ (kanonaglux)
- կանոնագրեմ (kanonagrem)
- կանոնագրութիւն (kanonagrutʻiwn)
- կանոնադիր (kanonadir)
- կանոնադրեմ (kanonadrem)
- կանոնադրութիւն (kanonadrutʻiwn)
- կանոնական (kanonakan)
- կանոնափակ (kanonapʻak)
- կանոնեմ (kanonem)
- կանոնլրմունք (kanonlrmunkʻ)
- կանոնումն (kanonumn)
- կանովնեմ (kanovnem)
- միականոնութիւն (miakanonutʻiwn)
- պարականոն (parakanon)
Descendants
- Armenian: կանոն (kanon)
References
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “կանոն”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կանոն”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կանոն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.